Kıbrıslı Rumlar sekizinci başkanlarını seçiyor

İlk başkan Makarios… Kıbrıs’ta ilk başkanlık seçimleri 13 Aralık 1959’da Kıbrıs Cumhuriyeti’nin kuruluşuna geçiş sürecinde yapıldı. Toplam 216 bin 254 oy kullanılan seçimde Başpiskopos Makarios 144 bin 501 (Yüzde 66.82); en yakın rakibi Yoannis Kliridis ise 71 bin 753 (Yüzde 33.18) oy aldı. Bu sonuçla Başpiskopos Makarios, Kıbrıs Cumhuriyeti'nin ilk cumhurbaşkanı oldu. Aynı dönemde Kıbrıslı Türkler arasında da Dr. Fazıl Küçük Cumhurbaşkanlığı Muavini olarak seçildi. Bu seçimdeki en büyük olay Glafkos Kliridis’in seçimlerde babası Yoannis Kliridis’i “Makariosçu tavrından” dolayı desteklememesi olarak tarihe geçti. 1968 ve 1973’te Makarios yeniden başkan seçildi Başpiskopos Makarios 25 Şubat 1968’de yapılan seçimlerde yüzde 96.26 oy alarak yeniden başkan seçildi. Toplam 229 bin 488 oyun kullanıldığı seçimlerde Makarios, 220 bin 911; rakibi Takis Evdokas ise 8 bin 577 oy aldı. Bu seçimlerde Kıbrıs’ın Yunanistan ile birleşmesi düşüncesi (Enosis) en ağırlıklı seçim kampanyası olarak tarihe geçti. 18 Şubat 1973 seçimlerine ise Başpiskopos Makarios’un tek aday olarak katılması nedeniyle herhangi bir oylama yapılmadı, Makarios oylama yapılmadan yeniden başkan ilan edildi. Kiprianu 3 dönem başkanlık yaptı Başpiskopos Makarios’un 3 Ağustos 1977 tarihinde hayatını kaybetmesiyle 10 Eylül 1977’de ara seçimler yapıldı. Bu seçime tek aday olarak katılan Spiros Kiprianu, Kıbrıs Cumhuriyeti’nin oy kullanılmadan seçilen ikinci başkanı oldu. 5 Şubat 1978 seçimlerinde ise Spiros Kiprianu yeniden tek aday olarak seçime girdiği oylama yapılmadan bir kez daha başkan seçildi. Bu seçim, 1978-1983 yılları arasındaki beş yıllık dönemini kapsıyordu. 13 Şubat 1983 seçimlerinde ise Spiros Kyprianu’nun karşısına iki aday daha rakip olarak çıktı. Toplam 307 bin 392 oy kullanılan bu seçimde 173 bin 791 oy alan Kiprianu yüzde 56.54 oy oranıyla üçüncü kez başkan seçildi. Bu seçimde Glafkos Kliridis yüzde 33.93 (104 bin 294 oy), Vasos Lissaridis ise  yüzde 9.53 (29 bin 307) oy aldı. Vasiliu seçimi ikinci turda kazandı 14 Şubat 1988 seçimleri, Kıbrıs Cumhuriyeti tarihinde seçimlerin “ikinci tura” kaldığı ilk dönem oldu. Bu seçimlerde hiçbir adayın geçerli oyların yüzde 50’sinden fazlasını alamaması nedeniyle 21 Şubat 1988’de iki aday arasında ikinci tur seçim yapıldı. İlk turda Glafkos Kliridis, Yorgo Vasiliu, Spiros Kiprianu, Vasos Lissaridis ile Thrasos Yeorgiadis olmak üzere toplam 5 aday yarıştı. İlk turda Kliridis yüzde 33.30; Vasiliu yüzde 30.10; Kiprianu yüzde 27.30; Vasos Lissaridis yüzde 9.20 ve Thrasos Yeorgadis ise yüzde 0.06 oy aldı. 21 Şubat 1988’de yapılan ikinci tur ise Glafkos Kliridis ile Yorgo Vasiliu arasında yapıldı. Toplam 325 bin 62 oy kullanılan ikinci turda Vasiliu 167 bin 834, yani yüzde 51.6; Kliridis ise 157 bin 228, yani yüzde 48.4 oy aldı. Böylece ikinci turda seçimi kazanan Yorgo Vasiliu, Kıbrıs Cumhuriyeti’nin “üçüncü başkanı” oldu. “Gali Fikirler Dizisi” ile S-300 füzeleri konusu Kliridis’e seçimleri kazandırdı 1993 seçimleri hiçbir adayın yüzde 50’den fazla oy alamaması nedeniyle “iki tur” şeklinde gerçekleşti. 