2025 Mali Yılı Merkezi Devlet Yönetimi Bütçe Yasa Tasarısı’nda 574 milyon 345 bin TL öngörülen Cumhuriyet Meclisi bütçesi, Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plan Komitesi’nde oy çokluğuyla kabul edildi.
Cumhuriyet Meclisi bütçesinin Komitedeki görüşmeleri esnasında Cumhuriyet Meclisi Başkanı Ziya Öztürkler, Meclis Başkan Yardımcısı Fazilet Özdenefe, Meclis Genel Sekreteri Seral Fırat ve bürokratlar da hazır bulundu.
CTP Milletvekili Şifa Çolakoğlu, çok zorlu ve sıkıntılı bir süreç yaşadıklarına değinerek, “Hep birlikte, en azından bu konuda demokrasinin tecellisinin bu şekilde olmasından duyduğum memnuniyeti dile getirerek sözlerime başlamak istiyorum. Tekrardan hayırlı olsun.” ifadelerini kullandı.
Meclis’te yeni bir dönem olmasını ve geçmiş dönemde Meclis'te çalışma barışından genel işleyişe kadar yaşadıkları sorunların Meclis Başkanı Ziya Öztürkler ile birlikte yaşananlara sünger çekilmesi temennisinde bulunan Çolakoğlu, “Bu dönemde daha birleştirici, daha kucaklayıcı, her kesimin sözlerine ve taleplerine daha kulak açıcı bir yönetim anlayışıyla hep birlikte Divan olarak da Meclis'in çalışmasını temenni ediyorum.” dedi.
Eski Meclis Başkanı’na halen bir RHA araç ve şoför tahsis edildiği duyumunu aldıklarını dile getiren Çolakoğlu, bu bilginin doğru olup olmadığını sordu.
Meclis Başkanı Ziya Öztürkler bu sırada söz alarak, eski Meclis Başkanı'nın şu anda resmi araç kullanmadığını söyledi.
Mevcut bütçeye bakıldığında ilk gözüne çarpanın temsil giderleri olduğuna dikkat çeken Çolakoğlu, tören ağırlama giderlerinin miktarı ve harcamalarla ilgili bilgi istedi.
Meclis Başkanı Ziya Öztürkler’in tarafsız bir makam olduğunu söyleyen Çolakoğlu, Meclis Başkanı’nın tüm vekilleri kucaklayıcı olmasını istedi.
CTP Milletvekili Salahi Şahiner, “Bütçede yollukların üç katına çıkması nedir? Müteahhitlik hizmetleri için ayrılan rakamlar neden astronomik olarak 5 katına çıktı? ” şeklinde bazı sorular yöneltti.
Şahiner, Cumhuriyet Meclisi bütçesinde artış gösteren kalemler konusunda da bilgi istedi.
CTP Milletvekili Teberüken Uluçay, Maliye'nin her zaman bütçe çalışmalarına bir kıstas koyduğunu kendilerinin de her zaman bu kıstaslar içinde hareket etmeye çalıştıklarını kaydetti.
Meclis’in bazı kalemlerde eksilmesi halinde Maliye'nin bu rakamları karşıladığını dile getiren Uluçay, 2025 yılında mali konularda daha dikkatli davranılması gerektiğini belirtti.
Maliye Bakanı Özdemir Berova da söz alarak, Maliye'nin temel ilkesi olarak bu dönemde hedeflenen temel unsurun, harcama yapılırken ek (üst) ödeneklerin kullanılmaması gerektiğini kaydetti.
Belirlenen bu rakamların kullanımının Meclis Başkanlık Divanı'nın da kontrolünde, disiplinli ve ödeneği aşmayacak şekilde yapılması gerektiğine dikkat çeken Berova, buradaki rakamların reel rakamlar olduğunu ve tasarruf yapılması gerektiğini kaydetti.
Zaman zaman ödenekler üzerinden talepler yapıldığını ve Meclis'ten gelmesinden dolayı da taleplerin geri çevrilmeyerek kaynaklarda sıkıntılar yaşandığına dikkat çeken Berova, ödeneklerin dikkatli kullanılması gerektiğini vurguladı.
CTP Milletvekili Ongun Talat , bazı kalemlerdeki rakamlar konusuna değindi.
Ağırlama kaleminde dramatik bir artış olduğunu ifade eden Talat, “Bu Meclis, bu tarz yönetilmeye devam mı edilecek?” diye sordu.
Konuşmalar sırasında milletvekilleri arasında kısa süreli tartışmalar yaşandı.
