KKTC serbest piyasalarında dün bankalar ile döviz büroları arasındaki kur tablolarında yine ciddi fark oluştu, özelikle de sterlin kurundaki fark 3 TL’ye ulaştı.
Serbest piyasalarda dün sterlin alış 27.21 TL ile 29.00 TL, satış ise 29.55 TL ile 32.01 TL arasında değişiklik gösterdi. Sadece sterlinde değil, dolar ve Euro alış ve satış fiyatları da yükselişini sürdürüyor.
Serbest piyasalarda dün dolar/TL alış 21.52 TL ile 23.31 TL, satış 23.70 TL ile 25.92 TL; Euro kurunda ise alış 23.21 TL ile 25.99 TL, satış 25.45 TL ile 27.61 TL arasında değişiklik gösterdi.
BAĞIMSIZ Gazete’ye konuşan uzmanlar, döviz kurlarındaki yükselişin piyasayı olumsuz etkileyeceğini, halkı çok zor günlerin beklediğini söyledi.
Güryay: Çok daha kötü günler bizi bekliyor
Ekonomist Erdal Güryay, Türkiye’deki hükümetin piyasaya para sürerek ya da sağdan soldan para bularak Türk Lirası’nın değer kaybetmesini baskıladığını ancak artık böyle bir olanağın kalmadığını belirtti.
Türkiye Merkez Bankası’nın ekside olduğunu, bütçe açığının arttığını, cari açığının büyüdüğünü ve yurt dışından borçlanma maliyetlerinin yükseldiğini ifade eden Güryay, “Döviz kurlarının böyle olacağı önceden belliydi” dedi.
Güryay, Türk Lirası’nın idaresi Türkiye’de olduğu için KKTC’nin döviz kurlarına müdahale edemeyeceğini ancak bazı vergilerin düşürülerek belli ürünlerin ucuzlamasının sağlanabileceğini söyledi.
Bu uygulamanın belli bir yere kadar yapılabileceğini ifade eden Güryay, “Biz bu krizi çok daha derin bir şekilde atlatacağız” diye konuştu.
Türkiye’nin KKTC’ye destek vermesi durumunda bu krizin “belki biraz daha rahat” atlatılabileceğine dikkat çeken Güryay, “Çok daha kötü günler bizi bekliyor” dedi.
Şafaklı: Zincirleme zamlar bizi bekliyor
Ekonomist Okan Veli Şafaklı, KKTC’nin ithalata dayalı bir ülke olmasından dolayı “zincirleme zamların” yapılmasının beklendiğini söyledi.
KKTC’de hem ürün talebine bağlı “talep enflasyonu” hem de dövizin sürekli artmasından kaynaklanan “maliyet enflasyonunun” yaşandığını belirten Şafaklı, bu durumun önüne geçilemediğini dile getirdi.
Döviz artışına bağlı olarak akaryakıt ve tüp gazın yanı sıra temel gıda maddeleri dahil her şeyin zamlanacağını ifade eden Şafaklı, döviz artmadan önce bile tüccarların “her hafta zam” yapmaya başladığına dikkat çekti.
“TL’deki değer kaybı Güney Kıbrıs pazarını şahlandırıyor”
Güney Kıbrıs pazarına da değinen Şafaklı, Türk Lirası’nın değer kaybetmesiyle Kıbrıslı Rumlar için KKTC pazarının daha da güçleneceğini vurguladı.
Hem döviz kurlarına bağlı maliyet enflasyonunun artması, hem de Güney Kıbrıs’tan gelecek talepten dolayı “zincirleme zamların” beklendiğine işaret eden Şafaklı, “Türk Lirası’ndaki her değer kaybı Güney Kıbrıs pazarını daha da şahlandırıyor” dedi.
Şafaklı, Türk Lirası’ndaki değer kaybının Güney Kıbrıs vatandaşları için KKTC’deki ürünlerin daha cazip hale gelmesine yol açtığını söyledi.
“Türkiye’den kaynak artışı hızlandırılmalı”
Fiyatların döviz kurlarındaki yükselişe paralel olarak arttığını ancak bu artışın “kurdaki artış değeri” kadar olmadığını belirten Şafaklı, bazı fonlarla fiyatların dengelenmeye çalışıldığını kaydetti.
Piyasadaki fiyatların dengelenmesi için sübvansiyeler ve akaryakıt fonlama gibi ihtiyaçların artacağına dikkat çeken Şafaklı, bunun için kaynağa ihtiyaç duyulduğunu belirtti.
KKTC’nin dövize müdahale edemeyeceğini ancak hükümetin ülkedeki enflasyon ve devalüasyon etkisini gerekçe göstererek Türkiye’den kaynak artışını hızlandırması gerektiğini söyledi.
“Asgari ücretin otomatik artışı sağlanmalı”
Açlık sınırı 14 bin TL olan KKTC’de net asgari ücretin 11 bin 800 TL olduğunu söyleyen Şafaklı, asgari ücretin bazı formülasyonlarla, belli sürelerde otomatik artışının sağlanması gerektiğini dile getirdi.
Şafaklı, dünyanın birçok ülkesinde otomatik artışın uygulandığını ekledi.