Dövizin engellenemez yükselişi Türk Lirası’nın değer kaybı ile yaşanan pahalılık ülkemizde derin bir kriz yaratırken, ardı arkası kesilmeyen zamlar alım gücünü yerle bir etti.
Alım gücü düşen vatandaş, temel tüketim dışında başka bir harcama yapamaz duruma gelince, esnaf bu durumdan ciddi şekilde etkilendi.
Artan girdi maliyetleri nedeniyle dara düşen esnaf, bir bir kepenk kapatır duruma geldi.
Kıbrıs Türk Esnaf ve Zanaatkarlar Odası (KTEZO) Genel Koordinatörü Hürrem Tulga, peş peşe gelen zamlarla alım gücünün sıfırlandığına işaret ederek insanların artık en temel harcamaları dışında harcama yapamadığını ifade etti. Tulga, “ Bu durum da esnafın işini döndürmesini engelliyor, iflaslar peşi sıra geliyor” dedi.
Tulga: Yiyecek, içecek sektöründe
kapanmalar yüzde 70 çıktı
KTEZO Genel Koordinatörü Hürrem Tulga, asgari ücreti değerlendirerek, “asgari ücreti ne kadar artırırsanız artırın pahalılığı durduramıyorsanız bütün işletmeleri sıkıntıya sokarsınız” şeklinde konuştu.
Tulga, peş peşe gelen zamlarla alım gücünün sıfırlandığını ifade ederek insanların artık en temel harcamaları dışında harcama yapamadığını ifade etti.
Esnafın bu durumdan ciddi derecede etkilendiğini anlatan Tulga, demircilerin, mobilyacıların, dülgerlerin ve benzeri sektörlerin durumunun da kötü olduğunu aktardı. Tulga, esnaf nitelikli bu sektörlerin büyük şantiyelere girmediğini, kısacası iskele gibi yapılaşmanın olduğu yerlerden pay almadığını söyledi.
Sonuç olarak alım gücünün olmamasının esnafın hızla sıkıntıya girmesi, iflasa sürüklenmesi ve kepenk kapatması anlamına geldiğine işaret eden Tulga, yiyecek içecek sektöründe yüzde 50’lerdeki kapanma oranının yüzde 70’lere çıktığını belirtti.
Tulga, bir tek sınır kapılarında Güney Kıbrıs’tan gelen turist ve Rumlar sayesinde ayakta kalan esnaf olduğunu söyledi. Öğrencilerin sayısının azalmasının da esnafı etkilediğini, DAÜ’de yaşanan sorunun da bundan kaynaklı olduğunu vurguladı.
“Düşük faizli krediler esnafı bir nebze ayakta tuttu”
Tulga, Merkez Bankası’nın verilerine bakıldığında en çok borçlanmayı yapanların esnaf ve zanaatkarlar olduğunun görüldüğünü belirterek, işletme kredilerinde büyük artış olduğunu kaydetti.
Borçlanmaların düşük faizli olmasından dolayı esnafın bir süre dayanabildiğini ve ayakta kalabildiğini vurgulayan Tulga, esas meselenin bundan sonraki süreçte ortaya çıkacağının altını çizdi.
Tulga, şu anda insanların harcayabileceği parasının kalmaması, kiraların patlaması, giderlerin zirve yapmasının ciddi anlamda endişe yarattığına dikkat çekti.
Tulga, son günlerde kepenk kapatan işletme sayısının arttığına da vurgu yaptı.
“Önlem alınmazsa ekonomi tamamen bitecek”
Geliri artırmanın şart olduğuna işaret eden Tulga, toplumsal dayanışmanın zamanının geldiğini söyledi.
Tulga, şu an birçok kişinin zeytin ve harnup ektiğini, bağcılık yapmaya başlayanlar olduğunu belirterek, insanların üretime döndüğünü, üretim yapmaya çalıştığımı kaydetti.
Tulga, orta vadede üretimi artırmayı başarmamız gerektiğini söyleyerek, üretimin ekonomiye dönüşünün çok hızlı olacağından bahsetti.
Bunu yaparken devletin üretime bütçeden destekte bulunması gerektiğine işaret eden Tulga, “Bunun yanında asgari ücretliye destek yapılması alım gücünün korunması, temel tüketim mallarında zamların durdurulması önemlidir. Bunun yolu da temel tüketim mallarının kontrollü (denetimli) mal olarak ilan edilerek, gerekirse kaynak kullanılmasıdır” dedi.
“Önlem alınmazsa ekonomi tamamen bitecek” diyen Tulga, inşaların ancak markete gidebildiğini bunun dışında harcama yapamadığını ifade etti.
