Piyasada o kadar çok light adı altında geçen ürünler var ki aklımızın karışmasına neden oluyor. Peki light ürünler nasıl hayatımıza girdi hatırlayalım. Bu ürünler başta diyabetliler (şeker hastaları) için hazırlanmış ürünlerdi. İçinde şeker yerine geçebilen; kalorisi olmayan veya çok az kalorili olan tatlandırıcılar; düşük yağlı veya yağsız hazırlanan tatlılar ve çikolatalar hem light yani düşük kalorili hem de diyabetlilere uygun olarak çıkmıştı. Örneğin; normal bir muhallebinin içine şeker yerine tatlandırıcılar konunca diyabetik tatlı oluyordu. Sadece diyabete göre değil, diyete ihtiyacı olanlara göre yemeklerin, tatlıların, bisküvilerin, çikolataların kalorisini azaltma fikri akla gelince light ürünler ortaya çıktı. Gün geçtikçe firmalar bunların yüzlerce çeşidini yaptılar. Eskiden sadece kuru, yağsız birkaç bisküvi varken şimdi raflarda renk renk, çeşit çeşit ürünler bulunmaktadır.
LİGHT (DİYET) ÜRÜN NEDİR?
Türk gıda kodeksine (TGK) göre light ürünler referans besine göre toplam enerjisi en az %25 en fazla %50 azaltılmış ürünlerdir. Şeker ve yağ sınırlı, posa içeriği bakımından yüksektir. Böylelikle hem toplam alınan kaloride kısıtlama sağlanmış olurken, içermiş olduğu yüksek posa ile tokluk hissi de sağlamaktadırlar. Beslenmemizde bu tür besinlerin bulunması sağlık açısından herhangi bir sakıncası yoktur. Tabi ki yağı ve şekeri kısıtlanmış olması tamamen kalori içermiyor anlamına gelmemekle birlikte eğer porsiyon ölçülerine dikkat edersek kalori kısıtlanması olan kişilerde kilo vermek daha kontrollü olacaktır.
LIGHT (DİYET) ÜRÜNLERİN SINIFLANDIRILMASI
Piyasada birden çok light adı altında ürün bulunmaktadır. Yalnız bu ürünlerin içerik bakımından birbirlerinden farklılık göstermektedirler.
Kalori miktarına göre;
· Kalorisiz: 1 porsiyonu 5 kaloriden daha az kalori içerir
· Hafif: İçerdiği kalorinin 1/5'den azı yağdan gelmektedir.
· Düşük kalorili: Porsiyonu 40 kaloriden daha az enerji içermektedir.
· Kalorisi azaltılmış: Aynı yiyeceğin (referans besin) bir porsiyonluk kalori miktarından %25 daha az kalori içerir demektir.
Şeker miktarına göre;
· Şekersiz: Porsiyonu %5'ten az şeker içerir. Tatlandırıcı içerebilir.
· Az şekerli: Standart tatlılıkta değildir.
· Şekeri azaltılmış: Aynı yiyeceğin (referans besin) bir porsiyonluk miktarındaki şekerden %25 daha az şeker içerir demektir.
Yağ miktarına göre;
· Yağsız: Porsiyonu %5'ten daha az yağ içerir.
· %100 yağsız: Porsiyonu tamamen yağsızdır.
· Düşük yağlı: Porsiyonunda 3gram ve daha az yağ bulunmaktadır.
· Yağı azaltılmış: Aynı yiyeceğin (referans besin) bir porsiyonluk miktarındaki yağdan %25 daha az yağlı demektir.
LIGHT (DİYET) ÜRÜNLER BİZE ZARAR VERİYOR MU?
Bu sorunun cevabı kişiye göre değişmektedir. Light ürünlerin sınıflandırmada görmüş olduğunuz gibi kendi içlerinde ayrılmaktadırlar. Dikkat edilmesi gereken nokta ise, light ürün diye kalorisiz olduklarını düşünüp fazla miktarda tüketmemeliyiz. Önerilenden fazla miktarda light ürün tüketirsek yine beslenmemizde toplam kalori artacağından dolayı kilo alma ihtimalimiz de artacaktır. Sınırsız yediğiniz her şey size zarar verebilir. Bu nedenle şunu bilin ki light veya düşük kalorili olan yiyecekler sadece, 1 tanesi yerine 2 tane yiyebilirsin demektir. Yani paket paket değil!
Özellikle ara öğünlerimize çeşit katmak için bu ürünleri kullanabilirsiniz. Miktarı kontrol ettiğiniz sürece diyet ürünler size yarar sağlar. Her zaman etiket okumak yararlı olduğu gibi bu ürünleri kullanırken de etikette veya pakette ne yazdığını iyice okuyun ve diyetisyeninizden bu konuda destek isteyiniz. Tabii ki bu ürünlerin hayatımızda yeri olmalı, ama her zaman söylediğim gibi, uygun miktarlarda tüketilmesi gerekmektedir!
LIGHT SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ TÜKETMEK ZARARLI MIDIR?
Yaşamın her anında süt ve süt ürünlerini tüketmek önemli olduğu gibi özellikle kilo kontrolünde de süt, yoğurt ve ayran çok değerli besinlerdir. Bu ürünleri light (yağsız / az yağlı) mı tüketelim yoksa yağlı mı tüketelim? Light süt ve ürünlerindeki light mantığı içerisindeki toplam yağ miktarının azaltılıp diğer besin öğelerinde hiçbir kayıp olmamaktadır. Ayrıca, eğer, her gün 1-2 saat yürüyorsanız, spor yapıyorsanız, gün içerisinde çok fazla hareket ediyorsak, işimiz masa başında değil de hareketli bir iş ise, merdiven kullanıyorsanız o zaman süt ürünlerini yağlı tüketebiliriz. Ama az hareket ediyorsak, masa başı çalışıyorsanız, kilo probleminiz var ise, spor yapmıyorsanız, ailenizde veya sizde kolesterol yükseliği, yüksek tansiyon, diyabet (şeker hastalığı) veya kalp hastalığı var ise, ya da risk grubunda iseniz light (yağsız veya az yağlı) süt, yoğurt, ayran, peynir tüketmenizi tavsiye ederim. Sütünüze sahip çıkın! Çocukluk döneminden itibaren yaşlılık dönemine kadar her gün süt, yoğurt tüketimini sağlayınız. Ayrıca light süt ve ürünlerini 5 yaş üstü kişiler rahatlıkla tüketebilirler.
DİYABETİK ÜRÜNLER VE LIGHT (DİYET) ÜRÜNLER ARASINDAKİ FARKLAR NELERDİR?
Diyabetik ürünler, içerisinde şeker yerine tatlandırıcı (aspartam, sorbitol, asesulfam k, vb...) kullanılan ürünlerdir. Bu tatlandırıcılar kan şekerimizi yükseltmediklerinden dolayı diyabetik bireylerin diyabetik ürünleri tüketilmesi önerilmektedir. Sakkarin ve siklamat türü tatlandırıcı içeren ürünlerden uzak durmak gerekmektedir. Yalnız diyabetik ürünlerin kalorisinde azalma mevcut değildir. Hatta normal bir ürüne göre daha fazla yağ içeriği yüksek olabilir. Bu nedenle tüketirken porsiyon ölçüsüne dikkat edilmesi gerekmektedir. Light ürünler ise tatlandırıcı içermeyen; yağ ve kalori içeriği açısından düşük ürünlerdir. Bu nedenle her light adındaki ürünü şeker hastaları tüketirken dikkat etmesi gerekmektedir.
Sağlıklı ve dengeli bir yaşam tarzına sahip olmanız dileğiyle...