Şanlı Erenköy Direnişi ve Erenköy Şehitlerini Anma Günü'nün 59’uncu yıl dönümü dolayısıyla tören yapıldı.
Erenköy şehitlerini anmak ve Erenköy Direnişi'nin yıldönümünü kutlamak amacıyla bu yıl yaklaşık 800-900 kişi minibüslerle kara yoluyla Erenköy'e gitti.
Erenköy Şehitliği’nde saat 09:00'da başlayan törende Kıbrıs Türk halkının varoluş mücadelesinde önemli yere sahip Erenköy Direnişi'nde şehit olanlar anıldı.
Törene, Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, Meclis Başkanı Zorlu Töre, Başbakan Ünal Üstel, Yüksek Mahkeme Başkanı Narin Ferdi Şefik, 2'nci Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat, Türkiye Cumhuriyeti Lefkoşa Büyükelçiliği Geçici Maslahatgüzarı Zerrin Kandemir, Kıbrıs Türk Barış Kuvvetleri Komutanı Vekili ve Güvenlik Kuvvetleri Komutanı Tümgeneral Zorlu Topaloğlu, bazı bakan ve milletvekilleri, askeri ve sivil yetkililer ile şehit yakınları, bölge okulları ve vatandaşlar katıldı.
Tören, protokol sırasına göre çelenklerin anıta sunulması, saygı duruşu, saygı atışı ve İstiklal Marşı eşliğinde bayrakların göndere çekilmesiyle başladı.
Şehitlik Özel Defteri'nin, Cumhurbaşkanı Ersin Tatar ve Güvenlik Kuvvetleri Komutanı Tümgeneral Zorlu Topaloğlu tarafından imzalanmasının ardından konuşmalara geçildi.
Törende, Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, Yenierenköy-Karpaz Belediye Başkanı Hamit Bakırcı ve Erenköy Mücahitler Derneği Başkanı Mustafa Arıkan birer konuşma yaptı.
Anma töreni, şehitliğin gezilmesi, şehit kabirlerine çiçek bırakılması ve kabir başında dua okunmasıyla tamamlandı.
Komando heykeli yenilendi
Törenin ardından protokolün katılımıyla şehitlik önünde yer alan ve yenilenen "Komando" heykeli için açılış töreni yapıldı.
Ardından, vatandaşlar müzeyi gezdi, Erenköy Direnişi'ni konu alan senaryolar sergilendi, çeşitli aktiviteler düzenlendi ve katılımcılara izaz ikram yapıldı.
Şehitlik Özel Defteri imzalandı
Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, Şehitlik Özel Defterine şunları yazdı:
“Aziz şehitlerimiz, Kıbrıs Türk halkının toplumsal varoluş mücadelesinin en önemli mihenk taşı kabul edilen Şanlı Erenköy Direnişi’nin 59’uncu yıl dönümünde bugün, bir kez daha sizlerin manevi huzurunuzda saygı ve minnet duygularımızla eğiliyoruz.
Erenköy’de sergilenen kahramanlık ve tüm dünyaya örnek olan vatan sevgisiyle, faşist terör örgütü EOKA’nın, Akritas Planı’nı yaşama geçirmek için başlattığı saldırılar geri püskürtülerek Kıbrıs Türkü’nün Türkiye’yle tek bağlantı noktası korunmuştur. Jeopolitik, stratejik ve lojistik önemiyle ve türlü imkansızlığa rağmen verilen mücadeleyle, Kıbrıs Türkü’nün “Çanakkale Destanı” olarak da kabul edilen Şanlı Erenköy Direnişi, Kıbrıs Türkü’nün kendi öz yurdunda, onurlu, özgürce ve güven içinde yaşaması uğruna ödenen bedellerin en önemli örneklerinden biri olarak tarih sayfalarında her daim yerini alacaktır.