7 Şubat 1993’te yapılan ilk turda toplam 255 bin 635 oy geçerli olarak kabul edildi. Bu seçimde Yorgo Vasiliu yüzde 44.15; Glafkos Kliridis yüzde 36.74; Pashalis Pashalidis yüzde 18.64; Yorgos Mavroyenis yüzde 0.25 ve Yannakis Taliotis de yüzde 0.21 oy aldı. İkinci tur seçimleri, bir önceki seçimlerde olduğu gibi yine Yorgo Vasiliu ile Glafkos Kliridis arasında gerçekleşti. 14 Şubat 1993’te yapılan ikinci turda ise 355 bin 714 oy kullanıldı. Bu seçimde Kliridis 178 bin 945, yani yüzde 50.31; rakibi Vasiliu ise 176 bin 769, yani yüzde 49.69 oy aldı. Böylece Glafkos Kliridis, Kıbrıs Cumhuriyeti’nin dördüncü başkanı olarak seçildi. Bu dönemde Annan Planı’nın temelini oluşturan “Gali Fikirler Dizisi” en önemli seçim kampanyası olarak tarihe geçti. Öte yandan 8 Şubat 1998 ile 15 Şubat 1998 tarihlerinde yapılan seçimleri de Glafkos Kliridis kazandı. Kliridis böylece iki dönem başkanlık yapmış oldu. Bu seçimlerde ise Rusya’nın adaya S-300 füzesi yerleştirme düşüncesi hakim oldu. Kliridis’in bu seçimde Kıbrıs sorununu çözme hedefiyle Türkiye’ye baskı unsuru oluşturmak için S-300 füzeleri Kıbrıs’a yerleştirme sözü vermesi en önemli seçim kampanyası olarak tarihe geçti. Papadopulos ilk turda seçimi kazandı 16 Şubat 2003 tarihinde gerçekleştirilen başkanlık seçimlerini Tasos Papadopulos kazandı. Papadopulos, bu seçimde geçerli oyların yüzde 51.51’ini alarak yıllar sonra ilk turda seçilen “Cumhurbaşkanı” oldu. Toplam 414 bin 193 oyun 213 bin 353 oyunu alan Papadopulos’un en yakın rakibi 160 bin 724, yani yüzde 38.80 oy oranıyla Glafkos Kliridis oldu. Bu seçimlere “Annan Planı” konusu hakimdi. 2008 seçimlerinde ilk kez “sol” bir aday başkanlık koltuğuna oturdu 2008 seçimlerinde de hiçbir adayın yüzde 50’den fazla oy alamaması nedeniyle iki turda gerçekleşti. 17 Şubat 2008 ile 24 Şubat 2008 tarihlerinde yapılan seçimleri, Kıbrıs Cumhuriyeti tarihinde ilk kez sol bir aday olan Dimitris Hristofyas kazandı. 24 Şubat 2008’deki ikinci tur seçimlerinde toplam 450 bin 799 oy geçerli olarak kabul edildi. Bu seçimde geçerli oyların 240 bin 604’ünü, yani yüzde 53.37’sini Hristofyas; 210 bin 195’ni, yani yüzde 46.63’ünü ise Yoannis Kasulidis aldı. Böylece Hristofyas, Kıbrıs Cumhuriyeti’nin altıncı başkanı olarak göreve başladı. Anastasiadis iki dönem üst üste başkanlık yaptı Ekonomik krizin pençesinde gerçekleştirilen 2013 seçimlerini Nikos Anastasiadis kazandı. 17 Şubat 2013 tarihinde gerçekleştirilen ilk turda hiçbir adayın yüzde 50 oy alamaması nedeniyle seçim ikinci tura kaldı. 24 Şubat 2013’deki ikinci turda toplam 412 bin 232 geçerli oyun 236 bin 965’ini (Yüzde 57.48) alan Nikos Anastasiadis yedinci başkan olarak göreve başladı. Bu seçimde Anastasiadis’in rakibi Stavros Malas ise 175 bin 267 oy, yani yüzde 42,52 oy almıştı. Anastasiadis, 28 Ocak 2018 ile 4 Şubat 2018 tarihlerinde yapılan son başkanlık seçimlerini de kazanarak iki dönem üst üste başkanlık koltuğuna oturdu.