Eniz ORAKCIOĞLU
Geçmişte birçok kez Sosyal Sigorta Dairesi prim yatırımları ile emeklileri ödeyememesi sebebi ile borçlanması gündem olmuştu.
BAĞIMSIZ Gazete’ye konuşan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Sadık Gardiyanoğlu, kayıtlı ve emekli sayıları ile ilgili bilgi vererek, sigortalardaki dengenin 3 aktif sigortalının 1 emekliyi ödenmesi olduğunu ve şu anda bu dengenin borçlanmaya gerek kalmadan sağlandığını belirtti.
Gardiyanoğlu, işverene verilecek sigorta primi, reçete soruşturması, sigorta reçeteleriyle ilgili 1 Ocak’ta yürürlüğe giren sistem ve İhtiyat Sandığı’na alınacak danışmanla ilgili merak edilen birçok konuda açıklamalarda bulundu.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Sadık Gardiyanoğlu, Sosyal Sigortalara 74 bin 468 KKTC, 37 bin 466 TC, 7 bin 587 Pakistan, 4 bin 284 Türkmenistan, 3 bin 617 Bangladeş, 862 İran, 590 Filipinler, 517 Kırgızistan, 488 Ukrayna, 439 Nijerya uyruklu kayıtlı çalışan olduğunu belirtti.
Gardiyanoğlu, toplam 130 bin civarında kayıtlı çalışan, 42 bin de emekli olduğunu vurguladı.
“Denge sağlandı, borçlanmadan emekliler ödeniyor”
Gardiyanoğlu, sigortalardaki dengenin 3 sigortalının 1 emekliyi ödemesi şeklinde olduğunu, şu anda bu dengenin sağlandığını belirtti.
Gardiyanoğlu, sosyal sigorta emeklilerinin borçlanmaya gitmeden ödendiğine dikkat çekerek, çalışma affı çıktıktan sonra ciddi bir kayıt dışı çalışan sayısının da sosyal sigortalar sistemine dahil olacağını düşündüğünü söyledi.
“En düşük destek yüzde 50, en yüksek destek yüzde 58”
Gardiyanoğlu, işverene sigorta prim desteğinin devam edeceğine vurgu yaparak, özellikle üretim sektörlerine (tarım, hayvancı, küçük-büyük sanayi) prim desteğini daha yüksek, ticaret sektörlere ise daha düşük tuttuklarını kaydetti.
En düşük desteğin yüzde 50, en yüksek prim desteğinin ise yüzde 58 olduğunu söyleyen Gardiyanoğlu, market ve benzincilerin geçmiş desteklerde olduğu gibi prim desteğinin dışında olduğunu, şu anki listenin geçmiş yıllarda uygulanan listenin bire bir aynisi olduğunu ifade etti.
Gardiyanoğlu, prim desteğinin 1 Ocak ile 31 Aralık 2024 tarihlerini kapsadığını belirtti.
“Primleri yatırılmayan çalışanlar en büyük sıkıntıyı sağlık alanında yaşıyor”
Gardiyanoğlu, primleri yatırılmayan çalışanlar konusunda en büyük sıkıntının sağlıkta yaşandığını söyledi.
Bu konuda mağduriyet yaşayanların Sosyal Sigortalar Dairesi’ndeki müfettişlere başvurduklarının altını çizen Gardiyanoğlu, “Şikayet üzerine müfettişler işverenle anında temasa geçerek, çalışanın yatırımları ile ilgili bir ödeme planı yapılıyor ve bir ödeme süreci veriliyor. Bu süreçte ilgili işveren primleri ödemiyorsa yasal süreç başlatılıyor” dedi.
Gardiyanoğlu, prim borcundan dolayı mağduriyet yaşayanların da tekrardan hizmete dahil edilerek sağlık ve diğer hizmetleri almasının sağlandığın söyledi.
“Polisin sisteme tam erişimi var”
Gardiyanoğlu, reçete soruşturması sonrası Sosyal Sigortalar Dairesi’ne de soruşturma açıldığını yineleyerek, “Tabipler Birliği gerek savcılığa gerekse polise suç duyurusunda bulundu. Ben de bunu defa kez açıkladım benim soruşturmaya müdahil olmamın söz konusu olmadığının altını defalarca çizdim. Kendi soruşturmamı da yaptım” dedi.
