Devrimci İşçi Sendikaları Federasyonu (DEV-İŞ) Başkanı Koral Aşam, mart ayı itibariyle Güney Kıbrıs’ta Sosyal Sigortalara kayıtlı 2 bin 400, kayıtsız 600 Kıbrıslı Türk çalışan olduğunun tahmin edildiğini ifade etti.
Aşam, ülkedeki yaşam ve çalışma koşulları, enflasyon, TL’nin değer kaybı nedeniyle her yaş grubundan insanın çalışmak için güneye gitmek istediğini söyledi.
Koral Aşam, BAĞIMSIZ TV’de Genel Yayın Yönetmeni Ali Baturay ile köşe yazarı Emin Akkor’un sunduğu “Empati” programına konuk oldu.
DEV-İŞ Başkanı Koral Aşam, ülkemizde yaşam koşullarının, enflasyonun, TL’nin geldiği durumun ve çalışma koşullarının belli olduğunu söyleyerek bu nedenle de her yaş grubundan insanın çalışmak için güneye gitmeyi tercih ettiğini belirtti.
Koral Aşam, hemen hemen her gün en az 5 ya da 10 kişinin sendikaya güneyde çalışmak için ulaştığını ifade ederek kendilerinin de bu aşamada yardımcı olmaya çalıştığını söyledi.
Aşam, 2003’den önce güneyde çalışmak için buradaki asgari mercilerden izin almak gerektiğini ve
bu mercilere yakın olanlar izin alabilirken, diğerlerine izin alma sıkıntı yaratıldığını belirtti.
Kritik görüşmelerde de izin alamadıklarını kaydeden Aşam, “1998’de babam bir trafik kazası geçirdi. O dönemde güneyde sağlık teçhizatları daha gelişmişti. Ancak geçiş izni verilmedi. Babam hayatını kaybetti” dedi.
“Güneyde Sosyal Sigortalara kayıtlı
2 bin 400 civarında çalışan var”
2003’den sonra izne tabi olmadan güneye geçişin mevzu bahis olduğundan söz eden Aşam, yabancı dili olanların kendilerine iş bulma fırsatı yakaladığını ve bugün itibariyle birçok insanın güneyde çalışmak için fırsat aradığını kaydetti.
Mart ayı itibariyle güneyde Sosyal Sigortalara kayıtlı 2 bin 400 civarında olduğundan söz eden Aşam, 600 civarı da kayıtsız çalışan olduğunun tahmin edildiğini ifade etti. Aşam, her yıl ortalama 5 bin, 6 bin Kıbrıslı Türk’ün güneydeki iş potansiyelinden faydalandığını söyledi.
Koral Aşam, “İşsizlik parası almanın belli koşulları var. İşsizlik başvurularını sendikalar yapar" dedi. Aşam, Güneyde emeklilik yaşının 65 olduğunu da belirtti.
“Kuzey yaşayıp, güneyde çalışmak
hem çalışana hem de işverene avantajlı”
Koral Aşam, geçen yıl Güneydeki otel inşaat alanında özel sektördeki iş açığının 8 bin olduğunu söyleyerek, işverenlerin talebinin bu alanda Kıbrıslı Türklerden faydalanmak olduğunu belirtti.
Aşam, “860 başlangıç ücreti. Sendikal olarak örgütlenemeyen dezavantajlı sektörler için geçerliydi. Yurt dışından bu ücrete çalışan insan bulmakta zorlanıyorlar. Çünkü orada bu paraya hayatını idam ettirecek çalışan bulmakta sıkıntı vardı. Ancak burada olanların yaşayacak evi var. Burada yaşamak avantajlı oluyor. Ancak orada yaşayıp orada çalışmak da aynı avantaj yok” dedi.
“Zaten kanayan bir yaraydı
daha da kanayan bir yara oldu”
Belediyelerin birleştirilmesi konusuna da değinen Aşam, belediyelere ödenen katkı paylarının ağır aksak ödendiğini ve bunun da ne kadar doğru olduğunun tartışıldığını ifade etti. Yeni yasanın kanayan bir yara olduğunu ve daha da kanayan bir yaraya dönüştüğünden söz eden Aşam, kendilerine söylenenin her şeyin güzel olacağı, havuz kurulacağı, primlerin yükseltileceği, 600 milyon TL reform ödeneği olup, borçlu olan belediyelerin borçları ödeneceği olduğunu kaydetti. Ancak bunun böyle olmayacağını bildiklerinden söz eden Aşam, “Büyükkonuk-Mehmetçik Belediyesi en çok sıkıntının yaşandığı belediyedir. Biz başında söyledik. Büyükkonuk Belediyesi batmış batırılmış bir belediyedir. Bunun yanında Mehmetçik Belediyesi ile birleşti. Borçlarını ödemiş, özlük haklarını tamamlamış bir belediye ile birleşti. Biz iki belediyenin de batacağını söyledik. Büyükkonuk’a bağlı 4 köyü de İskele’ye verdiler, yani borcu Büyükkonuk-Mehmet Belediyesi’ne kaldı” dedi.
Koral Aşam ayrıca bununla birlikte Özel Birleştirme Yasası olup, bunun 4’üncü maddesinin birleştirilen iki belediyede iki farklı iş toplu iş sözleşmesi olması durumunda çalışana dına avantajlı olan maddenin dezavantajlı olanla değiştirilmesi olduğunu söyledi.
Aşam, bunun yürürlüğe giriş tarihinden itibaren uygulanması gerektiğini ancak 6 ay geçmesine rağmen hâlâ yapılmadığını söyledi.
“Asgari Ücret Tespit Komisyonu
Anayasa’ya aykırıdır”
Asgari Ücret Yasası’nda asgari ücretin nasıl belirlenmesi gerektiğinin açık ve net olduğunu kaydeden Aşam, ancak bunun sadece 1994’de uygulandığını kaydetti.
Ayrıca Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun da Anayasa’ya aykırı olduğunu düşündüğünü belirten Aşam, bu ülkedeki en büyük işverenin devlet olduğunu ve Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nda yer aldığını ifade etti.
Koral Aşam, “Hükümet bizimle dalga geçiyor. Denetimleri artıracağını, cezaları artıracağını söylüyor ama bunu yapamıyor. Çünkü serbest piyasa ekonomisi var. Narh uygulanmayan hiçbir şeyin fiyatını sorgulayamıyoruz. Alım gücünün bu anlamda korunabilmesinin çok mümkün olduğunu düşünmüyorum. Asgari ücretin ne yapılması gerektiği bellidir. Alım gücünü korumuyorsanız, paranın gücünün koruyamıyorsanız ne yaparsanız yapın çözüm değildir. Stabil bir para birimine geçilmelidir” dedi.