Ülkedeki pahalılık, zamlar ve dövizin yükselişi her sektörü ekonomik anlamda zorladı.
BAĞIMSIZ Gazete’ye konuşan bazı sektör temsilcileri, zamlar ve dövizin yükselişi nedeni ile artan girdi maliyetlerinden yakınarak, yaşadıkları zorluklardan bahsetti.
Birçok sektörde işyerini elden çıkaranlar ve kepenk kapatanlar olduğunu belirten sektör temsilcileri, özellikle kira artışları, akaryakıt ve elektrik zammının girdi maliyetlerini ikiye katladığını söyledi.
Artan girdi maliyetlerini üretime ve hizmete yansıtmak zorunda kaldıklarını, bu durumun da vatandaşları etkilediğini belirten sektör temsilcileri, birçok iş yerinin çıkmaza girdiğini vurguladı.
Bayraktar: Bunlar daha iyi günlerimiz
Restorancılar Birliği (RES-BİR) Başkanı Arif Bayraktar, ülkemizde yaşanan ekonomik krizle ilgili olarak “Bunlar daha iyi günlerimiz” dedi; konuyla ilgili mücadele verdiklerini ancak küfür ve tehditle karşılaştıklarını söyledi.
Bayraktar, fiyat artışlarına dikkat çekerek, bir gün 3 TL’ye aldıkları malın ertesi gün 6 TL olmasından dert yandı. Zamlara karşı restorancıların ürünlerini aynı oranda artıramadıklarını ifade eden Bayraktar, restorancıların yüzde 80’inin kirasının da döviz olduğunu hatırlattı.
Bayraktar, yılbaşından sonra işletmelerin yüzde 60’ının zor günler geçireceğini, hatta kapatmaların yaşanacağını vurgulayarak, tüm işletmecilerin “biri çıkarsa mekanımı satarım, uğraşmam” anlayışında olduğunu söyledi.
Restorancılık sektöründekilerin emeğinin karşılığını alamadığını belirten Bayraktar, ülkeyi terk etmeyi bile düşünenler olduğunu kaydetti.
Topaloğlu: Sürdürülebilir durumumuz kalmadı
Kamu Araçları İşletmecileri Derneği (KAR-İŞ) Başkanı Fuat Topaloğlu, ekonomik krizin ve zamların vatandaşlar gibi taşımacılık sektörünü de etkilediğinin altını çizerek, taşımacıların tüm girdilerinin döviz üzerinden olduğunu vurguladı.
Topaloğlu, sürdürülebilecek bir durum kalmadığını ifade ederek, akaryakıta 8 defa gelen zam ve dövizin yükselişinin sektörü ciddi şekilde etkilediğini söyledi. Topaloğlu, eskiden araç servisi yaptırdıklarında 20 bin TL ödediklerini, şimdi ortalama bir servis fiyatının 50 bin TL olduğunu belirtti.
Öğrenci taşımacılığından 2-3 ayda bir Türk Lirası ödendiklerini ama nereye adım atsalar sterlin, ya da Euro harcadıklarını vurgulayan Topaloğlu, sektörün zor günlerden geçtiğini kaydetti. Topaloğlu, içinde bulundukları durumda toplu taşıma araçlarını satmak zorunda kalanlar olduğunu söyleyerek, ciddi bir belirsizlik içinde olduklarını vurguladı.
Bugün en basit bir aracın mazot filtresinin 3 bin 500 TL olduğunu, kendi kullandıkları araçların büyük olmasından dolayı parça ve tekerlek fiyatlarının çok daha fazla olduğunu kaydeden Topaloğlu, “Biz toplu taşımacılık yapar, can taşırız. Araçların bakımlarını yaptırmak zorundayız” dedi.
Topaloğlu, servis ve bakım maliyetlerinin yüzde 100 arttığına dikkat çekerek, akaryakıta önümüzdeki hafta yine zam yapılmasının öngörüldüğünü ifade etti.
Toplu taşımacılığın çıkmaza girdiğini söyleyen Topaloğlu, araçların bakımını yaptırmak ve araçlarının koltuklarını yenileyebilmek için bankalardan kredi talebinde bulunduklarını belirtti.
Çıralı: Ekmeğe yeniden zam yapmak zorunda kalacağız
Fırıncılar Birliği Başkanı Ömer Çıralı, ekonomik kriz ve zamların fırıncıları da etkilediğini, özellikle temel tüketim maddelerinden olan ekmeğin fiyatını artırdığını belirtti.
Çıralı, Rusya-Ukrayna savaşı kaynaklı buğday fiyatlarında da ciddi yükseliş olduğunu ve un fiyatlarının da arttığını vurgulayarak, akaryakıt, elektrik gibi zamların da girdi maliyetlerini yükselttiğini belirtti.
Un fiyatlarının hemen hemen her ay yükseldiğini söyleyen Çıralı, 2 ay önce 50 kilo unun 600 TL olduğunu bugün fiyatın 900 TL’ye çıktığını vurguladı.
Çıralı, elektrik fiyatlarının da ciddi oranda zamlandığını, aylık tek bir fırının maliyetinin 30 bin TL’den 50 -55 bin TL’ye çıktığına dikkat çekti.
Çıralı, fırıncılarının da çok zorda olduğunu ve artan maliyetler nedeni ile ekmeğin fiyatını istemeden yükseltmek zorunda kaldıklarını kaydetti.
10 TL olan ekmek fiyatına yeniden artış yapmak zorunda kaldıklarını işaret eden Çıralı, her fırının maliyet hesabı yaparak fiyat artıracağını vurguladı.
Özdamar: Ekonomik kriz nedeni ile kapatanlar evde kaçak çalışıyor
Güzellik Uzmanları ve Tırnak Teknisyenleri Birliği Başkanı Selma Özdamar, zamlar, pahalılık ve dövizin yükselişinin sektörü etkilediğini kaydederek, güzellik ve bakım sektörünün pahalılıktan ekstra etkilendiğini çünkü tüm ürünlerin sterlin ve Euro olduğunu ifade etti.
Özdamar, sektördeki uzmanlar içerisinde borcu olan, Euro üzerinden kira ödeyen kişiler olduğunu da vurgulayarak, girdi maliyetlerinin artması sebebi ile zam yapmak zorunda kaldıklarını söyledi.
Yaşanan pahalılık ve zamlar sebebi ile müşteri sayısında ciddi düşüşler yaşandığının altını çizen Özdamar, “30 yıla yakındır bu meslekteyim ama bu yıl kadar etkilendiğimizi hatırlamıyorum” dedi.
Özdamar, sektörde yaşanan sıkıntılardan dolayı, özellikle artan kira maliyetleri sebebi ile birçok salonun kapandığını ve uzmanların evinde vergi ödemeden kaçak olarak iş yaptığını vurguladı.
Bu durumun haksız rekabet oluşturduğunu belirten Özdamar, bu kaçak çalışan kişilerin isimlerini gerekli mercilere verdiklerini, vergi vermedikleri halde önlem alınmadığını ifade etti.
Sektörde 500’e yakın kaçak çalışan kişi olduğuna dikkat çeken Özdamar, devletin bu duruma dur demediğine işaret etti.
