İklim değişikliği, ekonomiden tarımsal faaliyetlere, gıdaya ulaşımdan turizme kadar birçok sektörü etkiliyor.
İklim değişikliğiyle mücadele kapsamında dünyada birçok ülkenin imza koyduğu Paris İklim Anlaşması’na KKTC Cumhuriyet Meclisi de destek verdi. Şubat 2023’te anlaşma imzalandı ancak gerekli adımlar atılmadı.
Bu anlaşmaya bağlı olarak “Paris Anlaşması (Onay) Yasası” da çıkarıldı ancak bu bağlamda yapılması gerekenler de yapılmadı.
BAĞIMSIZ GAZETE’ye konuşan Meteoroloji Mühendisleri Odası Başkanı Mediha Orun Sarp, Paris İklim Anlaşması’nın imzalandığını ancak gereklerinin yerine getirilmediğini vurgulayarak, bu imzanın bir gösterişten ibaret olduğunun altını çizdi.
Paris İklim Anlaşması, küresel
ısınmayı sınırlandırmayı amaçlıyor
İklim değişikliğinin etkilerinin azaltılması, adaptasyonu ve finansmanı hakkında 2015’te imzalanan ve 2016’da yürürlüğe giren Paris İklim Anlaşması, 191 ülke tarafından onaylanırken, KKTC tarafından 2023’ün Şubat ayında Cumhuriyet Meclisi’nde imzalandı.
Paris İklim Anlaşması, 2015 yılında Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (UNFCCC) kapsamında kabul edilmiş bir uluslararası anlaşma niteliği taşıyor. Bu anlaşma, küresel ısınmayı sınırlamayı, iklim değişikliğiyle mücadele etmeyi ve dünya genelinde sera gazı emisyonlarını azaltmayı amaçlıyor.
Paris İklim Anlaşması'na taraf olan ülkelerin (taraf tarafların) anlaşmaya uyum sağlamak için bir dizi taahhütte bulunması gerekiyor.
Ülkelerin bu anlaşma kapsamında Ulusal Belirtilmiş Katkılar açısından adım atması gerekiyor. Bun bağlı olarak her ülke, kendi belirleyeceği ve açıklayacağı ulusal hedeflere (NDCs) sahip olmalı. Bu hedefler genellikle sera gazı emisyonlarının azaltılması, enerji verimliliği artırılması ve yenilenebilir enerji kullanımının teşvik edilmesi gibi konuları içeriyor.
Gelişmiş ülkelerin, gelişmekte olan ülkelerin iklim değişikliği ile mücadele etmelerine yardımcı olmak amacıyla finansal destek sağlaması büyük önem taşıyor. Bu destek, iklim finansmanı olarak adlandırılırken; gelişmiş ülkelerin her yıl belirli bir miktarı iklim finansmanına ayırmayı taahhüt etmeli.
Anlaşmaya göre gelişmiş ülkeler, teknoloji transferi ve kapasite geliştirmeyi de desteklemeli. Bu adımın, gelişmekte olan ülkelerin temiz enerji ve sürdürülebilir teknolojilere erişimini artırmayı amaçlıyor.
Ülkelerin iklim değişikliğinin etkilerine karşı uyum sağlamak için ulusal stratejiler geliştirmesi ve bu konuda eylemler başlatması da önem arz ediyor. Uyum önlemleri, iklim değişikliğinin neden olduğu olumsuz etkilere karşı dirençli hale getirmeyi içeriyor.
Paris İklim Anlaşması’na taraf ülkelerin düzenli aralıklarla sera gazı emisyonlarını raporlaması ve uyguladıkları politika ve önlemleri şeffaf bir şekilde paylaşması gerekiyor. Bu şart, anlaşmanın izlenmesini ve değerlendirilmesini sağlıyor.
Paris İklim Anlaşması, tarafların kendi koşullarına göre uyum sağlamasına olanak tanıyan esnek bir yapıya sahip olsa da her ülkenin kendi taahhütlerine uyum sağlaması ve ilerlemeyi düzenli olarak rapor etmesi gerekiyor.
Sarp: Anlaşma imzalandı ancak
yapılması gerekenler yapılmadı
Meteoroloji Mühendisleri Odası Başkanı Mediha Orun Sarp, Paris İklim Anlaşması’nın dünya ülkelerinin çoğu tarafından imzalandığını belirterek, bu anlaşmayı imzalayan ülkelere sorumluluklar yüklendiğini kaydetti.
Anlaşmada gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler gibi farklı sınıfların olduğunu dile getiren Sarp, ülkemizde de imzalanan bu anlaşmanın öngördüklerinin yerine getirilmesi gerektiğini ifade etti.
Sarp, bu anlaşma imzalanırken Meteoroloji Mühendisleri Odası gibi örgütleri de çağırarak görüş aldıklarını anımsatarak, görüşlerini ilettiklerini ve yapılması gerekenleri sıraladıklarını ancak “para olmadığı” cevabını aldıklarını vurguladı.
Bu yıl için oluşturulan yeni bütçede iklime yönelik hiçbir bütçesinin ayrılmadığına işaret eden Sarp, yetkililerin bu sözleşmeyi “göstermelik”, “İklime önem veriyoruz” algısı oluşturmak için imzaladığını savundu.
Sarp, sözleşmenin imzalandığını ancak bunun gereklerinin yerine getirilmediğine dikkat çekerek, ülkedeki her kesime bir görev düştüğünü ancak hükûmetin buna yönelik bir kararname çıkarıp bu sorumlulukları ortaya koyacak adım atmadığının altını çizdi.
Sarp, şöyle konuştu:
“Biz bu anlaşmayı imzaladık, şartları budur. Bu şartları yerine getirmemiz lazım. Mesela Teknecik Elektrik Santrali’nden çıkan dumanı nasıl engelleyeceğiz… Ülkelere aklınıza gelen her konuyla ilgili sorumluluklar yüklenmiştir. Biz bunu sadece göstermelik olarak imzaladık ama buna yönelik hiçbir adım atılmadı. Atılacağını da düşünmüyorum.”
Paris İklim Anlaşması’nın imzalanmasının “Biz bu maddeleri kabul ediyoruz ve bunlara uyacağız” anlamını taşıdığına dikkat çeken Sarp, Anlaşma’daki maddelerin ülkenin koşullarına göre uyarlanması gerektiğini açıkladı.
Sarp, yetkililerin Paris İklim Anlaşması’na uygun girişimlerde bulunabilmek adına Meteoroloji Mühendisleri Odası’ndan bilgi talep etmediklerini belirterek, neler yapılması ve nelere öncelik verilmesi konusunda kendilerinden görüş alınması gerektiğini kaydetti.
Şu an hazırlanmakta olan 5 yıllık Kalkınma Planı’nda iklim konusuna kısa bir şekilde değinildiğini dile getiren Sarp, ancak orada da Meteoroloji Mühendisleri Odası’nın adının bile geçmediğine vurgu yaptı.
Sarp, “İklim konusunda bir kalkınma planı yapıyorsanız, en başta çağırmanız gereken yer Meteoroloji Mühendisleri Odası’dır. Biz oraya bile çağrılmadık. Bu nedenle her şey böyle göstermelik. Sadece imza atılıp Meclis’te fotoğraf çekildi” şeklinde konuştu.
GÜNLÜKLER/11.01.23/PARİS İKLİM