Dört günlük çalışma haftası tüm dünyada giderek yaygınlaşıyor. Aralarında İrlanda, İspanya ve İngiltere’nin bulunduğu çok sayıda ülke 4 günlük çalışma haftasını test etti ve son derece olumlu sonuçlar elde etti. Son olarak Almanya’da bu ülkelerin arasına katılmaya karar verdi. İşte Almanya'daki uygulama ve haftada 4 gün çalışmayı deneyen ya da benimseyen ülkeler...
İngiltere’de Aralık 2022'de sona eren altı aylık bir denemeye katılan işletmeler, 4 günlük çalışma haftasına geçmenin üretkenliği, morali ve ekip kültürünü geliştirdiğini açıkladı. Denemeye katılan çalışanlar ise daha fazla kişisel zamana sahip olmanın tükenmişliği azalttığını ve yaşam memnuniyetlerini artırdığını söyledi.
Hiçbir ülke 4 günlük çalışma haftasını tam olarak benimsememiş olsa da, bazı ülkeler bunu deniyor veya çalışanların daha kısa bir çalışma programı talep etmelerine izin veren politikalara sahip.
Almanya, ülkedeki şirketlerin 21 Eylül 2023 tarihinden itibaren altı aylık pilot uygulamaya katılmak için başvuruda bulunabileceğini açıkladı. Ülke, iş danışmanlığı şirketi Intraprenör ve 4 Day Week Global tarafından düzenlenen şimdiye kadarki en büyük dört günlük çalışma haftası pilot projesini başlatmaya hazırlanıyor.
Almanya'daki 4 günlük çalışma haftası pilot uygulaması, 21 Eylül 2023 tarihinden Şubat 2024’e kadar devam edecek. Deneme, 2022 yılında İngiltere’de gerçekleştirilen ve 61 şirketin çalışma saatlerini haftada dört güne indirdiği, ancak verimlilik düzeylerini koruduğu ve çalışanlara beş günlük hafta ile aynı ücreti ödediği denemeye benzer olacak.
Almanya'daki denemeye katılmak için kayıt yaptıran şirketler, deneme başlamadan iki ay önce bir planlama ve işe başlama aşaması gerçekleştirecek ve bu aşamada daha kısa çalışma haftasını en iyi şekilde kolaylaştırmak için görevleri ve iletişim yöntemlerini nasıl organize edecekleri konusunda rehberlik alacaklar.
İkinci aşamada, şirketler dört günlük haftayı benimseyecekler. Altı aylık süre boyunca, şirketlerde çalışanlar, azaltılmış çalışma saatlerinin üretkenliklerini ve iş-yaşam dengelerini nasıl etkilediğine ilişkin anketleri düzenli olarak yanıtlayacaklar. Bu anketlerin sonuçları Münster Üniversitesi'ndeki bir araştırma ekibi tarafından analiz edilecek.
56 şirket uygulamaya devam kararı aldı
Deneme, 61 katılımcı şirketten 56'sının pilot dönem sona erdikten sonra dört günlük hafta modelini kullanmaya devam etme kararı almasıyla "büyük bir başarı" olarak nitelendirildi.
Pilot uygulama, çalışanların yüzde 39'unun daha az stresli olduğunu ve yüzde 71'inin tükenmişlik düzeylerinin azaldığını ortaya koydu ki bu sonuç, son zamanlarda stres nedeniyle hastalık iznine ayrılan Alman çalışanların sayısında keskin bir artış görülen Alman şirketleri için büyük fayda sağlayabilir.
Diğer taraftan, Berlin'de Çalışma Bakanı Cansel Kızıltepe, Alman kentindeki kamu idari personeli için dört günlük bir çalışma haftasını denemek üzere bir pilot proje başlatmayı planladığını açıkladı. Bu arada, Avrupa'nın en büyük sanayi sendikası IG Metall, Almanya'daki tüm metal işçileri için dört günlük bir hafta uygulaması getirmek üzere görüşmelerini sürdürüyor.
İşte haftada 4 gün çalışma uygulamasını benimseyen ve deneyen ülkeler
GÜNEY AFRİKA
Güney Afrika'da Mart ayında başlayan ve Eylül ayına kadar devam edecek olan 4 günlük çalışma haftası denemesine 28 şirketten 500'den fazla çalışan katılıyor. İkinci bir denemenin Haziran ayında başlaması planlanıyor.
Pilot uygulamada "100-80-100" modeli kullanılıyor: Çalışanlar zamanın %80'inde çalıştıkları ve normal çıktılarının yüzde 100'ünü sağladıkları takdirde ücretin yüzde 100'ünü alıyorlar.
BELÇİKA
2022 yılının başlarında Belçika hükümeti, çalışanlara maaşlarını kaybetmeden beş gün yerine dört gün çalışma hakkı veren bir reform paketi açıkladı. Yasa resmi olarak Kasım 2022'de yürürlüğe girdi.
Bu plan kapsamında, işçilerin beş gün yerine dört gün boyunca aynı çalışma saatlerini sürdürmeleri ve bunu telafi etmek için fazladan bir gün izin almaları bekleniyor.
Bununla birlikte işverenler, yazılı olarak reddettiklerini bildirmeleri ve kararları için sağlam gerekçeler sunmaları koşuluyla, bir çalışanın çalışma haftasının kısaltılması talebini geri çevirme hakkına sahip
Belçika Başbakanı Alexander de Croo Şubat 2022'de yaptığı açıklamada, "Amaç, insanlara ve şirketlere çalışma sürelerini düzenleme konusunda daha fazla özgürlük vermektir." dedi.
İZLANDA
2015 ve 2019 yılları arasında İzlanda, 2 bin 500'e yakın kişinin katılımıyla bugüne kadarki en büyük 4 günlük çalışma haftası pilot uygulamalarından birine öncülük etti.
Deneme, araştırmacılar arasında "ezici bir başarı" olarak değerlendirildi ve çalışanlar refah, iş-yaşam dengesi ve üretkenliğin arttığını bildirdi.
JAPONYA
2021 yılında Japon hükümetinin yıllık ekonomi politikası kılavuzunda, şirketlerin çalışanların dört günlük bir çalışma haftasını ve buna bağlı olarak 3 günlük bir hafta sonunu tercih etmelerine izin vermeleri önerisi yer aldı. Öneriye Liberal Demokrat Parti'den Japon siyasetçi ve ekonomist Kuniko Inoguchi öncülük etti.
4 günlük çalışma haftasına geçiş önerisi, çalışanların iş-yaşam dengesini iyileştirmeyi, onlara aile üyeleriyle ilgilenmek, eğitimlerini ilerletmek veya arkadaşlarıyla dışarı çıkmak için daha fazla zaman vermeyi amaçlıyor.
Diğer traftan Japonya'da 4 günlük çalışma haftası uygulamasını deneyen çok sayıda şirket bulunuyor. Microsoft ve Panasonic sırasıyla 2019 ve 2022 yıllarında Japonya'daki çalışanları için 4 günlük çalışma haftası pilot uygulamasını başlattı.
Pang, bankacılık devi Mizuho ve teknoloji firması Cross River da dahil olmak üzere Japonya'daki birçok şirket 4 günlük çalışma haftasını kalıcı olarak uyguluyor.