Bağımsız Milletvekili Ayşegül Baybars, harcamalara bakıldığından şeffaf bir harcama yapıldığını görmediklerini söyledi.
Halkın temsil edildiği bir kurum olan Meclis'in çalışmalarının bağımsız ve şeffaf olması gerektiği kaydeden Baybars, hazırlanan bütçenin Divan üyelerine gönderilmesi gerektiğini kaydetti.
Baybars, “2024 bütçesi için de aynı tartışmaları yapmıştık. Bir sürü iddialar ortaya atılmıştı. Sonra da hiçbirimiz anlayamadık, Meclis kendi kurumsal kimliğinin itibarsızlığıyla kaldı. Bu sene en azından İç Tüzüğün 166. maddesinin çalıştırılmasının emniyetine biraz daha fazla özen göstermek gerektiğini düşünüyorum.” diye konuştu.
Yedek ödenekler konusuna değinen ve bilgi isteyen Baybars, “Cumhuriyet Meclisi yerleşkesi ne zaman açılması öngörülüyor? Hangi kadrolara ihtiyaç var? Kadro artışına gidilecek mi? Bununla ilgili bir öngörü yapıldı mı?” diye sordu.
CTP Milletvekili Sami Özuslu da söz alarak, “Külliye” ile ilgili rakamlara dikkat çekti ve 7 milyon iken 142 milyon TL’ye çıkan elektrik enerjisi sarfiyatının Meclis'i de kapsadığını kaydetti.
Toplam iki kurumun sarfiyatında 130 milyon TL’lik bir artış olacağına dikkat çeken Özuslu; ıslah evi, çocuk mahkemeleri, hastanelerde, okullarda ve birçok kurumdaki eksikliklerin var olduğunu vurgulayarak, “Bu kadar ciddi bir masrafa ne gerek vardı? Vicdanınız el verir mi? Benim el vermez.” şeklinde konuştu.
Bütçe rakamına göre su ödemelerinde, mal ve hizmet alımları, temizlik hizmetleri, temsil tanıtma giderleri ve bina sigortasındaki artışların çok fazla olduğuna dikkat çeken Özuslu, “Yokların listeleri çoktur. Bu rakamlar da geçekçi değil. Masraflar inanılmaz artacak.” ifadelerini kullandı.
Ülkedeki elektrik üretiminin ülkeye yetmediğini söyleyen Sami Özuslu, “Külliye” bina yapımının ülkeye uymadığını belirtti ve “Onun içinde kaybolacağız.” dedi.
Meclis Başkan Yardımcısı Fazilet Özdenefe de esas dertlerinin şeffaflık olduğunu kaydetti.
Mal Bildirimi Yasası.2nın uygulanması konusuna dikkat çeken Özdenefe, bu mevzuata göre milletvekillerinin mal bildirimlerini yapılması gerektiğini dile getirerek geçmiş yıllarda farklı söylemler yapıldığını belirtti ve yasa gereği mal bildirim yapmayan vekilleri uyaracak bir birimin oluşturulması gerektiğini vurguladı.
Mevzuata uygun şekilde vekillerin görevlendirilerek bir birim kurulması gerektiğine dikkat çeken Özdenefe, bu dönem çok daha dikkatli olunmasını istedi.
Divan toplantılarının daha önceki dönem sağlıklı yapılamamasından dolayı yaşanan sıkıntıları aktaran Özdenefe, halkın vergileriyle toplanan ödeneklerin bu dönem daha dikkatli kullanılması gerektiğini belirtti.
Özdenefe, makam araçlarına sivil plaka takılmasının uygun olmadığını söyleyerek, çok özel durumların haricinde makam araçlarına sivil plaka takılmaması gerektiğini vurguladı. Özdenefe, tüm makam araçlarında sivil plaka kullanımının doğru olmadığını ve bu konuya dikkat edilmesi gerektiğini kaydetti.
Eski meclis başkanının hiç uygulanmayan bir prosedür uygulanarak 3 polis görevlisini yanına alarak hareket ettiğini söyleyen Özdenefe, yeni seçilen Meclis Başkanı Ziya Öztürkler’in bu konudaki tutumunu da merak ettiğini belirtti.
UBP Milletvekili Hasan Küçük, harcamaların Divan'da alınan kararlarla onaylandığını dile getirdi. Küçük,
“Özellikle blok harcamaları ile yurt içi ve yurt dışına gidiş ve gelişlerde yapılan harcamalar konusunu, Meclisimizi temsil edecek bütün davetlerde hiç tartışma yapmadan oy birliğiyle aldık.” ifadelerini kullandı.
