ODTÜ, Türkiye'deki deprem sonrası tsunami ön raporunu açıkladı

"Tsunaminin oluşma noktası Samandağ Kaleburnu'nun güneyi"                                                                                                                                                                                                                                Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) İnşaat Mühendisleri Odası tarafından Bodrum ilçesindeki bir otelde Bodrum-Kos Deprem ve Tsunami Çalıştayı düzenlendi. Türkiye'nin yanı sıra yurt dışından da çok sayıda akademisyenin katıldığı çalıştayda, 21 Temmuz'da Ege Denizi'nde yaşanan deprem ve etkileri konuşuldu. Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Cevdet Yalçıner (fotoğrafta), gazetecilere açıklama yaptı. ( Ali Ballı - Anadolu Ajansı ) Raporda gösterilen noktaların, kıyıda su yüzeyini ölçen ve mareograf adı verilen cihazların bulunduğu yerler olduğunu söyleyen Yalçıner, deprem sonrası denizde bir hareketlenme varsa bu cihazların hareketlenmeyi yakalayabildiğini aktardı. Yalçıner, şöyle devam etti: "İlk çıkardığımız bilgi 'Dalga ne zaman gelmiştir?' Bunun vardığı yere ve süresine göre oluştuğu noktayı bulmamız önemli. Oluştuğu noktada fay, deniz tabanını kaldırmış ya da deforme etmiş mi? Yahut deniz tabanında oturma, kayma gibi kütle hareketi oluşmuş mu? Bunları bilmek için önce kayıtları incelemek, daha sonra fayın kırıldığı yerleri saptamak, sonra da deniz tabanında tahmin ettiğimiz oluşumların yerlerini bulmak gerek. Bunların hepsinin dairelerinin kesiştiği yer, Samandağ kuzeyindeki Kaleburnu'nun güneyinde açıkta bir noktaya işaret ediyordu." Hatay'da meydana gelen 6,4 büyüklüğündeki depreme de dikkati çeken Yalçıner, "Denizde acaba fay devam ediyor mu? 6,4 büyüklüğündeki depremle Samandağ'a geldiğini gördük. Güneye giderse denize doğru mu yönelir, yoksa Lazkiye'den güneye mi gider? Tarihine bakıyoruz ve bölgede deniz tabanında depremler olacaksa nasıl bir dalga yaratır, nasıl yayılır, nerelere, ne kadar zamanda gelir? Bu bilgileri bulmaya çalışıyoruz. Bizim bu araştırmalarımız ileride böyle durumlar için hazırlıklı olma ve uyarı verme aşamasına bilgi sağlamaktır." dedi. Yalçıner, tsunaminin oluştuğu noktanın tespit edilmesinin önemi hakkında, "Biz 'Orada bir kayma, oturma olacaktır.' demiyoruz, 'Orada zayıf bir bölge var.' durumunu işaret edebiliyoruz." değerlendirmesinde bulundu. Depremlerin merkez üslerinin kıyıdan uzak olmasının tsunami boylarını etkilediğine değinen Yalçıner, "Denizde belirli bir hareket gözlenmişse onun kaynağının nerede ve nasıl bir kütle hareketi ile meydana geldiğini araştırmak ve deniz tabanında kritik bölgeler olup olmadığını saptamak önemlidir" ifadelerini kullandı. Deprem konusunda vatandaşlara çözümlü bilgiler ulaştırmak gerektiğini dile getiren Yalçıner, sözlerini şöyle tamamladı: "Sadece 'deprem olacak tedbir alalım' demektense, tedbiri de almaya yardımcı olmamız lazım. Ben 'Tsunami olacak' diyorsam, bunun nasıl olacağını ve nasıl önlem alınması gerektiğini de anlatmam lazım. Halkımızı zaten daha somut, güvenilir bilgiler bekliyor. Tsunaminin mekanizmasını incelemek, ileride yaşanacak başka olaylarda bu tür deniz hareketleri oluşumunu şimdiden anlamak için önemli. Denizin içinde fayları göremiyoruz, karadaki kırıkların hepsini görüyoruz. Deniz tabanındaki hareketlenme ile denize geçen enerji dalga olarak kıyılara geliyor. Taban hareketlerinin sırları da ölçülen dalga ile bize ipuçları olarak ulaşıyor. Kıyılardaki su hareketlerini, dalgayı ve onunla gelen ipuçlarını iyi incelemek; deniz tabanında ne olduğunu anlamak, daha sonra bu hareketin ileride başka hangi olaylar oluşturabileceğini tahmin etmemiz açısından önemli."