Bize emanet ettiğiniz ulusal değerler, maneviyat, ilham ve güçle Kıbrıs Türk halkının dünyaya hak ettiği yere ulaşması için azim ve kararlılıkla mücadeleye devam edeceğiz; sizi asla unutmayacak ve unutturmayacağız. Manevi huzurunuzda bir kez daha saygı ve minnetle eğiliyoruz. Ruhunuz şad olsun.”
Topaloğlu: Adlarınızı Türk tarihine altın harflerle yazdırdınız
KTBK Komutan Vekili ve Güvenlik Kuvvetleri Komutanı Tümgeneral Zorlu Topaloğlu da Şehitlik Özel Defteri’ne şunları yazdı:
“Aziz Erenköy Şehitleri, Kıbrıs Türkü’nün bağımsızlığı için vermiş olduğu milli mücadelenin mihenk taşlarından biri olan Şanlı Erenköy Direnişi’nin 59’uncu yıl dönümünde bir kez daha huzurlarınızda olmanın onur ve mutluluğunu yaşıyoruz.
Yurtlarını savunan Kahraman Erenköylüler vatan ve milletini imhadan kurtarmak uğruna üniversite öğrenimlerini yarıda bırakarak bu topraklara gelen Genç Mücahitler sizlerden sayıca ve çok üstün Rum güçlerinin yaptığı taarruzlara karşı “Ölürsem şehit, kalırsam gazi…” desturuyla göğüslerinizi siper ederek mücadele verdiniz ve adlarınızı Türk tarihine altın harflerle yazdırdınız.
Şunu biliniz ki, cesur yüreklerinizle 1964 yılında yaktığınız mücadele ateşi Kıbrıs Türkü’ne ilham ve inanç kaynağı olmuş, bu yolda geleceğe doğru sağlam ve emin adımlarla ilerleyen halkın varlığını kendi iradesiyle sonsuza dek yaşatma azim ve kararlılığını oluşturmada temel harcını teşkil etmiştir.
Özgür bir vatan ve bağımsızlık uğruna kahramanca direnerek canlarını feda eden siz aziz şehitlerimizi rahmet ve minnetle anıyor, manevi huzurunuzda saygıyla eğiliyor, Erenköy’de bu mücadeleyi gösteren tüm kahramanlara şükranlarımızı sunuyoruz.
Şehitlerimiz, ruhunuz şad olsun.”
Tatar, Erenköy Direnişi’nin benzerlikleriyle küçük bir Çanakkale Zaferi olduğuna dikkat çekti
Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, burada yaptığı konuşmada, Erenköy Direnişi’nin 59’uncu yıldönümünde şehitlerin manevi huzurunda olduklarını belirterek, Erenköy Direnişi’nin benzerlikleriyle küçük bir Çanakkale Zaferi olduğuna dikkat çekti.
Tatar, Kıbrıs Cumhuriyeti’nin kurucu eşit ortağı olan Kıbrıs Türk halkının imha edilmek suretiyle tarihten silinmenin asla kabul edilebilir olmadığını söyleyerek, buradaki Selçuklu, Alevkaya, Bozdağ ve Dillirga köylerinin tepelerinde toplanan tüm mücahit ve bölge halkının, şehit olma pahasına milli birliğin korunması için adeta yemin ettiğini vurguladı.
Buraya komutan olarak görevlendirilen Rıza Vuruşkan’ın 7 Ağustos akşamı gönderdiği “Artık dayanamıyoruz, son noktadayız. Müdahale edilemeyecekse hepimiz şerefimizle şehit olacağız” mesajının ardından Türk jetlerinin Cengiz Topel’in önderliğinde adeta gökleri yararcasına buralara müdahale ettiğini kaydeden Tatar, 8 Ağustos’ta Rum-Yunan ikilisinin çete ve teröristlerini püskürtmek suretiyle Erenköy mücadelesini taçlandırdığını belirtti. Cumhurbaşkanı Tatar, Erenköy zaferinin, tarihe yakışır bir zafer olduğunu söyledi.