Reçetelerin ve üzerindeki mühürlerin gerçek olduğuna da dikkat çeken Gardiyanoğlu, sahte reçetenin, hastaya ulaşmayan ama sigortaya yazılıp parası temin edilen reçeteler olduğunu vurguladı.
Gardiyanoğlu, reçetenin kendisinin bire bir orijinal olduğunu ve bununla ilgili polisin ilgili kişilerden üçer kez ifade aldığını söyleyerek, polisin bir suç unsuru bulması halinde gerekli işlemleri başlatacağını ve tutuklamalarını yapacağını belirtti.
Gardiyanoğlu, sözlerine şu şekilde devam etti:
“Ben bir bakan olarak polisi arayarak herhangi birini buldunuz mu, tutukladınız mı ya da ne yaptınız diye sormam. Çünkü nasıl ki ilaç ve reçete konusunda eczacılarla ve doktorlar konusunda sırf biri ‘bakan siyasi olarak müdahale etti’ demesin diye polisi arayıp ne yaptınız diye sormamışsam, burada da sormam.”
Polisin sisteme tam erişim hakkına sahip olduğuna dikkat çeken Gardiyanoğlu, polisin istediği bilgiye online olarak erişebileceğini, polisten herhangi bir evrak saklama gibi bir durumunun söz konusu olmadığını vurguladı.
Reçeteler
Gardiyanoğlu, sigorta reçeteleriyle ilgili 1 Ocak’ta yürürlüğe giren sisteme değinerek, tüm kamu ve özel doktorlarının reçeteleri için sistem açtıklarını ve tüm Sağlık Bakanlığı’nın yazdığı reçeteleri gördüklerini söyledi.
Gardiyanoğlu, sistemi şu şekilde anlattı:
“Sigortalı vatandaşlar, Sosyal Sigortalar Dairesi ile anlaşmalı bir eczaneye gittiğinde reçete karşılığında ilacı yüzde 80 indirimli alıyor, yüzde 20’sini ödeyip çıkıyor. Vatandaşların gittiği eczane eğer Sosyal Sigortalar Dairesi ile anlaşmalı değilse de ilacın tamamını ödüyorlar. Daha sonra eczacının verdiği kupürlü makbuzla en yakın Sosyal Sigortalar Dairesi’ne giderek makbuzu bırakıyorlar. 10-15 gün içerisinde de faturanın yüzde 80’ini geri alıyorlar.”
Sistemle ilaca ulaşmanın zor olduğu iddialarını da yanıtlayan Gardiyanoğlu, “Birkaç kişi ilaca kolay ulaşacak diye gözünü kapatamazdım” şeklinde konuştu.
Gardiyanoğlu 1 Şubat’tan itibaren de eczacılar ve serbest çalışan hekimlerin bu sürecin hastanın lehine daha hızlı sonuçlanması için anlaşılan bazı mutabakatları yerine getireceğini aktardı.
“8 bin Euro’ya birini işe almadık”
Gardiyanoğlu, İhtiyat Sandığı’na 8 bin Euro maaşla danışman alınacağı konusuyla ilgili “Burada konu danışmanlık konusu değil, İhtiyaç Sandığı arşivinin şartnamesinin hazırlanması için yapılacak olan 3 aylık bir süreçtir. Biz bunu defalarca anlatmaya çalıştık” dedi.
Durumun herhangi bir maaşla ilgili olmadığını, süreklik arz eden bir durum da olmadığını belirten Gardiyanoğlu, bu konuda kendini ispatlamış değerli bir akademisyen olan ve e-devlet yasasının yapımında ve komitelerde de görev alan bilim insanı Prof. Doktor Arif Sarı’yı görevlendirdiklerini ifade etti.
Arşivleme olayının ciddi bir ön hazırlık istediğini belirten Gardiyanoğlu, bununla ilgili gerek yurt içi, gerekse yurtdışından gelip görev alacak, hangi evrakın arşive girip girmeyeceği bilen profesyonel ekiplerle çalışacaklarını kaydetti.
Gardiyanoğlu, arşivin bir ömür boyu süreceğini ve geniş kapsamlı bir şartnamenin hazırlanması gerektiğinin altını çizerek, bu konuda da uzman bir profesörden yardım almak için alınan bir karar olduğunu, 8 bin Euro’ya birini işe almadıklarını vurguladı.