KKTC eğitim sistemi, bir dizi ciddi sorunla boğuşuyor. Okul binaları depreme dayanıksız, altyapı ve planlama eksik… Depreme dayanıksız okulların güçlendirilmesi ya da yeniden inşası yaz süresince tamamlanmadı, öğrenci nüfusu arttı, okullar kapasitesinin üstünde öğrenci kaydı almaya başladı.
Kıbrıs Türk Öğretmenler Sendikası (KTÖS) Genel Sekreteri Burak Maviş ve Kıbrıs Türk Orta Eğitim Öğretmenler Sendikası (KTOEÖS) Başkanı Selma Eylem, yeni eğitim öğretim yılının konteynırlarda, şantiye alanları içinde başlayacağını vurguladı.
Yeni eğitim öğretim yılında kaç okula konteynır kurulacağıyla bilgi alınmak üzere aranan Milli Eğitim Bakanlığı’ndan bir yetkili, gerekli çalışmanın yapıldığını, bilgilerin Bakan Nazım Çavuşoğlu’yla paylaşıldığını ifade ederek Bakan’ın 1 Eylül’de basın açıklaması yapacağından bilgi veresinin doğru olmadığını kaydetti.
Maviş: Konteyner sınıfların
kaç tane olacağı belli değil
KTÖS Genel Sekreteri Burak Maviş, güçlendirilmesi veya yeniden inşa edilmesi gereken okullar hakkında bürokratik sürecin devam ettiğine dikkat çekti.
Maviş, “İhale süreçleri kısa sürede tamamlansa bile uygulanacak çözüme göre tüm okulların eylül ayına kadar yetiştirilmesi mümkün görünmüyor. Şu an konteyner sınıfların kaç tane olacağı ile Bakanlığın bilgi paylaşması gerekiyor. Okulların bir geçiş planına ihtiyaç olduğu açıktır” dedi.
Maviş, bürokratik süreç hakkında şu bilgileri verdi:
“Süreç şu şekilde işliyor. Mühendisler saha çalışmasını yapıyor, vize işlemlerini, şartnamesini ve birim fiyatlarını hazırlıyor. Bununla birlikte hem güçlendirme hem de yeniden inşa etme şeklinde iki planı Eğitim Bakanlığı’na teslim ediyor. Eğitim Bakanlığı’nda mühendisler ve mimarların da yer aldığı komitede son hali değerlendiriliyor. Eğitim Bakanlığı ise her bina için betonarme iyileştirme, çelik çapraz veya yeniden inşa gibi seçenekleri değerlendirip, Başbakanlık’taki deprem komitesine dosyaları ihale süreci için gönderiyor. Burada şuna dikkat çekmek isterim, okulların sahibi Eğitim Bakanlığı’dır ve doğal olarak müşteri pozisyonundadır. Müşterinin seçeceği öncelik ve yöntem önem arz etmektedir. Bakanlığın güçlendirme ve yeniden yapım seçeneğinde maliyete takılmayıp, doğru olana yönelmesini gerekmektedir. Burada Bakanlığın tavrı değil, mühendislerin görüşünün dikkat alınması gerekiyor”.
“124 okul şantiyeye dönecek”
124 okulda 345 bina için çalışma yapıldığını ifade eden KTÖS Genel Sekreteri, toplam okulların yüzde 71’nin saha çalışmalarının tamamlandığını, %50’sinin inşaatının vize aşamasında olduğunu ve 5 okul binasının ihale süreci için ilk adımın atıldığını söyledi.
Bugüne dek ilköğretim ve orta eğitim dahil 17 okulun vize aşamasına geldiğini söyleyen Maviş, “Bakanlar Kurulu kararı ile ihaleye hazır dört ilkokul, bir ortaöğretim olmak üzere ilk aşamada beş okulun ismi ve maliyeti basına yansıdı. Bu okullarda güçlendirme çalışmaları, ihalesi tamamlandıktan sonra başlayacaktır. Her hafta farklı okullar ve binaları ihale aşamasına gelecektir” bilgisini verdi.
