Kıbrıs Türk Barolar Birliği’nin düzenlediği “Taşınmaz Mal Komisyonu Sürecinin Taraflar Açısından Değerlendirilmesi” konulu çalıştay Lefkoşa’da Concorde Tower Otel’de yapıldı.
Çalıştayın açılışında sırasıyla Barolar Birliği Başkanı Hasan Esendağlı, Taşınmaz Mal Komisyonu (TMK) Başkanı Növber Ferit Veçhi, Başsavcı Sarper Altıncık, İçişleri Bakanı Dursun Oğuz ve Maliye Bakanı Özdemir Berova konuşma yaptı.
Esendağlı
Barolar Birliği Başkanı Hasan Esendağlı açılış konuşmasında, TMK’nın amaçlarının 77-79 Doruk Anlaşmaları ve Kıbrıs’ta bugüne dek gündeme gelmiş yaklaşım ve planların ana unsurlarına, iki kesimliliğin korunmasına, mülkiyet ve kullanım haklarına saygılı etkin bir iç hukuk yolu olduğunu belirtti.
Mülkiyet konusunda teknik çalışmaların yapılabilmesi, paydaşların karşılıklı pozisyonlarının tartışılması ve hak odaklı bir neticeye varılabilmesi için çalıştayın planlandığını aktaran Esendağlı, 67/2005 sayılı Taşınmaz Mal Yasası’na, bu yasa uyarınca kurulan Taşınmaz Mal Komisyonu ve komisyonun hukuki süreçlere verdiği önemin de vurgulanacağını kaydetti.
Vechi
Taşınmaz Mal Komisyonu Başkanı Növber F. Vechi de TMK hakkında istatistiki verileri paylaştığı konuşmasında, Rum tarafınca Strazburg’da ve Avrupa Komisyonu nezdinde bir baskı unsuru oluşturulmaya çalışıldığını aktardı.
Vechi, TMK’ya bugüne kadar 7 bin 534 başvuru yapılıp, 1748 tanesinin sonuçlandırıldığını ve 5 bin 786 tanesinin sürecinin devam ettiğini kaydederek, TMK’nın dijitalleşme ve veri güvenliği konularında da önemli yol aldığını, tüm paydaşlarla birlikte aktif, adil ve şeffaf çalışmalarına devam ettiğini söyledi.
Altıncık
Başsavcı Zafer Altıncık da konuşmasında, TMK’nın Kıbrıs sorununda çok önemli bir ayak olan mülkiyet konusu üzerinde önemli bir rol oynadığını belirterek, yasal sürece, tüm paydaşların olumlu katkı yapmasının gerekli olduğunu, kendilerinin de bir taraf olarak bunu layıkıyla yerine getirdiklerine inandığını belirtti.
Başsavcılığın, İçişleri Bakanlığından gönderilen dosyalara ilişkin hukuki görüş verdiğini, başvurularla ilgili Bakanlıkla Komisyon arasında bir köprü görevi gördüğünü de ifade eden Altıncık, Komisyonun daha etkin hale gelmesinin tüm paydaşların sorumluluğu olduğunun altını çizdi.
Oğuz
İçişleri Bakanı Dursun Oğuz da taşınmaz mal konusunun bir tarafı olarak bakanlığın üzerine düşen görevi yaptığına, Tapu’da zor şartlarda görev ifa eden personele ek mesai de yaptırarak Komisyon’da konu anlaşmazlıklara çözüm bulunmasının önünü açmaya çalıştıklarına vurgu yaptı.
Oğuz, ayrıca Tapu ve Kadastro Dairesi bünyesine bağlı ayrı bir birim oluşturma yönünde çalışmaya da başladıklarını söyleyerek, paydaşların uyumlu çalışmasının önemine dikkat çekti ve taşınmaz mal anlaşmazlıklarında iç hukuk yolunun kapanmaması için üzerlerine düşen her şeyi yapmaya devam edeceklerini bildirdi.
Berova
Maliye Bakanı Özdemir Berova da Avrupa Konseyi Parlamenterler Asamblesi (AKPA) toplantılarında AİHM’nin de konuyla ilgili pozisyonunu yakından takip etme şansı bulduğunu ifade ererek, Rum ve Yunan taraflarını içte ve dışta TMK’yı itibarsızlaştırma ve “görev yapamadığını” ispatlamaya çalışmakla eleştirdi.
TMK muadili bir komisyonun Rum kesiminde kurulmadığına da dikkat çeken Berova, bunu Rum tarafının kendini “Kıbrıs’ın tek egemeni” olarak, Kıbrıslı Türkleri de azınlık görmesi düşüncesinin dışa vurumu olarak niteledi.
Tazminat, takas ve iade konuları yanında bir de “finans” boyutunun varlığına da vurgu yapan Berova, bu konuda farklı alternatif yollar oluşturma çalışmaları bulunduğunu, önümüzdeki süreçte daha çok dosyanın kapanabilmesi için finans desteği sağlayacaklarını ve Komisyonun önünün açılmasına yardımcı olacaklarını söyledi.
Çalıştay sonuçlarında Kıbrıslı Rumlara gerek uluslararası alanda gerekse ülke içinde TMK’nın pozisyonunu zayıflatacak ve itibarsızlaştıracak eylem ve söylemlerden kaçınma çağrısı yapılmasını dileyen Berova, finansman açısından Komisyonu imkânlar dahilinde desteklemeye devam edeceklerini sözlerine ekledi.
Panel konuşmacıları Batıbay ve Çolak…
Çalıştayın panel bölümünde, Türkiye Cumhuriyeti Emekli Büyükelçisi Daryal Batıbay “Taşınmaz Mal Komisyonu ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Süreci”, Avukat Emine Çolak ise “Taşınmaz Mal Komisyonunun Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti İç Hukukundaki Yeri” konularında sunum yapacak.
Çalıştay, 16.15’te resepsiyonla kapanacak.