Gizli ajan James Bond'un bir Saab 900 Turbo kullandığını biliyor muydunuz? Ya da Grand Prix sürücüsü Sir Stirling Moss'un bir zamanlar ralli efsanesi Erik Carlsson adına çalıştığını? Saab'ın sadece uçak değil, bir dizi ultra-hafif karavan üretimini de gerçekleştirdiğini? İlgi alanınız ne olursa olsun, Saabın ilklerle dolu geçmişi, eğlendirici, bilgilendirici ve hatta biraz da şaşırtıcı bulacağınızı ümit ettiğim yazısı bugün sizlerle.
1937'de İsveç'te kurulan otomobil ve uçak şirketidir. II. Dünya Savaşının ardından 15 uçak mühendisinin tasarımı olan 92001 adlı modelle otomobil üretmeye başladı. Aerodinamik yapıyı olumlu yönde etkileyen kanat profili şeklindeki gövde yapısı aracın tasarımındaki en büyük farklılık oldu. Saab firmasının dünyanın en sağlam ve güvenli otomobillerini ürettiği savunulur. Bunda İsveç çeliğinin de önemi büyüktür. Saab aynı zamanda süpersonik savaş uçakları da üretmektedir.
İlk Saab otomobili, otomotiv dünyasına, 10 Haziran 1947 tarihinde Linköping'deki (İsveç) uçak şirketi merkezinin personel kantininde tanıtıldı. Bugün dünyanın 60 ülkesinde temsilciliği bulunan büyük bir uluslararası marka yaşama böyle mütevazi bir adımla başladı. Saab bir zamanlar tekne üretimine girmeyi düşünüyordu. Savaşın sonuna yaklaşıldığı 1944 yılında uçak yapımcısı olan Saab, barış yıllarında başka ürünler de üretmeyi planlamaktaydı. Pruvadaki bazı tekne kayak ünitelerini de içeren birçok alüminyum tekne inşa edilmiş, ancak sonuçta otomobil üretiminin daha iyi bir yatırım alanı olduğu düşünülmüştür.
SAAB’ın ile ilgili bazı satır başları
Saab 92'nin ilk prototiplerinden birinin 1:10 ölçeğindeki modeli 1946 yılında rüzgâr tünelinde test edildi. Bu test, o zamanın seri üretim otomobil üreticileri için son derece alışılmadık bir şey olsa da bir uçak üreticisi için çok normaldi. Son prototipin 0.32'lik sürtünme katsayısı o zamanın seri üretim otomobili için son derece düşüktü. Bu oran bugün bile rekabet edebilecek düzeydedir.
İlk T-model Ford otomobilde olduğu gibi, ilk Saab 92 otomobilini de 'tercihiniz şişe yeşili olduğu sürece' istediğiniz renkte alabiliyordunuz. Bu boya, savaştan kalan askeri malzemeler arasında bolca bulunuyordu. Saab 1952 yılına kadar renk seçimi olanağını sunmadı.
1966 yılında, yeni Saab 99 otomobilinin gelişini gizli tutmak için, prototiplerin dayanıklılık testleri eski bir uçak hangarında yapılmıştır. Tahrik milinin dayanıklılığını test etmek amacıyla, prototipler üzerinde günlerce süren testler yapılmıştır. Tüm zamanların en iyi satan Saab otomobili, hâlâ 'klasik' 900 kuşağıdır. 1978 ile 1993 arasında 48.888'i Convertable olan toplam 908.817 otomobil üretilmiştir. Genellikle en karizmatik Saab olarak görülen bazı 900'ler, üretim durduktan 13 yıl sonra bile, hala yollardadır. Bugün bir kısmı koleksiyoncuların elinde bulunmakta, ama çoğu günlük ulaşımda kullanılmaktadır. Saab güvenilirliği ve dayanıklılığı bu otomobillerin öngörülenden fazla kilometre yapmalarını sağlamıştır.
Ralli yaşamına 1929 yılında başlamış İsveçli bir kadın, Greta Molander, Saab adına Monte Carlo Rallisinde ödül kazanan ilk sürücü olmuştur. Molander, Erik Carlsson'un iki Monte Carlo zaferinden ilkini kazandığı tarihten on yıl önce, 1952'de, Saab 92 ile Bayanlar Kupasını almıştır.