“Cevabımız bu ödenen bedellerdir, şehitlerdir, içerisinden geçtiğimiz acımasız soykırımlardır”
Cumhurbaşkanı Tatar, Kıbrıs Türk halkının tarih sahnesinden silinmesine ramak kala böyle zaferlerin kazanılmasının herkese moral olduğuna ve bu moralle gelecek adımların atıldığına işaret ederek, “İki devletli siyasetin altın boştur diyenlere cevabımız bu ödenen bedellerdir, şehitlerdir, içerisinden geçtiğimiz acımasız soykırımlardır. Toplu imha planlarıdır ve onlara karşı direnen yiğit, mukavemetçi ve ölümü göze alan halkımızdır” dedi.
Tatar, Anavatan Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ve Türkiye Cumhuriyeti’nin desteğiyle artık herhangi bir anlaşma olması durumunda asla 1974 öncesine dönülmeyeceğini ve bir devlet olarak geleceğe emin adımlarla yürüneceğini söyledi.
Cumhurbaşkanı Tatar, Erenköy’de şehit düşenlere ve Pilot Cengiz Topel’e Allah’tan rahmet diledi, tüm Erenköy halkına saygı ve minnetlerini iletti.
Bakırcı: Böyle bir toplum, böyle bir düşünce tarzı her millete nasip olmaz
Törende, Yenierenköy-Karpaz Belediye Başkanı Hamit Bakırcı ve Erenköy Mücahitler Derneği Başkanı Mustafa Arıkan da birer konuşma yaptı.
Yenierenköy-Karpaz Belediye Başkanı Hamit Bakırcı, konuşmasında, Rumların Enosis hedefini gerçekleştirmek amacıyla başlattıkları saldırılarda birçok Kıbrıslı Türk’ün canına kıyıldığını kaydetti. Türk köylerinin boşaltılmak zorunda kalındığını hatırlatan Bakırcı, bu yaşananlardan dolayı 600’e yakın yurtdışında öğrenim gören gencin ölümü göze alarak ve tüm yolları deneyerek geldiği adada topraklarını savunduğunu söyledi.
Bakırcı, Erenköy Direnişi’nde toprağına sahip çıkan bu kişilere tekrardan minnetlerini ifade ederek, “Böyle bir toplum, böyle bir düşünce tarzı her millete nasip olmaz” dedi.
Erenköy’de tüm olumsuzluk ve imkansızlığa rağmen mücahitler ve bölge halkının son ana kadar direndiğini, ardından Türkiye’den gelen uçaklar sayesinde Kıbrıslı Türklerin yaşam hakkını tekrardan geri kazandığını anlatan Bakırcı, Türkiye Cumhuriyeti’nin o zamanda da, bugün de Kıbrıs Türkü’nün her konuda yanında olduğunu kaydetti.
Bakırcı, Erenköy Direnişi’nin sadece bugün değil, yıl boyunca çeşitli etkinliklerle hatırlanması, farkındalığı artırarak bu direncin canlı tutulması gerektiğini vurguladı.
Arıkan: Türkiye olmadan Kıbrıs sorunu çözümü ve kalkınma olamaz
Erenköy Mücahitleri Derneği Başkanı Mustafa Arıkan ise konuşmasında Erenköy mücahitleri hakkında bilgi verdi.
Arıkan, büyük bir kısmının 1963 yılının Aralık ayında Türkiye’nin çeşitli yerlerinde ve Londra’da öğrenim gören öğrenci ve çalışanlardan oluşan 563 kişilik Erenköy mücahitlerinin gruplar halinde sandallarla Erenköy’e çıktıklarını belirtti.
Mustafa Arıkan, Güney Kıbrıs’ta askeri kuvvetleri güçlendirmek için vergi alındığına işaret ederek, Güvenlik Kuvvetlerine aktarılmak ve yangın söndürülmesi için gerekli araçların alınması için ek vergilerin konulması çağrısında bulundu.
