Gökbilimciler uzayda yaşama ev sahipliği yapabilecek muhtemelen gezegen olan 85 cisim buldu.
Bunları bulan bilim insanları henüz teyit edilmeyen bu uzak dünyalardaki sıcaklıkların, yaşamı sürdürebilecek kadar soğuk olduğunun düşünüldüğünü söylüyor.
Boyutları Jüpiter, Satürn ve Neptün'e yakın olan bu ötegezegenler, NASA'nın Geçiş Halindeki Ötegezegen Araştırma Uydusu (Transiting Exoplanet Survey Satellite), yani TESS tarafından tespit edildi.
TESS bilim insanlarının, yıldızların önünden geçen cisimlerin yol açtığı ve geçiş diye bilinen parlaklık düşüşlerini gözlemlemesini sağlıyor.
Bir ötegezegeni bu şekilde keşfetmek için genellikle en az üç geçişin görülmesi gerekiyor ki yıldızlarının yörüngesinde ne kadar sürede döndükleri belirlenebilsin.
Öte yandan yeni çalışmada araştırmacılar sadece iki kez geçiş yapan sistemlere baktı ve bunun sonucunda daha uzun yörünge sürelerine sahip gezegenlerin ortaya çıkması, daha düşük sıcaklıklardaki ötegezegenlerin keşfedilmesini sağladı.
85 aday ötegezegenin ev sahibi yıldızlarının yörüngesinde dönmesi 20 ila 700 gün sürerken, TESS'in gözlemlediği çoğu ötegezegenin yörünge periyodu 3-10 gün.
Araştırmacılar, bazı gezegenlerin ev sahibi yıldızlarından yeterince uzakta olduğunu ve yaşamı sürdürebilmek için doğru sıcaklıkta olabileceğini söylüyor. Bu "yaşanabilir bölge" diye biliniyor.
Bu aşamada cisimlerin ötegezegen olduğunun hâlâ teyit edilmesi gerekiyor ama araştırmacılar bunun gelecekteki gözlemlerle başarılacağını umuyor.
85 potansiyel ötegezegenin 60'ı yeni keşiflerken, 25'iyse TESS verilerinde farklı teknikler kullanan bağımsız araştırma ekipleri tarafından tespit edildi.
Warwick Üniversitesi'nde doktora araştırmacısı olan Faith Hawthorn "İlk başta 1,4 milyon yıldızdan oluşan bir örneklemde geçişleri arayan bir algoritma çalıştırdık" diyor.
Zahmetli bir kontrol sürecinden sonra bunu, veri setinde yalnızca iki kez geçiş yapan ötegezegenlere ev sahipliği yaptığı anlaşılan 85 sisteme indirdik.
Araştırmada yer alan bir diğer kişi Profesör Daniel Bayliss de "Bu gezegenleri bulmak ve birçoğunun yaşamı sürdürmek için doğru sıcaklık bölgesinde olabileceğini bilmek çok heyecan verici" diye ekliyor.
TESS misyonunun işbirliğine dayalı ruhunu kapsayacak şekilde, dünyanın dört bir yanındaki gökbilimcilerin bu eşsiz ötegezegenleri daha ayrıntılı inceleyebilmesi için keşiflerimizi kamuoyuna da açıkladık. Bunun, bu büyüleyici ötegezegenlerle ilgili daha fazla araştırma yapılmasını sağlayacağını umuyoruz.
Çalışmanın ikinci yazarı Dr. Sam Gill ise şöyle belirtiyor:
Sadece iki geçişten ötegezegenleri tespit etmek, geçiş araştırmalarında daha uzun periyoda sahip ötegezegenleri bulmanın akıllıca bir yolu. Geleneksel geçiş araştırmalarıyla bulunabileceklerden çok daha soğuk gezegenleri bulmamızı sağlıyor.
Warwick Üniversitesi'nden Hawthorn liderliğindeki uluslararası işbirliği Monthly Notices Of The Royal Astronomical Society'de (MNRAS) çarşamba günü yayımlandı.
Independent Türkçe