Küçük, Divan içinde üç veya altı ayda şeffaflık anlamında bir rapor çıkarılıp, Meclis Genel Kurulu'na sunulması önerisini Başkan’a ileterek dikkate alacaklarını ifade etti.
CTP Milletvekili Erkut Şahali, bir önceki devrede başlangıçla birlikte gömleğin düğmelerinin yanlış iliklendiğini dile getirerek şu andaki sürecin de yönetim bilincine göre belirleneceğini kaydetti.
Bütçe ödeneklerinin isabetli ve genel bütçe içinde tolere edilebilir bir seviyede olması gerektiğini belirten Şahali, bütçenin belli konularda öngörülür olarak revize edilmesi gerektiğini söyledi.
Yeni yapılacak Meclis binasında harcanacak suyun tonunda bir yanlışlık olup olmadığını soran Şahali, inşa edilen Meclis yapısının devasa olduğunu ve bu tesisin maliyetleri artıracağı konusuna da dikkat edilmesi gerektiğini belirtti.
Şahali, Meclis Başkanı Ziya Öztürkler'e, “Meclis Genel Kurulu salonunu alelade bir toplantı salonu olarak mı kullanacaksınız? Yoksa Meclis Genel Kurulu salonu mahremiyetini koruyacak mısınız?” diye sordu.
CTP Milletvekili Armağan Candan da, çalışma barışının olduğu bir meclisi özlediklerini belirterek, “Gerek milletvekilleri gerekse çalışanların da bu özlem içerisinde olduğunu biliyorum.” dedi.
Sürekli bir sinir harbinin olduğunu kaydeden Candan, doğru yapılmayan işler yapıldığını ve bunların tekrarlanmaması gerektiğini belirtti.
Candan, yeni dönemin hayırlı olmasını dileyerek sözlerini tamamladı.
Konuşmacıları yanıtlayan Cumhuriyet Meclisi Başkanı Ziya Öztürkler, başarılı bir dönem geçirmenin en büyük talebi olduğunu söyledi.
İç barış ve Divan'ın çalışması konusunda kendisinin de aynı noktada olduğunu dile getiren Öztürkler, vekillerle uyumlu çalışmasının grupların da iyi çalışmasına vesile olacağını söyledi ve bu konulara dikkat edileceğini kaydetti.
Yıllardır vekillerle uyum içerisinde çalıştıklarını ve bu uyumu devam ettirecek sorumluluk bilincinde olacağını dile getiren Öztürkler, Meclis içinde ve vekiller olarak iç barışın sağlanması konularına dikkat edileceğini söyledi.
Gereksiz harcamalara gereken duyarlılığı göstereceğine dikkat çeken Öztürkler, kişisel menfaatlerin kullanılmaması yönünde de hassasiyet göstereceğini kaydetti.
Yeni bina martta... Tasarruf adımları...
Yeni binanın mart ayında bitirileceği konusunda bilgi aldığını dile getiren Öztürkler, yeni yerleşkeyle birlikte masrafların artacağı uyarılarının da dikkate alınacağını ve tasarruflu gidilmesi yönünde adımlar atılması gerektiğini söyledi.
Meclis çalışmalarının hesap verebilir ve şeffaf olması konusunun önemine de dikkat çeken Öztürkler, mal bildirim konusunda da şeffaflık içinde davranılacağını belirtti.
"Meclis Genel Kurulu'nu vekiller dışında hiç kimse kullanmayacak talimatı verdim"
Toplantı salonunun milletvekilleri dışında kullanımını doğru bulmadığına dikkat çeken Öztürkler, salonu vekiller dışında hiç kimsenin kullanmayacağı talimatını verdiğini açıkladı.
Yakın koruma gibi bir düşüncesi olmadığına da dikkat çeken Öztürkler, Polis teşkilatı ile görüşerek gereğinin yapılacağını belirtti.
Öztürkler konuşmasının sonunda teşekkür ederek, bütçenin kendi vizyon çerçevesinde hazırlanmadığını dile getirdi.
CTP Milletvekili Erkut Şahali, CTP olarak bütçeye olumlu oy vermeyeceklerini açıkladı.
Temizlik kalemine artış
Bu arada, görüşmede temizlik malzemesi kaleminin 500 bin TL artırılarak oy birliğiyle 1 milyon 100 bin TL olmasına karar verildi.
Konuşmaların ardından Cumhuriyet Meclisi bütçesi oylandı ve oy çokluğuyla kabul edildi.
Cumhuriyet Meclisi bütçesinin ardından Sayıştay Başkanlığı bütçesinin görüşülmesine geçildi.
