Bilim insanları, Avrupa'daki ekosisteme zarar verdiği gerekçesiyle istilacı kıllı yengeçleri ortadan kaldırmaya çalışıyor.
İsviçre merkezli Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği'nin (IUCN) dünyanın en kötü 100 yayılmacı türü arasında sınıflandırdığı bu yengeçler, Avrupa Birliği'nde (AB) üye 27 ülkeden 18'inde ekosistemin dengesine karşı ciddi risk oluşturuyor.
Avrupalı bilim insanları, kıllı yengeçlerin nehirlerdeki besin zincirini bozduğunu, kerevit vebasını yaydığını ve oyuklar açarak setlerle kıyılarda erozyonu artırdığını belirtiyor.
Bu istilacı tür birçok farklı besinle hayatını sürdürebiliyor ve hem karada hem de tatlı ve tuzlu suda yaşayabiliyor. Ayrıca dişi kıllı yengeçler tek seferde 250 bin ila 1 milyon yumurta üretebiliyor.
Bilim insanlarıysa AB üyelerinin ekonomilerinde yılda 12 milyar euro zarara yol açan istilacı yengeçleri farklı yollarla durdurmaya çalışıyor.
Şimdiye dek en etkili çözüm Belçikalı araştırmacıların geliştirdiği bir tuzak sayesinde elde edildi. Anvers Üniversitesi ve Flaman Çevre Ajansı tarafından hazırlanan tuzaklar, nehirlere yerleştirilen metal kanallarla kuruluyor.
Yengeçler, nehir boyunca ilerlerken bu tuzaklara düşüyor ve dışarı çıkabilmek için mekanizmaya bağlı bir boru sisteminden ilerlemeye başlıyor. Ancak hayvanlar, bu noktalara yerleştirilen kafeslere doluşuyor ve toplu olarak imha ediliyor.
2018'den beri kullanılan bu yöntemle Belçika'da şimdiye dek yaklaşık 3 milyon istilacı yengeç yakalandı.
Bilim insanları, aynı tuzak sisteminin Almanya, Fransa ve İsveç'te kullanılması için de çalışmalarını sürdürüyor. Bu tuzakların, yengeçlerin kalabalık halde göç ettiği rotalar üzerine yerleştirilmesi planlanıyor.
Anvers Üniversitesi'nden Jonas Schoelynck, istilacı türlerin bazen yollarını şaşırıp şehir merkezlerine doluştuğuna da dikkat çekti. Schoelynck, bazı yengeçlerin evlerdeki banyo ve tuvalet gibi nemli ortamlara kadar girebildiğini belirtti.
Araştırmacı, tuzağa alternatif olarak yengeçlerin büyük ağ sistemleriyle de yakalanabildiğini fakat bunun çok daha masraflı olduğunu ve verimsiz kaldığını ifade etti. Schoelynck, ağlarla günde ancak 80 ila 100 istilacı yengecin yakalanabildiğini söyledi.
Hayvanların nasıl öldürüleceği de ayrı bir tartışma konusu. Almanya'daki Alfred Wegener Enstitüsü'nden Björn Suckow, Belçika'da yengeçlerin dondurularak imha edildiğini belirtti. Almanya'daysa kanunlar çerçevesinde yengeçler kaynatılarak ya da elektrik akımı verilerek öldürülüyor.