Saab'ın 1971 yılındaki buluşu olan ısıtmalı sürücü koltuğunun geliştirilmesine, bir Saab üst düzey yöneticisinin yaşadığı sırt ağrısı neden olmuştur. Ağrı, soğuk ve buzlu sabahlarda özellikle kötüleşiyordu ve iş arkadaşlarından biri bu rahatsızlığı en aza indirmek için sürücü koltuğunu ısıtmanın bir yolunu bulmuştu. Bu, öyle etkin ve popüler oldu ki, sonunda çözüm üretime yansıtıldı. 1966 yılında, yeni Saab 99 otomobilinin gelişini gizli tutmak için, prototiplerin dayanıklılık testleri eski bir uçak hangarında yapılmıştır. Tahrik milinin dayanıklılığını test etmek amacıyla, prototipler üzerinde günlerce süren testler yapılmıştır.
Saab otomobillerinde kontakt anahtarının, geleneksel olarak ön koltuklar arasına yerleştirilmesinin birçok nedeni vardır. Saab uçaklarının kokpit tasarımının mirası olan iyi ergonomi, el freni ile vites koluna yakın olan kullanımı kolay bir yeri işaret etmiştir. Bu pozisyon aynı zamanda bir çarpışma sonucu olabilecek diz yaralanması riskini azaltmaktadır. Orta konsolun, uçaklarda olduğu gibi, tüm göstergelerin bulunduğu yerde oluşu da rastlantı değildir.
Kameralar 'motor' deyip çekim başladığı zaman, çoğunlukla sahneyi alan Saab Convertible'dır. Jack Nicholson (As Good As It Gets), Matt Damon (The Bourne Supremacy), Richard Gere (Final Analysis), Paul Giamatti (Sideways), Jerry Seinfeld (Seinfeld TV show'u) ve Reese Witherspoon (Sweet Home Alabama) perdede bir Saab Convertible kullanırken görünmüşlerdir.
Bir Saab otomobili, bir geyiğe çarptığınızda bile hayatta kalmanızı sağlayacak şekilde tasarlanmıştır. Saab'ın 60'larin ortalarında geliştirdiği geyik çarpma simülasyon testleri, bir otomobilin 70km/saat (43mil/saat) hızla yola çıkan 350kg (770lb) ağırlığındaki bir geyiğe çarpma koşullarını içermektedir. Bu tür büyük hayvanlara çarpmak, İsveç'in taşra yollarında oldukça sık rastlanan bir durumdur ve bu dikkat gerektiren test Saab'ın gerçek-yaşam güvenlik yaklaşımının tipik bir örneğidir. Aralık 1949'da ticari üretimin başladığı günden 2005'e kadar dört milyonu aşkın Saab otomobili üretilmiştir. Dört milyonuncu otomobil olan Saab 9-3 SportCombi üretim hattını Haziran 2005'te terk etmiş olup şu anda Saab Müzesinde teşhir edilmektedir. Üretimin kilometre taşları artan bir düzenlilikle aşılmıştır. Bir Saab 99 Combi Coupé olan bir milyonuncu otomobil Ocak 1976'da, bir Saab 9000 Turbo olan iki milyonuncu otomobil Mart 1987’de ve bir Saab 9-5 Sedan olan üç milyonuncu otomobil ise Ekim 1997'de üretilmiştir. SAAB'ın ticari araç markası ise Scania'dır. Fakat 1995 yılında ayrılmışlardır. General Motors'un bir markasıdır. Saab 2000 yılında tamamen General Motors tarafından satın alındı.2010 yılında Hollandalı spor araba üreticisi Spyker' a satılmıştır. Uçak üreten şirketinin adı Saab Ab`dir. 2008 Yılında İsviçreli ucak firmasi RUAG Holding AG`ye satılmıştır.
Anka kafası …Isveç araba yapımcısı amblemde vatan severliğini ortaya çıkartıyor. Amblemde, firmanın merkezinin bulunduğu Schonen eyaletinin amblemindeki taç giymiş "anka" kafasına yer veriliyor.
