Avrupa Komisyonu Yapısal Reform Destek Birimi Genel Müdürü Mario Nava, Avrupa Birliği’nin Yeşil Hat üzerinden ticaret yapmakla ilgilenen işletmelere yasal ve teknik destek, iş ortaklığı, bilinçlendirme yoluyla bilgi ve yardım sağlamayı amaçladığı “One Stop Shop” merkezinin ekim ayında açılmasının beklendiğini belirtti.
Nava, “Politis” gazetesine verdiği söyleşide, Kıbrıslı Türk ve Kıbrıslı Rumlar arasındaki iki toplumlu ticaret konularından söz etti.
Politis gazetesi Nava ile yapılan söyleşiyi “Kıbrıslı Türk ve Kıbrıslı Rum Girişimciler İçin Ekim’de One-Stop Shop” başlığıyla aktardı.
Habere göre, Nava, Yeşil Hat Tüzüğü’nün ticarete ilişkin büyük olanak ve perspektifleri içerdiğini belirtti.
Nava, Avrupa Komisyonu’nun Kıbrıslı Türk ve Kıbrıslı Rum iş insanları arasındaki ticari ilişkilerin daha da ileriye götürülmesine ilişkin eylemlerden söz etti.
Akaryakıt konusu
Nava, Rum Yönetimi’nin geçiş noktalarında yaptığı akaryakıt denetimleri konusunda Yeşil Hat Tüzüğünün ilgili paragraflarına atıfta bulunarak, aracın akaryakıt deposunu doldurmak ve taşınabilir 10 litrelik bidonlarla olmak şartıyla akaryakıtın taşınan mallar arasında olduğunu belirtti.
Rum Yönetimi’nin, Kıbrıs Türk toplumundan satın alınacak akaryakıt konusunda geçiş noktalarında denetim yapacağına dair yeni politikadan Avrupa Komisyonu’na bilgi vermediğini söyleyen Nava, Yeşil Hat Tüzüğü uyarınca, Rum Yönetimi’nin politikasında herhangi bir değişiklik olması durumunda Avrupa Komisyonu’na bilgi vermesi gerektiğine işaret etti. Nava, komisyonun Rum makamlarından konuyla ilgili izahat istediğini belirtti.
İki toplumlu ticaret
İki toplum arasındaki ticareti nasıl gördüğüne dair bir soru üzerine Nava, Yeşil Hat aracılığıyla yapılan ticaretin geçen yıl, 2021’e göre yüzde 138 artış göstermesinden dolayı duyduğu memnuniyeti dile getirdi.
Değerlendirilebilecek daha birçok olanağın bulunduğuna dikkat çeken Nava, diğer AB üyesi ülkelerden ve üçüncü ülkelerden 11,4 milyar Euro değerinde mal ithal eden Güney Kıbrıs’ın 2022 yılındaki 14.6 milyon Euro’luk Yeşil Hat ticaret hacminin “orta” olduğunu belirtti.
Yeşil Hat üzerinden ticaretin geliştirilmesi gerektiğinden ve bunun öneminden söz eden Nava, Yeşil Hat üzerinden ticaretin sadece ekonomik açıdan değil, insanların yakınlaşması ve güvenin tesis edilmesi açısından da önemli olduğunu söyledi.
Yeşil Hat üzerinden ticaretin artırılmasına katkı sağlanmasının, komisyonun öncelikleri arasında yer aldığını söyleyen Nava, bu hedefin sağlanması için de her türlü çabanın sarf edildiğini ifade etti.
Nava, AB uzmanlarının, Yeşil Hat üzerinden geçen taze gıdalara ilişkin düzenli kontroller, balıkçı teknelerine denetim, işlenmiş gıda ticaretiyle uğraşan tesislerde de hijyen kontrolleri yapıldığını belirtti.
Mario Nava, AB’nin Kıbrıs Türk toplumuna yardım aracılığıyla, çiftçilere yönelik 6,6 milyon Euro’luk bir ödemelerinin bulunduğunu ifade etti.
Hellim konusu
Nava, bir soru üzerine, Yeşil Hat üzerinden ticaretin en büyük ivmesinin, Kıbrıslı Türklerin tüm kriterleri yerine getirerek ürettikleri MİK uyumlu halloumi/hellimin satışı olacağını belirtti.
İlk MİK uyumlu halloumi/hellimin, 2024 yılı sonunda AB piyasasına dağıtılabilmesi için Kıbrıs Türk toplumunun en kısa zamanda uyumu sağlaması temennisinde bulundu.
Nava ayrıca AB’deki halloumi/hellim pazarının yıllık 100 milyon Euro değerinde olduğunu belirterek, şu ana kadar 58 Kıbrıslı Rum, 2 de Kıbrıslı Türk şirketinin MİK (PDO) sertifikası aldığını anımsattı.
“One-Stop Shop” Ekim’de açılacak
Mario Nava, sözlerinin devamında, her iki toplumdaki ticaret odalarının desteğiyle Ekim ayında, AB tarafından finanse edilecek “One-Stop Shop” isminde bir hizmet merkezinin açılacağından söz etti.
Nava, merkezin, Avrupa Birliği’nin Yeşil Hat üzerinden ticaret yapmakla ilgilenen Kıbrıslı Türk ve Rum işletmelere yasal ve teknik destek, iş ortaklığı ve bilinçlendirme yoluyla bilgi ve yardım sağlayacağını belirtti.
Nava, Yeşil Hat üzerinden ticaretle ilgilenen Kıbrıslı Türk ve Kıbrıslı işletmelere hizmet verecek “One-Stop Shop” biriminin, Pazar araştırması da yapacağını kaydetti.
Gerek Kıbrıs Türk Ticaret Odası, gerekse Kıbrıs Rum Ticaret ve Sanayi Odası’nın “One-Stop Shop’” a destek verdiğini söyleyen Nava, bu merkezin Yeşil Hat üzerinden yapılan ticaretin artmasında belirleyici rol oynayacağına inandıklarını ifade etti.