Lefkoşa Organize Sanayi Bölgesi’nde 26 Haziran’da iki aracın çarpışması sonucu meydana gelen trafik kazasında 67 yaşındaki Özkan Bişmiş yaşamını yitirdi. Bişmiş’e yapılan otopsi sonrasında elde edilen bulgular ışığında Lefkoşa Polis Müdürlüğü Trafik Şube Amirliği, soruşturma kapsamını daha da derinleştirerek, Makine Mühendisleri Odası’ndan Bişmiş’in yönetimindeki Honda Fit/Jazz marka araçla ilgili teknik bir rapor hazırlamasını talep etti.
Raporda, söz konusu araçta kullanılan hava yastığı markasının, tüm dünyada arızalı olduğu için geri çağrılan TAKATA firmasına ait olduğu belirlendi.
BAĞIMSIZ TV’ye konuşan Makina Mühendisleri Odası Başkanı Ayer Yarkıner, TAKATA marka hava yastıklarının ölüme sebep olduğu için tüm dünyada geri çağrıldığını, ancak ülkemizde bu marka hava yastığı kullanılan “dünya kadar” aracın bulunduğuna dikkat çekti.
Yarkıner, KKTC’ye ithal edilen ikinci el araçlardan “uygunluk belgesi” istenilmesi gerektiğini ancak buna yönelik defalarca yaptıkları girişimlerin sonuçsuz kaldığını belirtti.
“TAKATA marka hava
yastığı ölüme sebep oldu”
Lefkoşa Organize Sanayi Bölgesi’nde 26 Haziran 2023 tarihinde meydana gelen trafik kazasında ağır yaralanan JK 167 plakalı araç sürücüsü Özkan Bişmiş, tüm müdahalelere rağmen kurtarılamayarak hayatını kaybetti.
Lefkoşa Polis Müdürlüğü’ne bağlı Trafik Şube Amirliği ise söz konusu kazada patlayan hava yastığıyla ilgili Makine Mühendisleri Odası’ndan teknik rapor talep etti.
Makina Mühendisleri Odası da polisin talebi doğrultusunda JK 167 plakalı araçta inceleme yaptı.
Yerinde yapılan incelemede; “TAKATA marka hava yastığının patlaması sonucunda” sürücünün, hava yastığı kumaşı açıldığında insan yüz hizasına gelen doğrultuda parçalandığı/yırtıldığı görüldüğü tespit edildi.
“Kopan parça sürücünün başına isabet etti”
Teknik rapora göre hava yastığının yırtılma sebebi, amonyum nitrat ve nitrojen gazının depolandığı hava yastığı şişirme cihazı ile ateşleyici seramik adaptörünün (igniter) parçalanması sonucu meydana geldi.
Raporda, JK 167 plakalı aracın sürücüsünün başından çıkan parçanın da ateşleyici seramik adaptörünün kopan üst kısmı olduğu ve sürücünün hava yastığının yırtılması, yolcu hava yastığının yanması, hava yastığı şişirme cihazının çelik muhafazasının parçalanması ve igniter gövdesinin kopmasının, sistemin arızalı olduğunun göstergesi olduğuna dikkat çekildi.
Aynı raporda, arızalı sistemin parçalanarak dağıldığı ve kopan igniter adaptör parçasının sürücünün başına isabet ederek yaralanmasına neden olduğu ve arızalı olan bu hava yastığının TAKATA marka olduğu bildirildi.
“İthal edilen araçlar için uygunluk belgesi talep edilmedi”
Raporda, kazaya neden olan araç KKTC’ye ithal edilirken, araca imalat esnasında TAKATA hava yastığının monte edildiği ve herhangi bir geri çağırma işlemine tabi olmadığı kaydedildi.
Söz konusu aracın KKTC’ye ithali sırasında Ticaret Dairesi tarafından trafik güvenliği ve/veya üretici standartlarına uygunluk belgesi talep edilmediği de raporda yer aldı.
“Bomba gibi yüksek basınçla patladı”
Ayrıca raporda, TAKATA marka hava yastığı monteli değişik marka araçların halen KKTC’de herhangi bir geri çağırma işlemi olmadan kullanılıyor olabileceği hususundaki endişe de dile getirildi.
Teknik raporda, JK 167 plakalı araç sürücüsünün yaralanmasına ve hayatını kaybetmesine sebep olan hava yastığının; çarpışma anında şişmesi için gerekli küçük bir patlama yerine çok yüksek ısıda ve basınçta bir patlama meydana geldiği ve “tıpkı bir bomba gibi” amonyum nitrat kabı yüksek basınçla patlattığı bildirildi.
“Uygunluk belgesi olmayan araçlar trafikten men edilmeli”
Raporda, yurtdışından kullanılmış durumda ithal edilecek araçlar için “uygunluk belgesi” aranması ve bu belge yerine kabul edilebilecek diğer belgelerin de tespit edilmesi gerektiği kaydedildi.
Aynı raporda, üzerinde TAKATA marka hava yastığı olan araçların trafikten men edilmesi veya uygunluk belgelerini almalarının ardından kullanımlarına izin verilmesi gerektiğine dikkat çekildi.
TAKATA markası Güney Kıbrıs’ta da can aldı
Öte yandan Güney Kıbrıs’ta 24 yaşındaki bir genç ocak ayında meydana gelen kazada hayatını kaybetti.
Rum basınında yer alan habere göre araba kazasında yara almadığı halde hayatını kaybeden gencin ölüm sebebinin “arızalı TAKATA marka hava yastığından saçılan pellet parçaları ve amonyum nitrat” olduğu belirlendi.
