Ahmet KARAGÖZLÜ
Kıbrıs Türk Sanayi Odası (KTSO) Başkanı Ali Kamacıoğlu, Kıbrıs Türk sanayisinin Annan Planı sonrası ivme kazandığını belirterek KKTC’de birçok sektörün “eksi büyüme” kaydetmesine rağmen sanayi sektöründe yüzde 15-20 arası “artı büyüme” yaşandığını söyledi.
Kamacıoğlu, her yıl 150 milyon dolarlık ihracat, yaklaşık 1 buçuk milyar dolarlık da ithalat yapıldığına dikkat çekerek bu oranların dengelenemeyeceğini, ancak 2030 yılına kadar Kıbrıs Türk sanayisinin gelişmesiyle aradaki makasız azaltılacağını vurguladı.
Kamacıoğlu, “Yerli üretim kalitesizdir, dışarıdan gelen kalitelidir” algısını yenmek için ciddi bir çaba içerisinde olduklarını söyledi.
Ali Kamacıoğlu, toplumda var olan bu algının özellikle pandemiden sonra gitgide azaldığına dikkat çekti; “Biz şu anda öyle isimler, markalar yarattık ki insanlar bu ürünlerin yerli mal olduğunu bile anlamıyor” dedi.
BAĞIMSIZ Gazete’ye konuşan Kamacıoğlu, yerli ürünlerin iç piyasada oldukça fazla satıldığını belirterek bu konudaki algıyı aşmaya başladıklarını dile getirdi.
Kamacıoğlu, özellikle inşaat sektöründe kullanılan sanayi ürünlerinin yüzde 80’inin yerli üretim olduğunu kaydetti.
“Yerel ürünler olmasa ithal ürünler daha pahalı olurdu”
Ali Kamacıoğlu, bazı yerli ürünlerin, ithal ürünlerden “daha pahalı” olmasının sebebine dikkat çekti.
Kuzey Kıbrıs’ta satılan Türkiye menşeli bazı ürünlerin, Türkiye piyasasından daha ucuz olduğunu söyleyen Kamacıoğlu, bu durumun Kıbrıs’ta bu ürünlerin “yerel rakibi” olmasından kaynaklandığını belirtti.
Kıbrıs’ta üretilmeyen bir ürünün Türkiye’deki market fiyatlarının iki katına satıldığına değinen Kamacıoğlu, “Yerel ürünler olmasa ithal ürünler çok daha pahalı olurdu” dedi.
Ayrıca Kamacıoğlu, global markaların yerel ürünlere karşı rekabet gücünün daha fazla olduğu da ifade etti.
“Biz kesinlikle foncu değiliz”
Sanayi Odası Başkanı Kamacıoğlu, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin dünyada en az fon uygulanan ülkelerden biri olduğuna dikkat çekti.
“Yıllardır bütün ülke bizi foncu görüyor” diyen Kamacıoğlu, Türkiye, Güney Kıbrıs, ABD ve Avrupa’da yerel üretimin korunabilmesi için yüzde 600’e varan fonların uygulandığını söyledi.
“Yerli üretim ne kadar fazla olursa ekonomi de o kadar dinamik olur” ifadesini kullanan Kamacıoğlu, KKTC’de bu oranın yüzde 5-10 arası olduğunu belirtti, “Biz kesinlikle foncu değiliz” dedi.
“Biz piyasanın dengeleyicisiyiz”
Kamacıoğlu, Kıbrıs’ta hammadde veya enerji fiyatları arttığında yerel ürünlerin hemen zamlanmadığını, çünkü zam yapmak için belli bir sürecin olduğunu söyledi.
İthal ürünlerin ise hemen zamlanabildiğini vurgulayan Kamacıoğlu, “Biz aslında piyasanın dengeleyicisiyiz. Sanayinin büyük ve güçlü olması, piyasanın dengeli olmasını sağlıyor” diye konuştu.
Global şirketlerin “zararına bile olsa” satış yapabildiğini yineleyen Kamacıoğlu, şöyle devam etti:
“Mesela burada ithal bir suyun fiyatına bakıldığında, bu suyun fiyatına nakliye parası dahil edilince bu ürünün mevcut fiyatta satılması mümkün değil. Aynı şey Türkiye’den gelen meyve suları için de geçerli. Bunu sebebi, Türkiye’deki firmaların ihracat yaptığında ‘ihracat indirim teşviki’ almasıdır. Bu teşviki almak için de firmanın kotasını doldurması lazım. Yine bunun gibi bir sürü etken var.”
“Sanayimiz Annan Planı’ndan sonra ivme kazandı”
Kamacıoğlu, 1974 yılından önce Kıbrıs Türk sanayisinin olmadığını, fabrika sahibi Kıbrıslı Türk sayısının o dönemde bir eli parmağını geçmediğine dikkat çekti.
Nüfus popülasyonundan dolayı 2000’li yıllara kadar yerel üretim yaparak piyasada kalma şansının çok az olduğunu belirten Kamacıoğlu, Kıbrıs Türk sanayisinin Annan Planı sonrası artan nüfus ve öğrenci sayısıyla birlikte ivme kazandığını vurguladı.
“Kıbrıs Türk Sanayisi 2030’da bambaşka bir noktada olacak”
Kamacıoğlu, KKTC’deki birçok sektörün her yıl “eksi büyüme” kaydetmesine rağmen sanayi sektöründe yüzde 15-20 arası “artı büyüme” yaşandığını söyledi.
Kıbrıs Türk sanayisinin 2030’da bambaşka bir noktada olacağını vurgulayan Kamacıoğlu, şöyle devam etti:
“Bizim şu anda ihracat-ithalat oranımız yüzde 5 ile 10 arasında… Yani biz yılda 150 milyon dolarlık ihracat, yaklaşık 1 buçuk milyar dolar da ithalat yapıyoruz. Evet, bu oranlar dengelenemez ama aradaki makas azaltılabilir. Makasın azalmasıyla birlikte yerel markaların gücü de toplum içinde bilinirliliği de artacak.”
“Lefkoşa sanayisinin yüzde 80’i sektör dışından”
2021 yılında yaptıkları sanayi sicil çalışmasına dikkat çeken Kamacıoğlu, bu çalışmayla Lefkoşa Organize Sanayi Bölgesi’nin sadece yüzde 17’sinin sanayiciye ait olduğunun belirlendiğini söyledi.
Ali Kamacıoğlu, Lefkoşa Organize Sanayi Bölgesi’nde faaliyet gösteren yüzde 80 işletmenin sanayi sektörü dışından olduğunu belirtti.
Kamacıoğlu, sanayi bölgelerinin ancak reorganizasyona gidilerek düzeltilebileceğini dile getirdi.
Fotoğraflar / Uğur KAPTANOĞLU