Editör: TE Bilisim
ABD Jeolojik Araştırmalar Kurumu, hayvanların deprem dalgaları gelmeden küçük şokları algılayabildiklerini açıkladı
Türkiye, Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından yaralarını sarmaya çalışıyor. 9 saat arayla meydana gelen 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki depremlerin ardından arama-kurtarma çalışmaları devam ederken can kaybı sayısı 40 bini aştı. Bununla birlikte, sosyal medya kullanıcıları yıkıcı depremlerden önce bölgedeki hayvanların depremleri hissedebildiğini öne sürdü.
Sosyal medya kullanıcıları, Kahramanmaraş merkezli 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki depremlerden hemen önce hayvanların garip davrandığını iddia etti. Buna göre kuşlar havada kalabalık halde uçarken köpekler ulumaya başladı.
Hayvanların güçlü depremleri insanlardan önce algılayabildiği fikri eski çağlardan beri var olan bir teori ve bunu destekleyen bilimsel araştırmalar da bulunuyor. Bilim insanları, tıpkı sismolojik makinelerin insan vücudunun algılayamadığı sarsıntıları algılayabilmesi gibi, hayvanların da daha güçlü deprem dalgaları gelmeden saniyeler önce yeryüzünden geçen küçük ön şokları algılayabilecek donanıma sahip olduklarını söylüyor. Hatta bazı araştırmacılar, hayvanların bu sarsıntıları öncü sarsıntılardan önce hissedebileceklerini söylüyor.
Hayvanlar P dalgalarını hissedebiliyor
ABD Jeolojik Araştırmalar Kurumu'na (USGS) göre, bir depremden önceki saniyelerdeki anormal hayvan davranışları, iki tür sismik dalga arasındaki farkla açıklanıyor. Birincil dalgalar ya da P dalgaları bir depremden ilk yayılan ve merkez üssünden saniyede birkaç km hızla ilerleyen dalgalara deniliyor.. USGS, bunların hayvanlar için daha fark edilebilir olduğunu söylüyor. P dalgalarını, zemini yuvarlanma hareketiyle sarsan daha güçlü ikincil veya S dalgaları takip ediyor.
Konuya ilişkin USGS kılavuzunda "Çok az insan deprem kaynağından en hızlı ilerleyen ve daha büyük S dalgasından önce gelen daha küçük P dalgasını fark eder. Ancak daha keskin duyulara sahip birçok hayvan, S dalgası gelmeden saniyeler önce P dalgasını hissedebilir." deniliyor.
Bununla birlikte, sismoloji makineleri tarafından tespit ve analiz edilen ilk sarsıntılar, erken uyarı sistemleri tarafından depremleri tahmin etmek için de kullanılıyor. Bu tür cihazlar, genellikle depreme bir dakikadan daha az kala bir süre içinde uyarı veriyor.
Yorumlar