Rum Ulaştırma Bakanlığı ise kazanın ardından bazı tedbirler alarak kazayla ilgili soruşturma dosyasını Hukuk Dairesi’ne göndererek görüş istedi ve arızalı hava yastığının bulunduğu araçların muayeneden geçmemesine yönelik talimat hayata geçirildi.
Ayrıca aracında TAKATA marka hava yastığı bulunan araç sahipleri de SMS yoluyla bilgilendirildi.
Yarkıner: En hafif nemde infilakı çok yüksek
BAĞIMSIZ TV’de Genel Yayın Yönetmeni Ali Baturay’ın hazırlayıp sunduğu “Markaj” programına konuk olan Makina Mühendisleri Odası Başkanı Ayer Yarkıner, “TAKATA” marka hava yastıklarının “ölüme sebep” olduğuna dikkat çekti.
TAKATA marka hava yastıklarının tüm dünyada geri çağrılarak toplatıldığını, ancak KKTC’de bu marka yastıkları kullanan “dünya kadar aracın” bulunma ihtimalinin olduğunu belirten Yarkıner, hava yastığı işleyişi hakkında bilgi verdi.
Yarkıner, hava yastıklarının içerisinde fünye ve konserve kutusuna benzer bir kutunun bulunduğunu, ancak kesinlikle bu kutu içerisinde “amonyum nitrat” kullanılmadığını söyledi.
TAKATA marka hava yastıklarındaki kutu içerisinde 2005 yılından itibaren “ucuz olması” için amonyum nitrat kullanıldığına dikkat çeken Yarkıner, amonyum nitrat kutuya kapandıktan sonra iklim koşullarından dolayı hafif nemlense bile infilakının çok yüksek olduğunu belirtti.
“TAKATA marka hava yastıkları ölüme sebep oluyor”
Ayer Yarkıner, konserve kutusuna benzeyen bu kutunun, yanma anında seramik kaplı fünyeyi parçalayıp fırlattığını ifade ederek yaklaşık 3 buçuk ay önce Lefkoşa Organize Sanayi Bölgesi’nde meydana gelen ölümlü kazada da bu durumun yaşandığına dikkat çekti.
Söz konusu kazada, karşıdan gelen bir araçla çarpışan sürücünün hava yastığının açıldığını, ancak hava yastığı açılırken hem yandığını, hem de parçalandığını belirten Yarkıner, “Hava yastığı fünyesinin kökü araç sürücüsünün beynine giderek sürücünün ölümüne neden oldu” dedi.
“Yani normal bir çarpışmada ölüm olmayacaksa bile TAKATA marka hava yastıkları ölüme sebep oluyor” diyen Ayer Yarkıner, TAKATA firmasının ürettiği hava yastıklarının bu nedenle toplatıldığını vurguladı.
“Tüm dünyada TAKATA hava yastıkları geri çağrıldı”
Tüm dünyada TAKATA hava yastıklarının 120’den fazla insanın ölümüne sebep olduğunu belirten Yarkıner, 2019’a kadar bu markanın bütün piyasadan toplandığını ve şirketin çok büyük tazminatlar ödedikten sonra iflasını istediğini dile getirdi.
Bu markanın neredeyse tüm otomobil markalarında kullanıldığına dikkat çeken Yarkıner, şöyle devam etti:
“TAKATA markası, eskiden dünyanın en büyük hava yastığı üreticisiydi. Bu şirket sadece Japon araçlarına değil, tüm dünya markası araçlara da hizmet vermekteydi, hepsi için üretim yapıyordu.
Ancak birçok kazada ölümlerin meydana gelmesinin ardından dünyanın birçok ülkesinde bu hava yastığına yönelik geri çağırma kampanyaları yapıldı ve bu marka hava yastığının kullanıldığı araçlardaki hava yastıkları değiştirildi. Ama bizim ülkemizde araçların geri çağrılması gerçekleştirilmedi. Çünkü araçlar çoktan Kıbrıs’a gönderilmişti.”
“İkinci el araçlardan uygunluk belgesi istenilmeli”
Yarkıner, KKTC’ye ithal edilen ikinci el araçlardan “uygunluk belgesi” istenilmesi gerektiğini, ancak buna yönelik defalarca yaptıkları girişimlerin sonuçsuz kaldığını belirtti.
İngiltere veya Japonya’dan ithal edilen bir araç için ilgili bayiden “geri çağırma” kampanyasına yönelik uygunlukla ilgili belge alınmasının son derece önemli olduğunu dile getiren Yarkıner, bu belge alındıktan sonra da kontrol grubu oluşturulması gerektiğini kaydetti.
Daha önce teknik kriterler ve araç güvenliğiyle ilgili standart dökümanlar hazırlayarak Ticaret Dairesi’ne teslim ettiklerinden söz eden Yarkıner, KKTC’ye ithal edilecek araçların hazırladıkları dökümanlara uygunluğunun teyidinin alınmasını istediklerini belirtti.
“Kendi elimizle geleceğimizi karartıyoruz”
Kimsenin sürüş güvenliğiyle ilgilenmediğini söyleyen Yarkıner, “Ülkede hâlâ daha yolcu indirme-bindirme kapısı sağdan olan otobüsler yollarda gidiyor. Hatta okul otobüsleri bile böyle… Bu sorumsuzluğun daniskasıdır. Kimse bu konularla ilgilenmiyor, kendi elimizle kendi toplumumuza zarar veriyoruz, geleceğimizi de karartıyoruz” dedi.