Yaşlı Hakları ve Ruh Sağlığı Derneği Başkanı Hatice Jenkins, yaşlı bakımevlerinin şu anda dolu olduğunu, devlete ait bakımevlerine torpille yaşlı ile hasta kabul edildiğini, gidecek yeri olmayan kimsesiz yaşlıların hastanelerde kaldığını anlattı.
Ayrıca hastanelerde kalan yaşlılara bakıcı bulunmamasında da ciddi sorunlar yaşandığını belirten Jenkins, bakıcı bulunana kadar bu yaşlıların bezlerinin bile değiştirilmediğini söyledi.
BAĞIMSIZ TV’de Genel Yayın Yönetmeni Ali Baturay’ın sunduğu “Markaj” programına katılan Yaşlı Hakları ve Ruh Sağlığı Derneği Başkanı Hatice Jenkins, yetkililere çağrı yaparak bu konuda bir kriz masası oluşturulmasını istedi.
Jenkins: Değersizleştiriliyorlar
Hatice Jenkins, devlet bakımevlerinin dolu olduğunu uzun süreden beridir bildiklerini ve bu konuda kriz masası oluşturulmasını önerdiklerini söyledi. Bu konunun acil olduğunu ifade eden Jenkins, bir binanın yapılmasının bir iki yıl alabileceğini ve devletin isterse bina yapmayı bırakıp kiralayabileceğini kaydetti.
Jenkins, çeşitli şekillerde çözüm üretilebileceğini ancak şu ana kadar herhangi bir değişiklik olmadığını ifade ederek bu nedenle bazı bilgileri kamuoyuyla paylaşmak istediklerini belirtti.
Hatice Jenkins, şu ana kadar yaşlıların sesinin çıkmadığını ve bu nedenle de önemsenmediklerini, önemsenmeyince de değersizleştiklerini söyleyerek bunlara artık göz yummak istemediklerini ifade etti.
“Bankadaki paranın tek başına size yardımı olmaz”
Evde bakıcı tutmanın da çözüm olmadığını ifade eden Jenkins, bakıcı tutan yaşlının parası olması durumunda bile o bakıcıyı denetleyecek, izinlerini çıkaracak, bankadan parasını çekecek birine ihtiyaç duyduğunu söyledi.
Jenkins, ayrıca halkın artık çocuk yapmadığını ve kardeş sayısının da az olduğunu ifade etti.
Hatice Jenkins, “Çocuğu olmayan, çocukları yurt dışında yaşayan kısacası kimsesiz yaşlı sayısı artıyor” dedi.
“15 bin TL az bile”
Toplumda gittikçe artan yoksullaşma başladığını söyleyen Jenkins, “Bir engellinin bir yaşlının evde bakım ücreti 30 bin TL’dir. Ancak bu insanların aldığı maaş asgari ücretin yüzde 60’ıdır. Yani alınan para yetmiyor. Bunun çaresi devletin bu durumdaki kişilere kendine ait bakımevinde bakmasıdır” dedi.
Hatice Jenkins ayrıca bakımevlerinin aldığı paranın verdiği hizmete yetmediğini söyleyerek, kaliteli hizmet istiyorsak, bunun da bedelini göze almamız gerektiğini ifade etti.
Jenkins özel bakımevlerinin 15 bin TL talep etmesinin az bile olduğunu yineledi ve elektrik ücretlerinin, çalışan ücretlerinin, temizlik malzemesi ve gıda fiyatının arttığını kaydetti.
“Sosyal Hizmetler Yasa Tasarısı meclise gönderildi”
Sosyal Hizmetler Yasa Tasarısı’nın yoğun bir mücadelenin ardından hazırlanarak meclise gönderildiğini kaydeden Jenkins, buradaki hedefin de sosyal hizmetler yardımının en azından bakımevlerinin istediği ücretin verilebilmesini sağlaması olduğunu ifade etti.
Jenkins, bunun 10 yıl önceden yapılmış olması gerektiğini vurguladı.
“İki bakımevi kapandı”
Hatice Jenkins, toplamda 6 tane bakımevi olup, bunlardan iki tanesinin kapatıldığını ifade ederek bunlardan birinin Sınırüstü’ndeki bakımevi diğerinin de Lefkoşa’da bir bakımevi olduğunu belirtti.
Jenkins, “İşletmelerin bu alanda devamını sağlamak için ücretlerin yükselmesi gerekiyor” dedi.
