Rum basını, BM’nin, resmî söylemleri, tavsiyeleri ve eylemleri ile Kıbrıs sorununda ticari ortaklık görüntüsü şekillendirerek, artık arzu edilen çözümün yan yana yaşayan iki komşu arasında bir işbirliği olduğu intibaı yarattığına, bu görüntüye Avrupa Komisyonu’nun da yardımcı olduğuna dikkat çekti.
Haftalık Kathimerini haberini “Kıbrıslı Türkler ile Kıbrıslı Rumların ‘Ticari Ortaklığı’ Çözümü… BM Komşuların İşbirliğini İleri Götürüyor… Komisyon’un Yeni İşlenmiş Ürün Listeleri” başlığı altında aktardı.
BM’nin bu tavrının Genel Sekreter’in Barış Gücü ile ilgili raporlarında bariz göründüğünü, Avrupa Komisyonu’nun da Rum yönetimine Yeşil Hat üzerinden Güney’e, oradan da Avrupa geneline gidecek hayvansal olmayan işlenmiş Kıbrıs Türk ürün listesini genişletmesi için ağır baskı yaptığını yazdı.
Rum yönetiminin kısa süre önce Yeşil Hat üzerinden ticareti yapılan (hayvansal olmayan) işlenmiş 8 kalem ürüne iki aşamada onay vermesinden “iştahı kabaran” Avrupa Komisyonu’nun (Rum yönetiminin) önüne iki Kıbrıs Türk ürünü listesi daha koyarak bunların derhal ve ekspres prosedürlerle onaylamasını istediğini yazan gazeteye göre “Bütün bu çaba Kıbrıs sorununun, iki bölgeli iki toplumlu federasyon çerçevesinden komşular arasında ticari işbirliğine kaymasına gönderme yapıyor.”
Gazeteye göre BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, son raporunda, Yeşil Hat’taki toplam ticaret hacmi orta derecededir. Özel Temsilci (Colin Stewart) alenen, ticaretin önündeki engellerin kaldırılmasından yana konuştu ve taraflarla ve AB gibi uluslararası ortaklarla ile siyasi çözüme uygun şartların geliştirilmesine önemli araç olarak ada içi ticareti ilerletme taahhüdünü devam ettirdi” ifadelerine yer verdi.
Ticari alışverişlerin ve ada içi ticarete odaklanılmasının ancak çözüm yönünde destekleyici işlemesi halinde anlam ifade edeceği, pratikte bunun görülmediği kaydedilen haberde “bu da ticari ortaklık pratiğinin Kıbrıs sorununun özünün çözümünün yerine geçme eğilimi sonucunu doğuruyor” denildi, özetle şunlar eklendi:
“Keza tarafların ticari ilişkilerinin güçlendirilmesinin çözüm zeminiyle ilgili derin uçurumu kapatmaya yardımcı olacağı da kuşkuludur. Bu uçurumu Genel Sekreter ve Kıbrıs’taki danışmanı, Türk tarafınca yazılı olarak verilmiş iki ayrı devlet çözümüne yaklaşmak hedefiyle, iki bölgeli iki toplumlu federasyon yetkilerinden cayarak bizzat kapatmak niyetinde görünüyor.
Colin Stewart tarafından yürütülen eşdeğer komşuların ortaklığı çerçevesinde ticari ilişki dokusuna Avrupa Komisyonu da yardımcı oluyor. Komisyon benzeri görülmemiş bir arzu ile kısa zamanda bütün hayvansal olmayan işlenmiş Kıbrıs Türk ürünlerinin Yeşil Hat Tüzüğü vasıtasıyla özgür bölgelere ihracını serbest bırakması için Lefkoşa’ya yeni baskılar uyguluyor.”
Gazete edindiği bilgilere dayanarak, Komisyon’un, Rum yönetiminden “ivedi olarak iki listeyi daha onaylaması için baskı yaptığını, ilk listede paketlenmiş zeytin ve meyve suyu, ikinci listede şarap, zivania, sucuk (üzüm/harnup sucuğu), dondurma sorbe (hayvansal ürün içeriği olmayan) ve bisküvi (hayvansal içeriği olmayan) yer aldığını yazdı.
Gazete devamla Avrupa Komisyonu’nun, Yeşil Hat sürecini (geçişler, düzensiz mülteciler, KKTC’den Güney’e ticaret hacmi) değerlendirmek ve 2022 raporunu hazırlamak üzere Şubat ayında Ada’ya teknokratlardan oluşan bir heyet göndermesinin beklendiğini yazdı.
Habere göre Komisyon bu çerçevede Rum yönetiminin geçen bahar ayında aldığı, ticari emtia listesini genişletme kararından olumlu bahsetmesi ve tam da Genel Sekreter’in Barış Gücü raporunda ifade ettiği gibi ticari emtia listesini genişletme talebinde bulunması bekleniyor.