Arıkan, Anavatan Türkiye’ye karşı toplumda ifade edilen bazı söylemlerin kabul edilecek gibi olmadığını da söyleyerek, bu söylemlerin gruplaşmalara ve gelecek için kötü sonuçlara neden olabileceği konusunda uyardı. Arıkan, Türkiye olmadan Kıbrıs sorununun çözümü ve kalkınmanın olamayacağına dikkat çekti.
Küçük, Mesajlar yayımlandı
Ulusal Birlik Partisi (UBP) Girne Milletvekili Hasan Küçük, şehitlerin emaneti kutsal vatan topraklarını koruyacaklarını vurguladı.
Şanlı Erenköy Direnişi’nin 59’uncu yıl dönümü nedeniyle mesaj yayımlayan Küçük, bu topraklarda başı dik özgürce yaşamak ve devlet kurmak için mücadele eden şehitleri ve gazileri unutmayacaklarını belirtti.
Ataoğlu: Erenköy Direnişi, Kıbrıs Türk halkının bağımsızlık ve
özgürlük tutkusunun en güçlü ifadelerinden biridir
Başbakan Yardımcısı, Turizm, Kültür, Gençlik ve Çevre Bakanı, Demokrat Parti (DP) Genel Başkanı Fikri Ataoğlu, Erenköy Direnişi’nin Kıbrıs Türk halkının bağımsızlık ve özgürlük tutkusunun ifadesi olduğunu kaydetti.
8 Ağustos Erenköy Direnişi nedeniyle yayımladığı mesajda Ataoğlu şöyle dedi:
“Erenköy Direnişi, Kıbrıs Türk halkının bağımsızlık ve özgürlük tutkusunun en güçlü ifadelerinden biridir. Aziz şehitlerimizin ve kahraman gazilerimizin fedakarlığı sayesinde, Kıbrıs Türk halkı özgürce yaşamını sürdürebilme hakkını elde etmiştir. Bu direniş, irade ve dayanışma ile yazılmış bir destan olarak tarihimizde yerini almıştır”
Kıbrıs Türk halkı olarak “vatan” ve “bağımsızlığın” değerini bilmeli ve korumak için gereken adımları atmaktan çekinmemek gerektiğini kaydeden Ataoğlu, “Geleceğimize daha güvenli yarınlar inşa etmek adına, birlik ve beraberliğimizi her zamankinden daha fazla önemsemeliyiz. Bu duygularla, Erenköy Direnişi'nin kahramanlarını ve aziz şehitlerimizi rahmet ve minnetle anıyor, gazilerimize sağlık ve mutluluklar diliyorum”
Altuğra: Erenköy Direnişi Kıbrıs Türk halkının varoluş mücadelesinin en önemli mihenk taşlarından biridir
Sağlık Bakanı İzlem Gürçağ Altuğra, Şanlı Erenköy Direnişi’nin yıl dönümü dolayısıyla yayımladığı mesajda, şehitleri rahmetle, gazileri minnetle andı.
Bakan Altuğra mesajda şöyle dedi:
" 8 Ağustos 1964 Erenköy Direnişi Kıbrıs Türk halkının varoluş mücadelesinin en önemli mihenk taşlarından biridir.
59 yıl önce yüksek öğrenimlerini yarıda bırakarak vatan savunması için Erenköy’e koşan yaklaşık 500 Kıbrıslı Türk gencimiz, Erenköy halkıyla birlikte Rum ve Yunan ordusuna karşı destansı bir direniş sergilemiş ve bu mücadele tarihe “Şanlı Erenköy Direnişi” olarak geçmiştir.
Varoluş mücadelemizin en önemli dönüm noktalarından biri olan Erenköy Direnişi, Kıbrıs Türkü’nün cesaret ve iradesinin en önemli sembolüdür.
