Ceren ÖZBiL
Ülkede liseden mezun olan gençlerin ciddi bir bölümü üniversitelere yöneldi, başta mobilya, metal, kaynak, klima, demir ve kalıp alanlarında yapılan işlerde ciddi bir kalifiye eleman açığı oluştu. Bu açık da, ya yurt dışından getirilen işçilerle kapatılıyor ya da aradığı elemanı bulamayan işyerinin kapanması ile sonuçlanıyor.
Kıbrıs Türk Esnaf ve Zanaatkarlar Odası Genel Koordinatörü Hürrem Tulga, ülkede yıllardır devam eden kalifiye eleman sorunu olduğunu söyleyerek, ekonominin kapasitesine bağlı olarak da bu sıkıntının şu anda daha da büyüdüğünü ifade etti.
Kapıların açılması ile bu sıkıntının daha da büyüdüğünü kaydeden Tulga, birçok işletmenin kalifiye eleman sorunu nedeniyle kriz noktasında olduğunu, hatta bazı işletmelerin bu sorun nedeniyle kapandığını belirtti.
Tulga, bunun en büyük nedeninin ülkede kalifiye eleman sorununun üzerine hiç gidilmemesi olduğunu ifade ederek, bu konuda hiçbir planlama yapılmadığını söyledi. Eğitim sisteminin gözden geçirilmesi gerektiğini ifade eden Hürrem Tulga, “Eğitim sistemini kalifiye eleman ihtiyacını karşılamak üzere düzenlememiz gerekirdi, ancak biz bunu yapmadık. Biz gençleri üniversitelere yolcu ettik ve bunu yaparken de hiçbir kriter göz etmedik” dedi.
“Ülkede üniversite mezunu oranı yüzde 75”
Hürrem Tulga, üniversitelileşme oranında dünyada üçüncü sırada olduğumuzu söyledi ve ülkedeki üniversite mezunu oranının yüzde 75’lere kadar dayandığını kaydetti.
Bu oranın dünyada yüzde 25 olduğunu belirten Tulga, bunun yapılmasının nedenin de devlette torpil sisteminin devam etmesi olduğunu ifade etti.
Tulga, “Devlette liyakat sistemini oturtmadık. Adamına göre münhaller yaptık. Sistem bu şekilde işledi. Dolayısıyla insanlarda diploma alarak şanslarını devlette denemek üzere üniversiteye gittiler” dedi.
“Kalifiye elemanlara gereken değer verilmiyor”
Önemli bir diğer noktanın da ekonominin kayıt altına alınmaması olduğunu belirten Tulga, bununla da ustalara değer verilmemesinden söz ettiğini ifade etti.
Tulga, sosyal haklar açısından devlet ile özel sektör arasında korkunç farklar oluşturulduğunu söyleyerek, kalifiye elemanlara gereken değerin verilmediğini, bunun da iş yönlendirilmesinde ciddi bir rol oynadığını kaydetti.
Hürrem Tulga, oda olarak 2009’dan beri çıraklık okulları ile bu alandaki açığı kapatmak için çalıştıklarını söyleyerek, “3 yıllık eğitimlerle ustalar yetiştiriyoruz. Bu sene Mağusa’da da şube açtık ve sayımız da artıyor. Çünkü kalifiye eleman ihtiyacı arttıkça değer oluşuyor. Ayrıca güney kapısından dolayı bu değer ve ihtiyaç bir o kadar daha arttı” dedi.
“Her alanda ihtiyaç var”
Kalifiye elemana her alanda ihtiyaç olduğundan söz eden Tulga, çıraklık eğitim merkezi ile birçok alandaki ihtiyacı gidermeye başladıklarını ve bunların da otomotiv, güzellik gibi alanlardan oluştuğunu ifade etti.
Tulga, bunların dışında bütün alanlarda yoğun bir kalifiye eleman ihtiyacı olduğunu belirtti ve mobilyacısından, metale, kaynakçısına, klimacısına, demircisine, kalıpçısına kadar muazzam bir açık olduğunu söyledi.
Yerel iş gücü ile bu alanların birçoğundaki açığın karşılanabileceğini kaydeden Tulga, bunun için de çalışmalar olduğunu ifade etti. Ancak mobilya, kalıp, demir gibi inşaat işlerinde ihtiyacın çok fazla olup, bu ihtiyacın ülke kapasitesinin de üzerinde olduğunu kaydeden Hürrem Tulga benzer bir urumun turizm alanlarında da geçerli olduğunu vurguladı.
Hürrem Tulga burada da en azından bir kısmını karşılamanın hedefimiz olup, ihtiyaç halinde yurt dışından işçi getirilmesi gerektiğini söyledi.
Tulga, devlette çalışanların yarısının yabancı, özel sektörde ise yüzde 70’nin yabancı iş gücü olduğunu belirtti ve bunun kabul edilemez olduğunu ifade etti.
Bunun en büyük nedeninin de eğitim sistemi olduğunu söyleyen Tulga, ayrıca ekonomiyi planlamamanın da bunda büyük bir rol oynadığını belirtti.
Hürrem Tulga, “bu konuda ciddi çalışmalar yapıyoruz. Kimin hangi sektörde ne iş yaptığını belirlemeye çalışıyoruz ve belgeliyoruz. Hedef sistemi bunun üzerinden yürütmektir” dedi.
