Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Turk lirası mevduata geçişin desteklenmesi amacıyla yeni kararlar aldı.
Kararla, 1 aydan uzun vadeli TL mevduat ve kur korumalı mevduat (KKM) hesapları için tesis edilen zorunlu karşılıklara 3 ayda bir faiz uygulanacak.
Döviz dönüşümlü kur korumalı mevduatta ise süre uzatıldı. Karara göre, 31 Ocak 2024 itibarıyla bankalarda mevcut olan altın, dolar, euro, sterlin cinsi hesaplar TL'ye çevrilebilecek.
Merkez Bankası Başkanlığı'na Fatih Karahan’ın atanmasının ardından yeni yönetim, zorunlu karşılık oranlarında değişikliğe gitti.
Kararla, 1 aydan uzun vadeli TL mevduat ve kur korumalı mevduat (KKM) hesapları için tesis edilen zorunlu karşılıklara 3 ayda bir faiz uygulanacak.
Döviz dönüşümlü kur korumalı mevduatta ise süre uzatıldı.
Karara göre, 31 Ocak 2024 itibarıyla bankalarda mevcut olan altın, dolar, euro, sterlin cinsi hesaplar TL'ye çevrilebilecek.
Bankanın, Zorunlu Karşılıklar Tebliği’nde yapılan değişiklik kararında şunlar kaydedildi:
"Parasal aktarım mekanizmasının güçlendirilmesi, Türk lirası mevduat payının artırılması ve kur korumalı mevduattan Türk lirası mevduata geçişin desteklenmesi amacıyla, belirlenen koşulları sağlayan mevduat bankalarının 1 aydan uzun vadeli Türk lirası mevduat ve kur korumalı mevduat hesapları için tesis edilen zorunlu karşılıklarına üç ayda bir faiz uygulanacaktır.
Katılım bankalarının Türk lirası cinsinden tesis edilmesi gereken zorunlu karşılık tutarında benzer etkiyi sağlayacak şekilde indirim yapılacaktır.
Kamuoyunun bilgisine sunulur."
ZORUNLU KARŞILIK ORANI NEDİR?
Zorunlu karşılık oranı, mevduat kabul eden bankaların bu mevduatlara karşılık olarak Merkez Bankası'nda bulundurmak zorunda oldukları mevduatların oranıdır ve bu oran Merkez Bankası tarafından kararlaştırılır.
Önceleri iflas riskine karşı koruma sağlanması amacıyla çıkarılan bu kural, günümüzde daha çok bir piyasa likiditesi kontrol aracı olarak kullanılmaktadır. Mevduatın vadesine göre yerli ve yabancı para cinsinden ayrı oranlar dahilinde toplanır.
Zorunlu karşılıklar para politikasını uygulama aracı olarak kullanılabilir. Eğer bankalar atıl rezervlere sahip değilse, zorunlu karşılık oranı artırıldığında bankalar verdikleri kredileri geri çağırırlar ve bu durum para arzının azalmasına neden olur.
Zorunlu karşılık oranı düşürüldüğünde ise zorunlu karşılıkların bir kısmı kullanılabilir rezerv şekline dönüşür, bu da bankaların kredi tabanını artırır. Bankaların kredi tabanının genişlemesi de para arzının artmasına neden olur.
Zorunlu karşılık oranının artırılması daralmacı para politikasına, oranın azaltılması ise genişlemeci para politikasına işaret eder.