Erenköy Direnişi’nin 59. yılında, başta Şehit Yüzbaşı Cengiz Topel olmak üzere vatan toprakları için canlarını feda eden aziz şehitlerimizi rahmetle, gazilerimizi minnetle anıyorum"
Savaşan: Var oluş mücadelemizin haklılığının en büyük kanıtıdır
Kıbrıs Sağlık Turizmi Konseyi Başkanı, Milletvekili Ahmet Savaşan, Erenköy Direnişi'nin yıl dönümü nedeniyle mesaj yayımladı.
Yayımladığı mesajda Savaşan “Erenköy destanı, Kıbrıs Türk halkının adamızdaki varlığının ve var oluş mücadelemizin haklılığının en büyük kanıtıdır” dedi.
Erenköy Direnişi’nin, Kıbrıs Türk halkının var oluş mücadelesinde çok önemli bir dönüm noktası oluşturduğuna işaret eden Ahmet Savaşan, üniversite eğitimlerini yarıda bırakarak, Erenköy’e direniş için koşan ve bölge halkıyla omuz omuza mücadele vererek, stratejik bir köprübaşını tutan öğrencilerin, 20 Temmuz "mutlu" Barış Harekatı’na ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Devleti’nin kuruluşuna giden yolun temel taşlarını döşediklerini vurguladı.
Dünya tarihinde benzerine rastlanmayan bir mücadele örneği olan şanlı Erenköy Direnişi’nin çok anlamlı ve unutulmayacak bir zafer ile taçlandığının altını çizen Ahmet Savaşan, şanlı Erenköy Direnişi ve zaferinin genç kuşaklara anlatılmasının ve aktarılmasının Kıbrıs Türk halkının devletinin adada sonsuza kadar payidar kalmasına katkıda bulunacağına inanç belirtti
Bayar, Kıbrıs Türklerinin destansı mücadelesi Erenköy Direnişi'ni anlattı
Kıbrıs TMT Mücahitler Derneği Genel Başkanı Celal Bayar, 1964'deki Erenköy kuşatmasına karşı Kıbrıs Türklerinin destansı bir mücadele verdiğini belirterek, Türkiye'nin hava harekatı sırasında Rumlara esir düşen Pilot Yüzbaşı Cengiz Topel'i mücahitlerin kurtarma teşebbüsünde bulunduklarını fakat geç kalındığını söyledi.
Erenköy Direnişi ve Pilot Yüzbaşı Cengiz Topel'in şehit edilişinin üzerinden 59 yıl geçtiğini hatırlatan Bayar, "Kıbrıs Türklerinin yoğunluklu olarak üniversite öğrencilerinin Erenköy Direnişi olmasaydı, 'Kıbrıs Meselesi' diye bir şey kalmayacaktı. Rumlar Ada'daki Türk varlığını ortadan kaldıracaklardı." diye konuştu.
Erenköy Direnişi'nde son mevziler kaybedilmek üzereyken Türkiye'nin hava harekatının başladığını ifade eden Bayar, bölgede verilen şehitlerin başında Pilot Yüzbaşı Cengiz Topel'in geldiğini belirtti.
Bayar, Yüzbaşı Topel'in kullandığı savaş uçağının 8 Ağustos 1964'te bir Rum hücumbotunu vurduktan sonra Gemikonağı'ndaki iskeleyi de tahrip ettiğini bu sırada açılan uçaksavar ateşiyle düştüğünü anımsatarak, Topel'in paraşütle atladığı yerin mücahitlerin mevzilerine 1,5-2 kilometre kadar uzaklıktaki Rum köyü Peristeronari (Cengizköy) olduğunu kaydetti.
