Ahmet KARAGÖZLÜ
Ülkemizde herkesin dört gözle beklediği yeni asgari ücretin belirlenmesi için taraflar yarın masaya oturuyor.
Asgari Ücret Tespit Komisyonu, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın çağrısıyla yarın 2024 yılının üçüncü asgari ücretinin belirlenmesi amacıyla bir araya geliyor. Toplantının gündeminde, artan hayat pahalılığı oranları ve döviz bazında değer kaybı gibi önemli konular yer alıyor.
KKTC İstatistik Kurumu’nun verilerine göre, Ağustos 2024 itibarıyla yıllık hayat pahalılığı yüzde 64.75; 8 aylık hayat pahalılığı ise yüzde 42.17 olarak açıklandı. Mayıs, Haziran, Temmuz ve Ağustos aylarını kapsayan dört aylık dönemdeki hayat pahalılığı ise yüzde 19.19 olarak kaydedildi.
İşçi ve işveren tarafının ücret konusunda hangi önerileri sunacağı, yarın gerçekleştirilecek toplantıda netleşecek. İşçi tarafının, artan hayat pahalılığı ve düşen alım gücü nedeniyle asgari ücrette yüzde 19.19 olarak açıklanan dört aylık hayat pahalılığının üzerinde bir artış talep etmesi bekleniyor.
İşveren tarafının ise maliyet artışları ve işletmelerin sürdürülebilirliğini açısından daha dengeli bir artış önereceği düşünülüyor.
Toplantı sonrası yapılacak açıklamalarla, tarafların önerilerinin ve nihai kararın netleşmesi bekleniyor.
Döviz bazındaki artış halkın cebine yansımıyor
BAĞIMSIZ Gazete, son 11 yılda asgari ücrette yaşanan değişiklikleri ve döviz bazındaki artışları inceledi.
Buna göre, 2013 yılında bin 415 TL olan asgari ücret, aradan geçen 11 yıllık süreçte net olarak 28 bin 101 TL artarak 29 bin 516 TL’ye ulaştı. Binlerce asgari ücretlinin eline halen net olarak 29 bin 516 TL geçiyor.
11 yılda 20 kez değişen asgari ücret 282,45 Euro; 175.57 dolar ve 239,73 sterlin arttı. Ancak halkın alım gücünün düşmesi sebebiyle mevcut asgari ücretle geçinmek hiç de mümkün görünmüyor. Bu nedenle asgari ücretin döviz bazında artmış olmasının pek bir anlamı kalmadı.
2013 yılında bin 1415 TL olan asgari ücret, o günkü kura göre döviz karşılığı olarak 503,55 Euro, 422,38 sterlin ve 690 dolar ediyordu. 2024’te ise 29 bin 516 TL olan net asgari ücretin döviz karşılığı 786,04 Euro; 662,53 sterlin, 865,57 dolara denk düşüyor.
Dövize endeksli ülkemizde pahalılık günden güne artarken dört gözle asgari ücretin artacağı günü bekleyen binlerce özel sektör çalışanı, gözünü yarın gerçekleştirilecek Asgari Ücret Tespit Komisyonu toplantısına çevirdi.
Asgari ücret 11 yılda 282 Euro arttı
2013 yılında bin 415 TL olarak belirlenen asgari ücret, o dönemin kuruyla 503,55 Euro’ydu.
Eylül 2024’e kadar 20 kez değişen ve toplam 28 bin 101 TL artarak 29 bin 516 TL’ye ulaşan net asgari ücretin bugünkü karşılığı ise 786,04 Euro…
Buna göre, asgari ücretin 11 yılda 282,45 Euro arttığı görülüyor.
Sterlin bazındaki artış 239,73 oldu
10 yılda sterlin karşısında zaman zaman artan ama genelde hep değer kaybeden asgari ücret, bugün sterlin karşılığı olarak daha yüksek olmasına rağmen alım gücü açısından pek bir anlam ifade etmiyor.
2013’te bin 415 TL olan ve o günün kuru ile 422,80 sterline denk gelen asgari ücret, bugün 29 bin 516 TL olan net asgari ücrete göre 239,73 sterlin arttı.
Bir başka deyişle 29 bin 516 TL olan net asgari ücret bugünkü kurla 662,53 sterlin oldu. Ancak hemen her şeyin dövize bağlı olduğu ülkemizde özellikle ev kiralarının sterlinle olması bu artışı anlamsız bıraktı.
Ev kiralarının minimum 350 sterlin olduğu ülkemizde asgari ücretle çalışan vatandaşlar, maaşın yarısının kiraya vermek zorunda kalıyor.
Asgari ücret 175 dolar arttı
Asgari ücret dolar bazında da yükseldi. Ancak alım gücünün düşmesi bu artışı da anlamsız bıraktı.
2013’te bin 415 TL olan asgari ücretin dolar karşılığı o günün kuruyla tam 690 dolarken, 2023’te 29 bin 516 TL olan net asgari ücretin döviz karşılığı bugünkü kurla 865,57 dolara isabet ediyor.
Yani 2013’ten 2023’e kadar 20 kez değişen asgari ücret 11 yılda 175.57 dolar attı.