“Torpille devlete ait bakımevlerine yaşlı kabul ediliyor”
Devlete ait bakımevindeki imkanların daha iyi olduğundan söz eden Jenkins, bu nedenle maddi imkanı daha iyi olan ailelerin de yaşlılarını torpil yolu ile devlete gönderdiğini belirtti.
Jenkins, genellikle de siyasilere yakın olanların bu bakımevlerine alındığını kaydetti.
Böylece devletin bakması gereken yaşlıların da sosyal hizmetler tarafından özel bakımevlerine gönderildiğini belirten Jenkins, “Yaşlılar o kadar mağdurdurlar ki ziyaretçileri bile yok. Ayrıca hasta olduklarında devlet hastanelerinde sağlık hizmeti almaları oldukça zordur” dedi. Jenkins ayrıca en büyük denetçinin hasta yakınları olduğunu ifade ederek, bir hasta yakını gittiğinde temizliğin, hijyen koşullarının, yakınının ruh halinin gözüne çarptığını söyledi.
“Eğitim verilmeli”
Bakımevlerinde çalışan bakıcılara eğitim verilmesi ve bilinçlendirilmelerinin çok önemli olduğunu kaydeden Jenkins, bazı bakıcıların yaşlılara aşağılarmış gibi isimleriyle hitap ettiğini anlattı.
Jenkins, iki yıl boyunca bakıcılara eğitim verdiklerini ancak buna tam da istedikleri kitlenin katılamadığını söyledi.
Hatice Jenkins, bu nedenle bu yıl 4 bakımevine de giderek orada eğitim verdiklerini söyledi.
“Gidecek yeri olmadığı için hastanelerde kalan yaşlılar var”
Jenkins, tedavisi bittiği halde gidecek yeri olmadığı için hastanelerde bekleyen insanlar olduğunu kaydederek şöyle konuştu:
“Bu konu sık sık bize geliyor. Örneğin sosyal hizmetler tarafından özel bir bakımevine gönderilen kimsesiz yaşlı rahatsızlanıp, hastaneye kaldırılıyor. Hastane bakımevini arıyor ve ‘siz neden bakıcı göndermediniz’ diye soruyor. Ancak bakımevinin bakımevi dışında bir sorumluluğu yoktur. Burada bir kavga başlıyor. Bakımevi yalvar yakar bir bakıcı buluyor. Bakıcı bulunana kadar kimse o yaşlıya dokunmuyor, altını değişmiyor. Ayrıca bir hata hastaneye gittikten sonra bakımevi yerine başkasını alıyor. Bu sefer hastayı geri almıyor, hasta hastanede kalıyor”.
Bu gibi durumların yaşanmaması gerektiğini ifade eden Jenkins, devletin bu konu için bütçede para bulundurup, bu gibi durumlar için ara eleman alması gerektiğini söyledi.
“Devlet sosyal yönden gerekeni yapmıyor”
Hatice Jenkins, bugüne kadar devletin sosyal yönden gerekli olanı yapmadığını kaydederek, “neden bir program yapamıyoruz” diye sordu.
Nüfusun arttığını ve bunun beraberinde de okul, hastane ve bakımevi ihtiyacının arttığını söyleyen Jenkins, ancak sosyal yönden hiçbir şeyin değeri yokmuş gibi davranıldığını ifade etti.
“Kalkanlı Bakımevi zamansız
doğmuş bir bebek gibi ortada kaldı”
Jenkins, Kalkanlı Bakımevi’nin 2019’da açıldığını ve açılmadan önce dönemin bakanına ‘önce yasayı yapın’ dediklerini hatırlattı.
Bütün endişelerinin ortaya çıktığını kaydeden Jenkins, “o bakımevi zamansız doğmuş bir bebek gibi ortada kaldı. Bizde siyaset çok hızlı değişiyor ve bir önceki bakanın yaptığını bir sonraki devam ettirmiyor. Bakımevi de yasasız ve yanlış bakanlığın altında açıldı” dedi.
Hatice Jenkins, bu bakımevinin şu anda Çalışma Bakanlığı tarafından devranılmak istendiğini ancak iki bakanlık arasında henüz bir protokol imzalanmadığın belirtti.
Ayrıca Kalkalı Bakımevi’nin tamir bekleyen ve 55 kişiyi daha kabul edebilecek kapasitede bir bölümü olduğunu ifade eden Jenkins, bunun yapılmasının da önemli olduğunu belirtti.