Tarihe mal olmuş tüm liderlerin hayatları merak konusudur. Atatürk’ün hayatına ilişkin de klişe ders kitaplarında yazanlardan ötesi hakkında bilgi edinmek adeta heyecan verir. 85.ölüm yıl dönümünde ulu önder Atatürk Özel hayatı, askeri hayatı, devlet yönetimi gibi konulara ek olarak en sevdiği yemek, gün içinde sıklıkla tekrarladığı rutin alışkanlıkları, hobileri tek tek araştırmaya değer konulardır. Onun hakkında çok merak edilen ayrıntılardan biri de Atatürk’ün hangi arabaları kullandığı ve belki de nasıl bir otomobil zevki olduğudur. Dönemin şartları ve otomotiv sektörünün bugünkü miktarlarda üretim yapamadığı göz önüne alınırsa, Atatürk’ün de şahsına özel bir araba koleksiyonu olmadığı anlaşılır. Atatürk’ün arabaları hep makam araçları olmuştur. Kendi şahsına ait bir araba sahibi olmamıştır. Bu arabalar dönemin en prestijli markaları olan Cadillac ve Lincoln ürünlerdir. Medyada pek bahsedilmeyen ancak bazı akademik araştırmalarda görülen bir Mercedes’i de olmuştur. Onun Cumhurbaşkanlığı yaptığı süre boyunca kullandığı arabalar bugün Anıtkabir’de sergilenmektedir. Dönemin tüm ünlü ve güçlü devlet başkanları gibi Mustafa Kemal Atatürk de otomobilin güç ve ihtişam sembolü olduğunun bilinciyle son derece ünlü ve lüks markaları tercih etmiştir. Bu otomobillerden bazıları Anıtkabir’in Tandoğan kapısından içeri girildiğinde ziyaretçileri sonsuz bir hüzünle karşılamakta. Cumhuriyet’in en önemli dönemlerine tanıklık etmiş, şimdilerde Atatürk Anıtkabir Müzesi’nde sergilenen 87 yaşını devirmiş iki adet Lincoln ve 88 yaşındaki Cadillac otomobillerini yakından tanımaya ne dersiniz?
Lincoln K Cabriolet- 1934
Atatürk’ün tören arabası 1934 model bir Lincoln K Cabriolet idi. Atatürk, siyah renkte,12 silindirli bir motora sahip, 4 kapılı, tek parça düz tip ön camlı bu arabayla törenlere katılırmış. Kahverengi deri kaplı arka koltukları ve aynı şekilde katlanır ara koltuğu olan otomobil, Atatürk’ün vefatından sonra bir süre daha Cumhurbaşkanları tarafından tören arabası olarak kullanılmış. 1963 yılına kadar kullanılan otomobil, Maliye Bakanlığı’nın kararıyla aynı yıl içinde Anıtkabir Atatürk Müzesi’ne gönderildi. Geniş ızgarası ve mavi V 12 amblemi bulunan araca binmek için bir basamak bulunuyor. İç tasarımına bakacak olursak o günlerin lüks araçlarından biri olduğunu söyleyebiliriz. Zamanında sadece 45 tane üretilmiş olan bu otomobil, 3 ileri manuel vitesli, Stromberg karbüratörlü, 6.8 litrelik, 150 HP gücüyle öne çıkmakta.
Cadillac 80 Serisi- 1936
Günümüzde Anıtkabir, 23 Nisan Kulesi’nde yer alan 1936 model Cadillac, Atatürk’ün en özel arabalarından biri. Atatürk’ün 1936-1938 yılları arasında kullandığı bu otomobili farklı kılan şey Türkiye İş Bankası tarafından hediye edilmiş olması. 12 silindirli bu eski Cadillac 80 serisi, 6.8 litrelik motoru ve 150 HP’lik gücüyle de döneminin en güçlü arabalarından. Birkaç düğme ve göstergeden oluşan ön konsolu, saat 9:05’e ayarlı gösterge tablosuyla dikkat çeken araba, Atatürk’ün vefatından sonra da kullanılmakta olup 1959’da Maliye Bakanlığı tarafından Anıtkabir’e bağışlanmıştır.
Lincoln Marka Zırhlı Otomobil
7 kişilik, orta direkten menteşeli 4 kapılı, tek parça ön camlı, kısmi deri kaplı metal tavanlı, Lincoln 1934 siyah zırhlı otomobil, Atatürk’ün 1935-1938 yılları arasında kullandığı özel araçlarından biri. Lincoln 1934, şoför mahallinde siyah deri kaplı koltukları, katlanır ara koltuk ve sabit arka koltuğu, 8 kurşun geçirmez camları, kumaş kaplı tavanı ve halı kaplı yer döşemeleriyle son derece donanımlı bir otomobil. Atatürk’ün otomobilleri arasında en kapsamlı bakımdan geçen araç olduğu bilinmektedir.
Atatürk’ün Mercedes Marka Arabası
Atatürk’ün arabaları dendiğinde akla Cadillac ve Lincoln arabaları gelir. Mercedes marka otomobili çok bilinmez. Atatürk’ün kullandığı bu otomobil, Mercedes’in Sindelfingen modelidir. Bu model yalnızca 1924 ile 1929 yılları arasında üretilmiştir. Söz konusu otomobil, aynı zamanda Atatürk’ün ilk arabası olma özelliğine sahiptir.
Atatürk’ün Motosikleti
Yine çok konuşulmayan ve bilinmeyen bir başka araç da motosikletidir. 1931 model olan motosiklet, kendisine 1934 yılında hediye edilmiştir. En önemli özelliği dünyadaki ilk motosikletlerden biri olmasıdır. Atatürk son yıllarında halk içinde dolaşmak için bu motosikleti kullanmıştır.
BUNLARI BİLİYORMUYDUNUZ : 1934 LİNCOLN RESTORASYONU
Antika Otomobil Federasyonu ve Genelkurmay Başkanlığı Anıtkabir Komutanlığı arasında gerçekleşen protokol çerçevesinde, geçtiğimiz yıl haziran ayında yenileme amacıyla törenle teslim alınmıştı. İstanbul İkitelli’de bulunan Mehmet Arsay Klasik Otomobil Müzesi’ne getirilen 88 yaşındaki otomobil, işinin ehli mekanik, kaporta ve elektrik ustaları tarafından özenle söküldü ve yurt dışında ilgili firmalarla temaslar kurularak aracın eksik ve değişmesi gereken parçaları temin edildi.
6 aylık çok başarılı bir restorasyon süreciyle fabrikasyon değerlerine yaklaştırılan araç, 26 Ekim günü Ankara’da yapılan resmi bir seremoniyle, Genelkurmay Başkanlığı Anıtkabir Komutanlığı’na teslim edildi ve yine Atamıza ait üç araçtan biri olan 1934 model Lincoln Sedan marka zırhlı araç yenileme amacıyla İstanbul’a getirilmek üzere teslim alındı. Bu işe ön ayak olan isim Antika Otomobil Federasyonu Başkanı Cengiz Arsay'dır.