Tüketici Bilinci ve Hakları Derneği”nin ve Kıbrıs Türk toplumuna yönelik AB Yardım Programı tarafından finanse edilen “Piyasa Gözetimi Kapasite Geliştirme Projesi”nin (MSCD) ortak girişimi sayesinde tüketiciler, Şubat ayında gerçekleştirilen bir dizi bilgi paylaşımı ve bilinçlendirme faaliyetlerinden biri olan“Tüketici ve Ürün Güvenliği Semineri ve Eğitimi" etkinliğinde Mağusa’da bir araya geldiler.
Etkinlik, oyuncaklar, tekstil ürünleri ve ev aletleri gibi gıda dışı ürünlerin Piyasa Gözetiminde Avrupa'daki iyi uygulamaların yerel topluma entegre edilmesinde yönelik önemli bir adım oldu. Bu girişim, uyumlu olmayan ürünler için piyasayı denetleyerek ve kontrol ederek tüketici haklarını, çevreyi ve halk sağlığını korumayı amaçlamaktadır.
Piyasa ne kadar güvenli ve rekabetçi olursa, tüketiciler, işletmeler ve Kıbrıs'ın iki toplumu arasındaki Yeşil Hat Ticareti o kadar fazla faydalanacaktır.
Tüketici Güvenliği İçin Ortak Çaba
Etkinlikte, bilinçli tüketicilerin piyasanın güvenilirliği ve rekabet gücünü artırmadaki kritik rolü vurgulanarak, sonuçta Kıbrıs'ın iki toplumu arasındaki Yeşil Hat Ticareti’nin kolaylaştırılmasındaki etkisi anlatıldı. Dernekten ve AB tarafından finanse edilen Projeden dört uzmanın yönettiği etkileşimli oturumlar aracılığıyla katılımcılara piyasa gözetiminin önemi ve kalite ve güvenlik standardı olarak CE işaretinin gerekliliği konusunda eğitim verildi.
Piyasa Gözetimi mekanizması, olası riskleri belirlemek ve izole etmek için piyasaya sürülen ürünlerin izlenmesini içerir. Bu sayede raflarda uygunsuz bir ürün tespit edilmesi durumunda yetkililer, zarar oluşturmaması için ürünü piyasadan geri çekiyor veya yasaklıyor.
Uzmanlardan Görüşler
Seminer, Dernek ve MSCD Projesinden 4 uzman tarafından interaktif olarak yapıldı.
Dernek Başkanı Nuray Kemal ise tüketiciyi korumaya yönelik yerel yasal çerçeveyi anlattı. Çoğu hukuki metnin güçlü bir şekilde Avrupa Birliği hukukunun ilkelerinden ilham aldığını ve gıda dışı ürünler için piyasa gözetimi sisteminin yerel düzeyde uygulanmasının hızlandırılmasında tüketici örgütlerinin daha önemli bir rol oynaması gerektiğinin altını çizdi.
Akademisyen ve derneğin yönetim kurulu üyesi Gülyüz Debeş, "bilinçli tüketici"nin sahip olması gereken profil ve özellikleri sıraladı. Özellikle etiket ve CE işareti ile ilgili kuralları dikkate alarak ürünü bilinçli seçme sürecini anlattı.
AB Projesi Ekip Başkanı Francesco Apruzzi tüketicilerin, ekonomik operatörlere sağladıkları geri bildirimler ve Piyasa Gözetimi’nden sorumlu kurumlara nihai raporlamaları sayesinde piyasanın önemli aktörleri olduğunun altını çizdi. Kıbrıs Türk toplumunda Ekim 2023'te kabul edilen Piyasa Gözetimi Stratejisinin öngördüğü üzere, hâlihazırda yürürlükte olan yerel düzenleyici çerçeve ve bu çerçevenin gelecekteki gelişimi nedeniyle bunun hayata geçmekte olduğunu vurguladı.
Projenin ikinci uzmanı Atakan Baştürk, toplumdaki piyasa gözetimi sistemini ve aktörlerin ürün güvenliği ve tüketicinin korunmasına ilişkin temel sorumluluklarını özetledi. Kendisi aynı zamanda güvenlik gerekliliklerini ve tekstil ürünleri, gaz yakan cihazlar, oyuncaklar, su ısıtıcıları, çamaşır makineleri ve saç kurutma makineleri gibi ev ürünleri için CE işaretinin önemini vurgulayarak Avrupa’daki iyi uygulamalara örnekler verdi.
Değişim İçin Diyalog
Seminer, izleyiciler ve konuşmacılar arasındaki yoğun etkileşim açısından dikkate değerdi; bu da toplumun tüketici hakları ve güvenliğine olan ilgisini ortaya koydu. Bu fikir alışverişi özellikle aydınlatıcıydı ve bu konuların tüm tüketiciler, özellikle de çocuklar ve yaşlılar gibi özellikle daha savunmasız gruplar için önemine ışık tuttu.
İleriye dönük adımlar
Seminer, yerel toplum için bir eğitim platformu ve piyasa gözetiminin gelecekte genişletilmesi için bir mekanizma ve katalizör görevi gördü. Bu sayede, yalnızca yerel ve Avrupa gerekliliklerine uygun ürünlerin tüketicilere sunulması sağlanarak piyasaya olan güveni güçlendirmek hedefleniyor.
Genel bilgiler:
• Kıbrıs Türk toplumuna yönelik AB Mali Destek Programı, 389/2006 sayılı AB Konseyi Tüzüğü'ne dayanarak, özellikle adanın ekonomik entegrasyonuna, iki toplum arasındaki ilişkilerin ve AB ile temasların geliştirilmesine ve AB uyumuna odaklanarak Kıbrıs Türk toplumunun ekonomik kalkınmasını teşvik ederken, Kıbrıs'ın yeniden birleşmesini kolaylaştırmayı amaçlamaktadır.
• Avrupa Birliği tarafından finanse edilen Piyasa Gözetimi Kapasite Geliştirme Projesi'nin temel amacı, piyasa gözetimi faaliyetlerinin AB gereklilikleri ve en son teknolojiye uygun olarak uygulanmasını kolaylaştırarak yerel pazarın AB Tek Pazarına ekonomik yakınlaşmasını iyileştirmektir.
• CE işareti, Avrupa Ekonomik Alanı içinde satılan ürünlerin sağlık, güvenlik ve çevre koruma standartlarına uygunluğunu gösteren bir sertifika işaretidir. Ayrıca, Avrupa Ekonomik Alanı dışında satılan ve Avrupa Ekonomik Alanı'nda üretilen veya burada satılmak üzere tasarlanan ürünlerde de bulunur. CE işareti, bir ürünün üretici tarafından değerlendirildiğini ve AB güvenlik, sağlık ve çevre koruma gerekliliklerini karşıladığının kabul edildiğini belirtir. Elektronikten oyuncaklara, tıbbi cihazlardan inşaat ürünlerine kadar geniş bir ürün yelpazesi için gereklidir. CE işareti, Kıbrıs Türk toplumunda, Kıbrıs ve AB genelinde dolaşan birçok ürün için halihazırda bir gerekliliktir.