Maviş, ilk öğretimde beş okul binasının boşaltıldığını hatırlatarak, “Değirmenlik İlkokulu ve Dikmen İlkokulu ile ilgili belediyeler devrede, Değirmenlik İlkokulu’nun binası yıkıldı, yeni bina yapımına başlanıyor. Okula iki konteyner sınıf yerleştirildi. Karakol, Alaniçi’nde çalışmalar vize aşamasında, Yeni Boğaziçi’nde yeni binanın yapımı devam ediyor. Bununla birlikte Gaziköy, Çamlıbel, Yeni Erenköy ve Yeşilköy ile ilgili çalışmalar yeniden değerlendiriliyor” dedi.
“Öğrenciler, uygun eğitim ortamını hak ediyor”
KTÖS Genel Sekreteri Maviş, öğrencilerin çadır, konteyner gibi sınıflar yerine bir an önce uygun eğitim ortamına kavuşması gerektiğini belirtti. Eğitim Bakanlığı’nın okullar ile oluşturduğu komitede sendikaların olmamasını eleştiren Maviş, “Eğitim Bakanı’nın öğretmen sendikaları ile sağlıklı bir iletişim kanalı kuramadığını bir kez daha gösteriyor. Okulların şantiyeye döneceği açık ve nettir. Çocukların güvenliğinin sağlanması, iş güvenliği ve okul sağlığı gibi konularda ortak çalışmalar yapılması elzemdir” diye konuştu.
Ortaöğretimde de durum farklı değil
Kıbrıs Türk Orta Eğitim Öğretmenler Sendikası (KTOEÖS) Başkanı Selma Eylem, “Görünen o ki, yeni eğitim öğretim yılında öğrencilerimiz inşaat halinde olan okullarının bahçelerinde kurulacak konteynerlerde derslere girecek. Bu şekilde eğitimin devam etmesi sağlanacak. Eğitim kalitesinin yanı sıra inşaat alanlarında derslere giren öğrencilerin güvenliğinin nasıl sağlanacağı da bir başka sıkıntı” diye konuştu.
Eylem, Ortaöğretimde okul binalarındaki güçlendirme çalışmalarının eylül ayına yetiştirilmesinin mümkün olmadığını belirtti.
Eylem, konteynerlerin içinde eğitim verilmesinin öğrencilerin öğrenme deneyimini olumsuz etkileyebileceğine dikkat çekerek, “Özellikle sıcak havalarda klima eksikliği, öğrencilerin odaklanma yeteneğini düşürebilir. Bu durum, öğrencilerin verimli bir şekilde eğitim almasını zorlaştırabilir. Okullarda altyapı eksikliği mevcut” dedi.
Hem nitelik hem de nicelik olarak eğitimde birçok eksik olduğunun altını çizen Eylem, devlet okullarında öğrenci sayısının hızlı artışına dikkat çekti.
Ekonomik kriz nedeniyle ailelerin daha çok devlet okuluna yönelmesi, Türkiye’de geçtiğimiz aylarda yaşanan deprem felaketi nedeniyle ülkemize gelen depremzedeler ve Kuzey Kıbrıs’a yönelik göç nedeniyle her geçen gün okullardaki öğrenci sayısının yükseldiğini belirten Eylem, bu durum nedeniyle sınıfların dolup taştığını, öğretmen ve hizmetli kadrolarının eksik kaldığını, eğitimde kalitenin düştüğünü ve kaosun hakim olduğunu ifade etti.
“İskele’de yabancı öğrenci oranı
yüzde 25 olan okullar var”
Türkçe bilmeyen yabancı öğrencilerin entegrasyonunun da eğitimi bekleyen bir başka sorun olarak öne çıkmakta olduğunu belirten KTOEÖS Başkanı, “İskele’de anadili Türkçe olmayan yabancı öğrenci oranının yüzde 25, Mağusa’da yüzde 20, Girne’de yüzde 14’e vardığı okullar var. Ve bu 2022-2023 eğitim yılının rakamları. Bu yıl bu rakamların artması da muhtemeldir. Bu çocukların entegrasyonu gereklidir” ifadelerini kullandı.
Bakanlığın bu çocuklara ücretli bir şekilde Türkçe öğretme planı olduğunu belirten Eylem, bu tutumun eğitim hakkının gaspı olduğunu öne sürdü. Eylem, “Oryantasyon ücretsiz olmalıdır. Öte yandan bu oryantasyon sürecinde hem Kıbrıs kültürü tanıtılmalı hem de eğitim dili Türkçe öğretilmelidir” diye konuştu.