Patlayan yıldızların Dünya gibi gezegenlere bilim insanlarının düşündüğünden daha fazla zarar verebileceği, yeni bir araştırmada ortaya çıktı.

NASA ve diğer kuruluşlar tarafından kullanılan x-ışını teleskoplarına dayanan yeni araştırmaya göre, bu yıldızların yaydığı yoğun X-ışını patlamaları, 160 ışık yılı uzaklığa kadar mesafedeki gezegenlerin atmosferlerine zarar verebilir.

Dünya'nın kendisi güvende çünkü zarar verebilecek kadar yakınında böyle bir yıldız yok. Ancak araştırmacılar, Dünya'nın geçmişte bu X-ışınları tarafından vurulmuş olabileceğini söylüyor.

Dünya'ya benzer diğer gezegenler de halihazırda bu yoğun patlamalara maruz kalıyor olabilir.

Araştırmacılar patlayan bir yıldızın etrafındaki gezegenler için tehlikeli olabileceğini zaten biliyordu. Bir supernovadan çıkan ilk radyasyon patlaması günler ve aylar sonra gelir, ikincisiyse binlerce yıl sonra erişebilen enerji yüklü parçacıkların akışıdır.

Ama daha önceleri küçümsenen başka bir tehlike daha var. Bu iki tehdit arasında onlarca yıl sürebilen ve yakındaki gezegenlere önemli derecede zarar verebilecek (daha çok aylarla ölçülebilecek) bir başka tehdit daha var.

Bilim insanları bunun, patlama dalgası çevredeki yoğun gaza çarptığında meydana geldiğini söylüyor. Bu, yollarına çıkan gezegenleri yaylım ateşine tutmayı sürdüren büyük miktarda X-ışını üretebilir.

Bu yaylım ateşi, uzaktaki gezegenler için bile ölümcül olabilir. Atmosferin gezegenlerdeki yaşamı koruyan kısımlarını yok edebilir.

Araştırmayı yöneten, Urbana-Champaign'deki Illinois Üniversitesi'nden Ian Brunton, "Eğer bir X-ışını seli yakındaki bir gezegenden geçerse, radyasyon gezegenin atmosfer kimyasını ciddi şekilde değiştirecektir" diyor.

Dünya benzeri bir gezegende bu süreç, nihayetinde yaşamı ev sahibi yıldızının tehlikeli ultraviyole radyasyonundan koruyan ozonun önemli bir kısmını yok edebilir.

Böyle bir patlama, örneğin Dünya'da, başta besin zincirinin en altındaki deniz canlıları olmak üzere çok çeşitli organizmaları yok edebilir. Bu da kitlesel bir yok oluş olayına yol açabilir.

Dünyanın hiç böyle bir olay yaşayıp yaşamadığı belli değil. Ancak Dünya'nın, en azından gezegende etki bırakabilecek bu türden patlamalara maruz kalmış olabileceğini gösteren kanıtlar var.

Editör: Ceren Özbil