Savaş ya da kaç tepkisini kontrol eden sempatik sinir sisteminin ilkel bir versiyonunun bofa balığında olduğuna dair kanıtlar bulundu. Yalnızca çeneli omurgalılarda yer aldığı düşünülen sempatik sinir sisteminin kökenleri, "vampir balık" denen bu deniz canlısında saklı olabilir.
Agnatha veya çenesiz balıklar denen eski bir omurgalı soyundan gelen bofa balığının, hâlâ yaşayan en ilkel omurgalı grubunda yer aldığı düşünülüyor. 360 milyon önce evrimleşen bu "canlı fosiller", insan atalarının nasıl evrimleştiğine dair fikir verebilir.
Bilim insanları bofa balığının nöral krest denen hücrelerden yoksun olduğunu düşünüyordu. Anne karnında veya yumurtadayken çeşitli şekillerde gelişen bu kök hücreler örneğin çeneye dönüşüyor. Omurgalılara özgü bu hücrelerin dönüştüğü yapılardan biri de tehlikeli veya stresli durumlarda istemsizce devreye giren savaş ya da kaç tepkisini kontrol eden sempatik sinir sistemi.
Çene ve sempatik sinir sisteminin genellikle daha sonraki dönemlerde evrimleştiği düşünülürken, Nature adlı hakemli dergide çarşamba günü yayımlanan araştırmada bofa balığında sempatik sinir sistemi olduğuna dair kanıtlar sunuldu.
Bofa balığı larvasını inceleyen araştırmacılar bu sistemi oluşturan kök hücrelerle karşılaştı. Ekip ayrıca bu hücrelerin, savaş ya da kaç tepkisini kontrol etmede kilit rol oynayan noradrenalin için enzim ürettiğini de buldu.
Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü'nden biyolog Marianne Bronner, ortak yazarı olduğu çalışma hakkında "Literatürde 100 yılı aşkın süredir bofa balığının sempatik sinir sisteminden yoksun olduğu öne sürülüyordu" diyor.
Şaşırtıcı bir şekilde sempatik nöronların aslında bofa balığında olduğunu ama gelişimin sürecinde, beklenenden çok daha geç ortaya çıktığını bulduk.
Bronner bu keşfin bugüne kadar yapılmamasını, bu deniz canlılarının genellikle yaşamlarının çok erken dönemlerinde incelenmesine bağlıyor.
Bofa balıklarının sempatik sinir sisteminin diğer omurgalılara benzer şekilde savaş ya da kaç benzeri davranışları kontrol edip etmediği henüz bilinmiyor. Araştırmacılara göre yeni bulgular, sempatik nöronların oluşumunu düzenleyen gelişimsel sürecin tüm omurgalılarda olduğuna işaret ediyor.