Ceren ÖZBİL
Evlendiğinde kendi soyadını kullanmaya devam eden bir kadının çocuk sahibi olduğunda, çocuğa hem annenin hem de babanın soyadını verilmesini emreden Aile (Evlenme ve Boşanma) (Değişiklik) Yasası, 4 Eylül’de yürürlüğe girdi. Bu değişiklikle çocuklara, anne veya babadan birinin soyadı verilebilecek.
Konuyla ilgili BAĞIMSIZ GAZETE’ye konuşan Cumhuriyet Meclisi Hukuk, Siyasi İşler ve Dışilişkiler Komitesi Başkanı Yasemin Öztürk, 2015’te çıkarılan yasada bazı sıkıntılar olduğunu, bu nedenle de düzenlemeye gidildiğini ifade etti. Öztürk, yapılan düzenlemeyle tarafların uzlaşması halinde çocuğun babanın ya da annenin soyadını tek başına kullanabileceğini belirtti.
Değişiklik öncesinde, ortak bir aile soyadı seçmemiş ve evlilik sonrası kendi soy ismini kullanmaya devam eden ebeveynlerde, doğan çocuğun hem annenin hem de babanın soyadını alması zorunlu kılınıyordu. Bu durum kardeşler arasında soy isim farklılığı yaşanması gibi sorunlar ortaya çıkarıyordu.
Yasal değişiklik sayesinde çocuklara, anne babanın uzlaşması halinde, ebeveynlerden birinin soyadı verilebilecek. Ebeveynlerin kararına göre çocuk önce ana sonra baba soyadı olmak üzere her iki soyadı da alabilecek.
Ayrıca tarafların ilk çocukları için belirlenmiş olan soyadı, daha sonra doğan çocuklar için de geçerli soyadı olacak. Böylece kardeşler arasında soyadı farklılığı olmayacak.
Bir çocuğun ebeveyninin birden fazla soyadı olması durumunda, her bir ebeveyn kendi seçeceği bir soyadını çocuğa verebilecek. Her çocuğun en fazla iki soyadı olabilecek.
Çocuklar için doğum belgesi, kimlik, pasaport ve benzeri resmi evraklar düzenlenirken, bekârlık soyadını çocuğa vermemiş olan ebeveynin bekârlık soyadı, talep etmesi halinde, çocuğun bu belgelerdeki ebeveyn hanesinde belirtilecek.
Çocukların soyadlarıyla ilgili tarafların yapacakları uzlaşıya ilişkin beyannameler, Nüfus Kayıt Dairesi tarafından önceden belirlenmiş form şeklinde düzenlenecek.
Yasanın yürürlüğe girdiği tarihten önce, çocuğuna tek ebeveynin soyadını verebilmek amacıyla eşinin soyadını almış olanlar, 31 Aralık 2024 tarihine kadar, yeniden bekarlık soyadını kaydettirme hakkına sahip olacak.