Doğan SAMER
Ülkemizde kontrolsüzce büyüyen oto galeriler, mantar gibi çoğaldı.
Evlerin arasında, apartmanların altında veya yol kenarlarında en az bir tane oto galeri görmek mümkün… Kısacası hemen her köşeye bir oto galeri açıldı, sektör darmadağın oldu.
“Plansızlık” nedeniyle yaşanan bu durumun yanı sıra bazı kişilerin de bireysel olarak, yani “kendi başına” ülkeye araç ithal ederek sosyal medya üzerinden satması sektöre dibe çöküşü yaşattı.
BAĞIMSIZ Gazete’ye konuşan Motorlu Araç Satıcılar ve İthalatçılar Birliği Başkanı Barış Yuca, oto galeri sayısında 2018 yılından sonra çok ciddi bir artış yaşandığını belirterek bu artışın kaliteli hizmeti düşürdüğünü söyledi.
“En büyük sorun bireysel araç ithalatı”
Adaya gelen araçların “temizlik seviyesi” kalitesinin çok düştüğünü dile getiren Yuca, halkın çoğu galeri hizmetinden memnun olmadığını kaydetti.
Oto galerilerdeki artışın yanı sıra en büyük sorunun “bireysel araç ithalatı” olduğuna dikkat çeken Yuca, bazı kişilerin ülkeye araç ithal edip, çok cüzi bir farkla araç sattığını ifade etti.
Köşe başlarındaki tarlalarda, evlerin garajlarında ya da dükkanların önünde “binlerce aracın” bulunduğunu belirten Yuca, bazı kişilerin eczacılık veya kırtasiyecilik yaptığını, ancak araba da sattığını savundu.
Barış Yuca, bu durumun büyük bir soruna dönüştüğünü vurguladı.
“2010’a kadar tek tük galeri vardı”
Ülkedeki galeri sayısının 2010 yılına kadar “tek tük” olduğunu belirten Yuca, 2018 yılından bu yana geçen 6 yılda çok ciddi bir artış yaşandığın söyledi.
Bu artışın “kaliteli hizmeti” de düşürdüğünü ifade eden Yuca, geçmişte galericilik mesleğini icra etmeyen kişilerin “ben galeri açtım” diyerek bu mesleği yapmaya başladığını belirtti.
Söz konusu kişilerin yıllardır bu mesleği icra edenlere “rakip olabilmek” için piyasanın altında satış yapmaya çalıştığına dikkat çeken Barış Yuca, “Kimi ülkeye yıpranmış veya kazalı araba getirdi, kimisi de kilometresi yüksek olan aracın kilometresini aşağıya çekti. Hizmet kalitesi bu yüzden düştü” diye konuştu.
Yuca, kontrolsüzce “galeri açma izni” verildiğini ve bu durumun kontrol altına alınmadığını söyledi.
“Büyük bir haksızlık yaşanıyor”
Eskiden ülkeye özel şahıs araçlarının yılda 10 adet bile gelmediğini, ancak şu anda binlerce aracın geldiğini belirten Yuca, acilen önlem alınması gerektiğini vurguladı.
Yıllardır galeri işleten kişilerin istihdam sağladığını, eleman masrafı ödediğini, sigorta ve ihtiyaç sandığı yatırdığını, kira, elektrik ve su gibi giderlerinin olduğunu belirten Yuca, bu şekilde ayakta durmaya çalışan galerilerin ciddi şekilde etkilendiğini söyledi.
Barış Yuca, bu durumun “büyük bir haksızlık” olduğuna da dikkat çekti.
Devletten yardım beklediklerini ifade eden Yuca, önümüzdeki günlerde yetkililerle görüşeceklerini kaydetti.
“Bazı kişiler oturduğu yerden ‘galericilik’ yapıyor”
Yuca, bu sektörün cazip bir yanının olmadığını, bazı kişilerin sektörün zorluklarını bilmeden oturduğu yerden “galericilik” yaptığını kaydetti.
Öte yandan yeni açılan bazı galerilerin ne amaçla kullanıldığının bilinmediğine dikkat çeken Barış Yuca, sektörde pastanın sürekli bölündüğünü, bu durumun yıllardır devlete vergi veren galericileri derinden vurduğunu belirtti.
Rekabetin oldukça fazla olduğunu ifade eden Yuca, rekabet yüzünden bazı kişilerin “kârsız” araç satmaya başladığını söyledi.
“Herkes kendi ülke vatandaşına araba satıyor”
Halk arasında ve sosyal medyada oto galeri sektöründe “illegal işlerin” döndüğüne dair söylemlere de değinen Yuca, kesin olarak illegal işlerin yapıldığını söyleyemeyeceğini, ancak kendilerinin de bu konuda aldığı duyumların olduğunu belirtti.
Yuca, bu durumla ilgili devletle istişare ettiklerini, Maliye Bakanlığı ile Vergi Dairesi’nin bu konuda çalışma yaptığını dile getirdi.
Rusya, Ukrayna, Türkiye ya da KKTC uyruklu bazı kişilerin sosyal medya üzerinden kendi imkanlarıyla kendi ülke vatandaşına araba sattığına dikkat çeken Yuca, bu durumun sektörde iş potansiyelini de bitirdiğini ifade etti.
Barış Yuca, son bir yıldır İskele bölgesine araba satamadığını, eskiden bölgeye oldukça fazla araç sattığını söyledi.
Bireysel ithalat yüzünden bu durumun yaşandığını yineleyen Yuca, “Bazı kişilerin galerisi yok ama arkadaşına araba buluyor, kaporasını alıyor ve arabayı limana getiriyor… Şu an limanda yüzlerce araba var. Hepsi de gümrükleme sürecinde. Özellikle yabancı uyruklu kişiler, müşterilerine arabalarını orada gösterip, satıyor” dedi.
“Krediler yükseldi, araç satışları durdu”
Yuca, banka faizlerinin “uçuk” derecede yüksek olması sebebiyle sekiz aydır araç satışlarının durma noktasına geldiğini söyledi.
600 bin TL kredi çeken bir kişinin 1 buçuk milyon TL geri ödemesi olduğuna dikkat çeken Barış Yuca, vatandaşların aldığı maaşın bu kredi taksitini ödemeye yetmediğini dile getirdi.
Bu durumun araç satışlarını olumsuz etkilediğini belirten Yuca, sıfır araç satışında da plakalı araç satışında da durgunluk olduğunu ifade etti.
“Vergi yükümüz çok fazla”
Barış Yuca, bireysel araç getirilmesine karşı acilen önlem alınması gerektiğini söyledi.
Devletin iki ay içinde birçok galericiye re’sen vergi yolladığını, işletme sahiplerin ciddi vergilerle boğuştuğuna dikkat çeken Yuca, bu vergilerin 5-10 milyondan başlayıp, 50-100 milyon TL’ye kadar çıktığını belirtti.
Yuca, vergi yüklerinin çok fazla olduğunu dile getirdi.
Barış Yuca, bu vergilerin yanı sıra personellerin sigorta ve ihtiyaç sandığı ödemeleri ile araç gümrükleme işlemleriyle de devlete kazanç sağladıklarını anlatan Yuca, “Bir işimizi resmi bir şekilde yapıyoruz” dedi.
Yuca, bireysel ithalat yapan kişilerin kira, personel, elektrik ve su gibi hiçbir giderinin olmadığını belirterek, bireysel araç getirilmesine karşı önlemlerini acilen alınması gerektiğini yineledi.
