Kişi başı milli gelir 3500$ fazla mı gösterildi?

Abone Ol

 

Kişi başına düşen millî gelirin ölçülmesi ve ülkeler arası milli gelir çok önemlidir ve bu sayede ülkeleri ve o ülkelerde yaşayan kişilerin gelir düzeylerinin hakkında bilgi edinilebilir. Milli gelirlerin karşılaştırmalarında genel ölçü ise dolar cinsi olarak kabul edilir. Millî gelir ile ilgili iki temel kavram bulunur. Bunlardan birincisi Gayri Safi Yurt içi Hasıla (GSYİH) ve ikincisi Gayri Safi Millî Hasıla (GSMH) kavramlarıdır. GSYİH, bir ülkedeki sınırları içerisinde hem ülkenin yurttaşları hem de yabancıların tarafından elde edilen gelir, GSMH ise bir ülkenin vatandaşları tarafından o ülkenin sınırları içinde ve sınırlarının dışında elde edilmiş olan geliri ifade etmektedir (https://www.milliyet.com.tr/uzmanpara/milli-gelir-nedir-kisi-basina-dusen-milli-gelir-nasil-hesaplanir-6385464).

Bir ülkede elde edilen gayrisafi milli hasılanın (GSMH), ülkede yaşayan nüfus sayısına bölünmesiyle kişi başı gelir miktarı bulunur. Aynı yöntemle, ülkenin gayrisafi yurtiçi hasılasının (GSYİH) da ülkede yaşayan nüfusa bölünmesiyle de kişi başı yurtiçi gelir miktarı bulunmuş olur (https://globalnotlar.com/kisi-basina-dusen-gsmh-nasil-hesaplanir/).

Ülkede yaşayan kişilerin gelir düzeyleri hakkında bilgi vermesi açısından Kişi Başı Milli Gelir rakamı aynı zamanda hükümetlerin en başta gelen başarı göstergesidir.  Dolayısıyla, KKTC gibi bağımsız ve özerk İstatistik Kurumuna sahip olmayan ve talimatları dinlemeyen başkanı üçlü kararname ile her an görevden alabilen ülkeler, Ali Cengiz Oyunları ile Kişi Başı Milli geliri olduğundan fazla gösterebilirler.

KKTC İstatistik Kurumu tarafından fevkalade izaha muhtaç olan konu, nüfusu gerçeğinden az kabul ederek Kişi Başı Mili Gelirin olduğundan fazla gösterildiğine yönelik yaratılan algıdır.

KKTC’de yayınlanan en güncel veri ve istatistikler Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Merkez Bankası tarafından 2023/III Sayılı Üç Aylık Bültendir (http://mb.gov.ct.tr/sites/default/files/yayinlar/bulten/B%C3%BClten%202023%20Q3.pdf).

Bu bültene göre 2022 yılına ait GSYH (Milyon ABD doları) 4.450,3’dır. Fert Başına GSMH (ABD doları) ise 14.636 $’dır. Bu verilere göre hangi nüfus miktarının hesaplandığı kolayca bulunabilir. Bu rakam da yaklaşık 304,000 kişidir. 2022 yılı için nüfusu 304,000 kabul etmek maalesef ne İstatistik Kurumunun projeksiyonlarına ne de mevcut olgulara uygun düşmektedir.

Kullanılan 304,000’in vatandaş nüfus olması dahi mümkün değildir. Zira 2019 Ocağında dönemin  İçişleri Bakanı Ayşegül Baybars, ülkedeki nüfusa dair 'vatandaş' nüfusunun 350 bin kişi olduğunu açıklamıştı (https://www.kibrispostasi.com/c35-KIBRIS_HABERLERI/n273393-kktcdeki-vatandas-nufusu-350-bin).

2021 nüfus projeksiyonu 390.745 iken 2022 yılı için Kurumsal Olmayan Sivil Nüfus 373.754 olarak açıklanmıştır. Son üç yılın Kurumsal Olmayan Sivil Nüfusun toplam nüfus projeksiyonuna oranı % 93.5 olarak kabul edildiğinde 2022 yılı nüfus projeksiyonu  399,736  olarak hesaplanmaktadır.

2022 nüfusunu 304,000 değil de daha gerçekçi 399,736  olarak kabul edersek 2022 yılı Fert Başına GSMH (ABD doları) 11,133$’a düşmektedir. Dolayısıyla, 2022 yılı Fert Başına GSMH olması gerekenden 3500$ fazladan açıklanmış olmaktadır.

Sonuç olarak; her ne kadar milli gelirin kesinleşmemiş ve eksik verilerle hesaplandığına dair eleştiriler olsa dahi, açıklanan milli gelirin doğru olduğu varsayımı altında eksik nüfus verisi kullanıldığından Fert Başına GSMH doğal olarak abartılı çıkmaktadır. Bu durum, KKTC İstatistik Kurumu ve/veya bülteninde bu verilere yer veren KKTC Merkez Bankası tarafından izaha muhtaçtır.

{ "vars": { "account": "G-4YY0F4F3S9" }, "triggers": { "trackPageview": { "on": "visible", "request": "pageview" } } } { "vars": { "account": "G-1E4JSD5JXZ" }, "triggers": { "trackPageview": { "on": "visible", "request": "pageview" } } }