Eniz ORAKCIOĞLU

    Yeşillenme hastalığından kaynaklı narenciye üreticilerinin yaşadığı sorunların bir benzerini enginar üreticileri yaşıyor. Türkiye’nin yeşillenme hastalığına sebep olan sineğin ülkeye girişini engellemek amacıyla narenciye ürünü için istediği prosedür, enginar için de uygulanıyor.

   Narenciyede olduğu gibi artık enginar ürünü de Türkiye’ye gönderilirken kasalama, ilaçlama ve 24 saat bekletme şartı konuldu.

   BAĞIMSIZ Gazete’ye konuşan enginar üreticileri, talep edilen tedbirlerin maliyetlerini artırdığını, maliyetleri ürüne yansıttıklarında ise Türkiye pazarında alıcı bulmakta zorlandıklarını söyledi.

   Öte yandan üreticiler, rekoltenin de geçmiş yıllara göre düştüğünü belirtti.

Gazi: Kasalama maliyetleri artırıyor

   Mormenekşe Enginar Üreticileri Birliği Başkanı Mehmet Gazi, narenciyedeki yeşillenme hastalığına yol açan sineğin enginarla Türkiye’ye taşınabileceği gerekçesiyle Türkiye’nin tedbir alarak, kasalama ve ilaçlama koşulu getirdiğini söyledi.

   Gazi, kasalamanın üreticiye ekstra maliyeti olduğunu vurgulayarak, ilaçlanan ürünün 24 saat beklemesi sebebi ile malın Türkiye’ye bir gün sonra gittiğini, bunun yanında kasalama sebebiyle eskiden 2 saatte yüklenen TIR’ın artık 2 günde yüklendiğini ve işçi maliyetlerinin de arttığını söyledi.

   Bunların hepsinin üreticinin maliyetlerini yükselttiğini ve fiyatı artırdığını ifade eden Gazi, oluşan fiyatlarla Türkiye pazarında müşteri bulma sıkıntısı yaşadıklarını kaydetti.

“Enginar üretimi yavaş yavaş son buluyor”

   Gazi, enginar üretiminde bu yıl rekoltede ciddi düşüş gözlemlendiğini, üretimin yavaş yavaş sonunun geldiğini vurguladı.

   Bu yıl enginar için başlangıçta iyi bir fiyatın belirlendiğini ama Türkiye’de pazar sıkıntısı yaşandığı için fiyatın düştüğünü söyleyen Gazi, enginarın dış pazarda 13 TL’den alıcı bulurken bu gün fiyatın 8,50 TL’ye düştüğüne dikkat çekti.

   Gazi, 8,50 TL’den kesintiler yapıldığında üreticinin eline 7,50 TL geçtiğini belirtti.

   Gazi, bu yıl Mormenekşe’de Kuzucuk-Atlılar arasındaki bölgedeki bahçelerin dolu yağışı ile ciddi zarara uğradığının altını çizerek, enginarların zarar gördüğünü, bu nedenle geçen yılki üretime göre kayıplar yaşandığını söyledi.

Kırsan: İhracatın zorlaşması üreticiyi sıkıntıya soktu

   Eski Mormenekşe Enginar Üreticileri Birliği başkanı, enginar üreticisi Ersoy Kırsan, bu yıl enginarda sıkıntılar yaşandığının altını çizerek, Türkiye’nin portakalda görülen yeşillenme hastalığından dolayı enginar ihracatına da zorlaştırmasının üreticiyi sıkıntıya soktuğunu ifade etti.

  Kırsan, Türkiye’nin enginar alımında yeşillenme hastalığından dolayı, enginarı kasalar halinde paketlenmiş, limanda gazlanıp (ilaçlanıp), 24 saat beklemesini talep ettiğini kaydetti.

  Enginar ihracatında istenilen ekstra uygulamaların üreticiye TIR başına 50-60 bin TL ekstra masraf çıkardığını kaydeden Kırsan, bu nedenle 1 günde yapılan işin 3 günde yapıldığını enginarın kaslandığını, ilaçlandığını ve 24 saat da bekletildiğini vurguladı.

   Kırsan, “Türkiye’nin bu talebinin sebebi yeşillenme hastalığını bulaştıran sineğin enginarların kabuğu arasında Türkiye girebilme ihtimaliymiş. Enginarda herhangi bir hastalık yok” dedi. Kırsan, hastalık dolayısıyla günah keçisi olarak enginarın seçildiğini vurguladı.

“Enginar üreticilerine de destek verilmeli”

   Kırsan, ihracatta yaşanan sıkıntılarla ilgili Tarım Bakanı ile görüştüklerini “belki kasa parasını biz verebiliriz” önerisinin geldiğini ancak bu güne kadar bu konuda bir girişim olmadığını belirtti.

   Narenciye üreticilerine ihracat desteği verildiğini, kasa paralarının da ödeneceğini söyleyen Kırsan, enginar üreticilerine de destek sağlanması gerektiğini ifade etti.

   Bu sene rekoltenin düşük olduğuna dikkat çeken Kırsan, şu an için rakam vermenin doğru olmayacağını ama rekoltenin düşük olduğunun gözle görülebildiğini ifade etti.

   Kırsan, ihracatta enginarın kilosunun üreticinin elinden 8,50 TL’ye çıktığını ve bunun kesintileri ile birlikte üreticinin eline kalan miktarın 7,50 TL olduğunu söyledi.