Paraşütle atlamasının ardından mücahitlerin Yüzbaşı Topel'i kurtarmak için harekete geçtiğini anlatan Bayar, "Pilot Yüzbaşı Cengiz Topel'i kurtarma teşebbüsü oldu fakat geç kalındı. Rumlar onu esir aldılar. Geç kalındığı için oraya gidilip Rumlardan alınamadı. Sonrasında Rumlar Topel'i ağır işkencelerden geçirerek şehit ettiler." ifadelerini kullandı.
"Türk üniversite öğrencileri 1963'ten sonra gelmeye başladı"
Kıbrıs TMT Mücahitler Derneği Genel Başkanı Celal Bayar, Rumların Kıbrıs'taki Türk varlığını yok etmek için uygulamaya koydukları Akritas Planı'nın (1963) ardından katliamlara başladıklarına dikkat çekerek, "Türk üniversite öğrencileri 1963'ten sonra gelmeye başladı, Kıbrıs'a dönüp vatanlarını savunmak üzere. 1964'deki Erenköy direnişine katılanlar yoğunlukla üniversite öğrencileriydi. Kıbrıs Türkleri Erenköy Direnişi'nde destansı bir mücadele verdi." değerlendirmesinde bulundu.
Bayar, Rum ve Yunan güçlerinin Erenköy'ü hem karadan hem de denizden abluka altına almalarına rağmen Türklerin direnişi sonucu bölgeye giremediklerini belirterek şunları söyledi:
"Erenköy Direnişi Çanakkale'ye benzer. Nasıl Çanakkale geçilmez ise Erenköy de terk edilemezdi. Erenköy stratejik önem taşıyordu. 'Bereket' adı verilen balıkçıların Türkiye'den ilk silah ikmalini yaptıkları yerdi. Kıbrıs'a Türkiye üzerinden ikmal Erenköy'den yapılıyordu. Bu nedenle Erenköy düşmemeliydi. Burada önemli olan bir husus da yüksek öğrenim gençliğinin bu olaylar karşısında vatanlarına koşarak o azim ve iradeyi göstermeleridir. O gençlerdeki Türklük bilinci ve vatan sevgisi buradaki mücadeleye katılmalarını sağladı."
Pilot Yüzbaşı Cengiz Topel'in hatıraları müzede ve anıtta yaşatılıyor
Türkiye'nin, Kıbrıslı Türkleri abluka ve katliamlardan kurtarmak üzere 8 Ağustos 1964'te düzenlediği hava harekatında Rumlar tarafından esir alındıktan sonra şehit edilen Pilot Yüzbaşı Cengiz Topel'in hatıraları Lefkoşa'daki Milli Mücadele Müzesi'nde ve Lefke bölgesinde yer alan Şehit Hava Pilot Yüzbaşı Cengiz Topel Anıtı'nda yaşatılıyor.
Cumhuriyet döneminin ilk hava harp şehidi Pilot Yüzbaşı Cengiz Topel'e TMT tarafından verilen "Şehit Madalyası Beratı", temel uçak ve çeşitli uçak modellerinde eğitim gördüğüne dair sertifikalar, düşen uçağın motor parçalarıyla makineli tüfeği sergileniyor.
Lefke bölgesindeki Cengiz Topel Anıtı'nın bulunduğu parkta da Cengiz Topel'in paraşütle atlayışını gösteren bir kabartma, Türk Hava Kuvvetleri Anıtı ve Topel'in Rumlar tarafından düşürülen savaş uçağına ait motor ve kanat parçaları yer alıyor.
Yılmaz: Mücahit ve Mehmetçikleri minnetle anıyorum
Lefke Yardım ve Halk Derneği Genel Başkanı Emel Yılmaz, Erenköy Direnişi’nin 59’uncu yıldönümü dolayısıyla mesaj yayımladı.
Yılmaz mesajında şanlı direnişin kahramanları olan aziz şehitleri ve bu direnişin sembolü olan Şehit Yüzbaşı Cengiz Topel başta olmak üzere şanlı mücadelede canlarını ortaya koyan mücahit ve Mehmetçikleri minnetle andı.
