Ülkemizde “sarı altın” olarak bilinen narenciye sektöründe bu yıl en kötü dönem yaşanıyor.
KKTC ekonomisine ciddi bir katkı sağlayan sektördeki sorunlar nedeniyle binlerce ton ürün ağaçların dalında kaldı, ihracat neredeyse durma noktasına geldi.
Larnaka ve Limasol’da yeşilleme hastalığı görülmesinin ardından “KKTC’de de hastalık olabileceği” endişesi narenciye sektörünü mahvetti.
BAĞIMSIZ Gazete’ye konuşan sektör temsilcileri, ihracata yönelik sorunların halen çözülemediğini, yeşilleme hastalığının sadece söylentiden ibaret olduğunu ve KKTC’de görülmediğini söyledi.
Bardakçıoğlu: Rekoltenin üçte biri yerde…
Kıbrıs Türk Narenciye İhracatçılar Birliği Başkanı Fethi Bardakçıoğlu, narenciye sektöründe yaşanan sorunların halen çözülemediğini, şu ana kadar yaklaşık 31 bin ton mandora mandalinin kesildiğini söyledi.
Bu yılki rekoltenin takriben 60 ton civarında olmasının beklendiğine dikkat çeken Bardakçıoğlu, bu hesaba göre ürünlerin yarısının toplanamadığını ifade etti.
Bardakçıoğlu, mandora mandalinde rekoltenin üçte birinin ağaçların dalından düştüğünü belirterek şu anda bu ürünlerin yerde olduğunu kaydetti.
“Bu yıl ihracat yok denecek kadar az”
İhracat sorununa da değinen Bardakçıoğlu, Türkiye Cumhuriyeti’ne sadece bir firmanın ihracat yapabildiğini, bu firmanın Türkiye’de antrepo kiraladığını ve ürünlerini oraya gönderdiğini dile getirdi.
Fethi Bardakçıoğlu, bu yıl ihracatın çok zayıf ve yok denecek kadar az olduğunu belirterek ihracat sorununun halen çözülemediğini kaydetti.
Bardakçıoğlu, şu anda üçüncü ülke olarak Azerbaycan ile Irak’a ihracat yapıldığını, ancak bu ihracatın sektörü kurtarmaya yetmediğini belirtti.
“Buradaki Bakanlar muhtar bile değil”
Hükümet yetkililerinin narenciyede yaşanan sorunlara çözüm getiremediğini ve getirmesinin de mümkün olmadığını ifade eden Bardakçıoğlu, “Çünkü bizimkiler acizdir, buradaki Bakanlar muhtar bile değil, sözleri geçmez” dedi.
Narenciye sektöründe durumun içler acısı olduğunu beliren Bardakçıoğlu, şöyle devam etti:
“Ülkemize en son bir gemi gelmişti, birkaç firma içine konteynerlere ürünleri koyacaktı ama geminin nereye gideceği ve ihracatın nasıl yapılacağı konusunda kimse Kıbrıs Türk Narenciye İhracatçılar Birliği’ne bilgi vermedi. Durum gerçekten de içler acısı…”
“Ay sonu ürünlerin dalında kalacak gücü kalmayacak”
Bardakçıoğlu, ay sonuna doğru mandora mandalinin ağaçların dalında kalacak gücünün “kalmayacağını” belirterek “Eğer toplanmazsa üçte ikisi yere dökülmüş olacak” dedi.
Şu anda bir firmanın valensiya kesimine de başladığını ifade eden Bardakçıoğlu, diğer firmaların ise ay sonu kesime başlayacağını söyledi.
İhracatçıların Türkiye’deki seçimler nedeniyle sorunlara çözüm bulunacağına yönelik bir beklentisinin olduğunu dile getiren Bardakçıoğlu, “Türkiye belki seçimler nedeniyle kotaya göz yumabilir” dedi.
“Yeşilleme hastalığı sadece söylentiden ibaret”
Yeşilleme hastalığı konusuna da değinen Bardakçıoğlu, KKTC’de bu hastalığın olmadığını, yalnızca vektör böceğin görüldüğünü belirtti.
Bardakçıoğlu, “Fabrikalarımızda hastalığa yönelik test yapan olmadı. Hastalık konusu sadece söylentiden ibaret” diye konuştu.
Akçın: İhracatı konusundaki sorunlar çözülmedi
Kuzey Kıbrıs Narenciye Üreticiler Birliği Derneği Başkanı Turgut Akçın, narenciye hasadının devam ettiğini, bu nedenle ne kadar ürünün ağaçların dalında kalacağının henüz belli olmadığını söyledi.
Ağaçların dalında kalacak mandora mandalin ürünlerinin 20 Mart’tan sonra belli olacağına dikkat çeken Akçın, şu ana kadar yaklaşık 30 bin ton civarında ürün kesildiğini belirtti.
Akçın, narenciye ihracatı konusundaki sorunların halen aşılmadığını, sadece küçük bir miktar ürünün Yeşil Hat Tüzüğü kapsamında Rum tarafına gönderildiğini kaydetti.
“KKTC’de yeşilleme hastalığı görülmedi”
Türkiye üzerinden ihracatın fazla olmadığını söyleyen Akçın, “Sorunlar hiç çözülmedi” dedi, KKTC’de yeşilleme hastalığı da görülmediğine dikkat çekti.
Akçın, “Ülkemizde sadece vektör böcek görüldü ama hastalık kesinlikle görülmedi. Bu hastalık kaldı ki zaten 30 derece sıcaklığın üzerinde görülüyor. Bu iklim şartlarında şu anda görülmesi kesinlikle mümkün değil” dedi.
“Narenciye sektörü çok önemli”
Ülke ekonomisi için narenciyenin çok önemli olduğunu vurgulayan Akçın, bu sektörün en çok katma değer sağlayan sektörlerden biri olduğunu belirtti.
Akçın, bu sene sektörde yaşanan sorunların üreticiyi mahvettiğini ifade ederek “Geçmişte narenciyede hiçbir sorun yaşanmıyordu, talep de çoktu” dedi.
Seneye tedbir alınmazsa sektörün çok daha kötü duruma geleceğini belirten Akçın, önümüzdeki yıl bu sorunların yaşanmayacağının söylendiğini dile getirdi.
Akçın, Güzelyurt bölgesi için narenciyeden başka alternatifin olmadığını sözlerine ekledi.
